Αγιος Αλεξανδρος Πατριαρχης Κωνσταντινουπολης (; - 337), Αγιος Ιωαννης Πατριαρχης Κωνσταντινουπολης (1006 - 1075), Αγιος Παυλος Ο Νεος Πατριαρχης Κωνσταντινουπολης

Άγιος Αλέξανδρος Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης

Ο Αλέξανδρος (μεταξύ 237 και 244 - 337) ήταν επίσκοπος Νέας Ρώμης εικοσιτρία έτη (314–337).

Καταγόταν από την Καλαβρία της Ιταλίας. Αφιερώθηκε από μικρός στο Θεό και διαδέχθηκε τον Μητροφάνη, όταν εκείνος πέθανε. Σπουδαία γεγονότα που συνέβησαν επί των ημερών του ήταν η Πρώτη Οικουμενική Σύνοδος, η οποία συνεκλήθη στη Νίκαια της Βιθυνίας το 325 και καταδίκασε τον Αρειανισμό, καθώς επίσης και τα εγκαίνια της Κωνσταντινούπολης, τα οποία τελέστηκαν στις 11 Μαΐου του 330. Τέλος, επί των ημερών του, και συγκεκριμένα το 336, συγκροτήθηκε η πρώτη Ενδημούσα Σϋνοδος στην Κωνσταντινούπολη, με τη συμμετοχή επισκόπων της περιοχής.

Ο Αλέξανδρος πέθανε το 337, την ίδια χρονιά με τον Αυτοκράτορα Κωνσταντίνο. Ανακηρύχθηκε άγιος και η μνήμη του τιμάται από την Ορθόδοξη και την Καθολική Εκκλησία στις 30 Αυγούστου.

Άγιος Ιωάννης Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης

Πρόκειται μάλλον για τον Ιωάννη τον ονομαζόμενο Ξιφιλίνο, που διαδέχτηκε τον Πατριάρχη Κωνσταντίνο τον Γ'. Γεννήθηκε το 1006 μ.Χ. στην Τραπεζούντα και διακρίθηκε για τη μεγάλη του παιδεία και τα μεγάλα πολιτικά αξιώματα που είχε καταλάβει. Κατόπιν όμως αποσύρθηκε σε κάποια μονή της Βιθυνίας, όπου μόνασε 10 χρόνια. Από κει προσκλήθηκε για να καταλάβει τον πατριαρχικό θρόνο. Χειροτονήθηκε ιερέας, και μετά μια εβδομάδα - την 1η Ιανουαρίου 1064 μ.Χ. - επίσκοπος. Ο Ιωάννης λειτουργούσε και κήρυττε κάθε μέρα στους ναούς της πρωτεύουσας, επισκεύασε τις εικόνες της Αγίας Σοφίας, και μοίραζε δωρεάν ψωμί και σιτάρι στους φτωχούς. Πέθανε το 1075 μ.Χ., και να πως τον περιγράφει ένας από τους συγχρόνους του: «ἀνεφάνη ἀνὴρ πρώτον μὲν καθαρώτατος καὶ ἁγνότατος καὶ πρὸ παντὸς ρύπου σωματικοῦ καθάπαξ ἀπεχόμενος. Ἔπειτα δὲ τὰ εἰς καταφρόνησιν χρημάτων καὶ ἀκτημοσύνην τελείαν καὶ τὴν πρὸς τοὺς πένητας φιλανθρωπίαν καὶ μετάδοσιν κατ᾿ οὐδὲν ἐλάττων τοῦ περιβόητου ἐκείνου Ἐλεήμονος, καὶ ταῖς ἄλλοις δὲ ἀρεταῖς πάσαις συλλήβδην εἰπεῖν ἀφθόνως κοσμούμενος, ἀλλὰ καὶ τῷ λόγῳ πολύς, καὶ παιδεύσεως πάσης μετειληχῶς καὶ νομομαθείς ἐξαίρετος».

Άγιος Παύλος ο νέος, Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης

Για τον Πατριάρχη Παύλο δεν έχουμε σαφείς και συγκεκριμένες πληροφορίες. Μερικοί νομίζουν ότι πρόκειται για τον Παύλο τον Γ'. Αυτός πατριάρχευσε το 687 - 693 μ.Χ. Προήδρευσε της Πανθέκτης λεγομένης Συνόδου. Άλλοι νομίζουν, ότι πρόκειται για τον Πατριάρχη Παύλο τον Δ'. Αυτός καταγόταν από την Κύπρο και έλαμψε, κατά τον Θεοφάνη, στα λόγια και στα έργα. Ανέβηκε στον θρόνο το 780 μ.Χ. παραιτήθηκε δε στα τέλη Αυγούστου του 784 μ.Χ. και αποσύρθηκε στη Μονή Φλώρου, όπου έζησε σαν απλός μοναχός μόνο δύο ή τρεις μήνες από την παραίτηση του. Ανήκε στους ζηλωτές της Ορθοδοξίας και διακρίθηκε για της ελεημοσύνες του. (Προ του 12ου αιώνα μ.Χ., η μνήμη του εορταζόταν στις 2 Σεπτεμβρίου).

Ἀπολυτίκιον  (ΑΚΟΥΣΤΕ ΤΟ ΕΔΩ)

Ἦχος γ´. Τὴν ὡραιότητα.

Μύσται οὐράνιοι ἀποδεικνύμενοι, θεῖοι ἐκφάντορες τῷ κόσμῳ ὤφθητε, τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Χριστοῦ, ποιμάναντες θεαρέστως, ἱερὲ Ἀλέξανδρε, τῆς Τριάδος ὁ πρόμαχος, Ἰωάννη ἔνδοξε, ὁ τῆς χάριτος τρόφιμος, καὶ Παῦλε Ἱερέων ἀκρότης, ὅθεν ὑμᾶς ἀνευφημοῦμεν.

Ψάλλει ο αρχ. π. Νικόδημος Καβαρνός - Kabarnos 

ισοκρατούν π. Ιωάννης Μπούτσης, π. Λάμπρος Κεφαλληνός, Γεώργιος Σάββας, Γρηγόρης Χατζηλυμπέρης, Νικόλαος Καββαδίας, Κωνσταντίνος Σκαρμούτσος, Θωμάς Καραγεώργος, Καβαρνός Εμμανουήλ.

Eις τον Aλέξανδρον.

Σχοίνους διαδρὰς Ἀλέξανδρε σαρκίου,

Σχοίνισμα κλήρου χρηματίζεις Κυρίου.

Eις τον Iωάννην.

Σκυθρωπὰ τὰ πρόσωπα τῆς Ἐκκλησίας,

Στέρησιν οὐ φέροντα τὴν Ἰωάννου.

Eις τον Παύλον.

Δρόμους ὁ Παῦλος ἐκλιπὼν τοὺς τοῦ βίου,

Εὕρηκε παῦλαν τῶν πόνον τῶν τοῦ βίου.

Τριττὺς τῇ Τριάδι τριακοστῇ νῦν πάρα ἔστη.

Πηγές

Οικουμενικό Πατριαρχείο

Κ.Μ. Κούμα,Ιστορίαι των ανθρώπινων πράξεων, από των αρχαιοτάτων χρόνων έως των ημερών μας, τόμος Ε΄, Βιέννη 1830.

Αριστείδη Πανώτη, Το Συνοδικόν της εν Ελλάδι Εκκλησίας, Αθήνα 2008, ISBN 978-960-8116-17-7, τόμ. Α΄, σελ. 124