Προσκύνημα στην Παναγιά Τσαμπίκα στην Ρόδο
Θα ξεκινήσουμε με την Παναγιά Τσαμπίκα.
Για όποιον επισκεφτεί τη Ρόδο, Απαραίτητο είναι το προσκύνημα στην Παναγιά Τσαμπίκα, ξακουστή για τα θαύματα που κάνει κυρίως στις γυναίκες που δυσκολεύονται να αποκτήσουν παιδί και η Παναγιά τις βοηθάει να αποκτήσουν μωρό.
Το εκκλησάκι είναι γεμάτο από τάματα ευγνωμοσύνης. Παλιά οι άνθρωποι ανέβαιναν 2 ώρες με τα πόδια το κακοτράχαλο βουνό, τώρα ο δρόμος παει το αυτοκίνητο αρκετά πάνω και ανεβαίνεις 300 σκαλιά με τα πόδια.
Οπωσδήποτε βολεύουν τα αθλητικά παπούτσια, γιαπί αλλιώς γλιστράς στο κατέβασμα.
Πέρα από το θρησκευτικό λόγο επίσκεψης, η θέα από ψηλά είναι φανταστική.
Μονή Παναγιάς Τσαμπίκας
Η Παναγιά η Τσαμπίκα είναι μονή της Ρόδου. Βρίσκεται στην ανατολική ακτή του νησιού κοντά στο χωριό Αρχάγγελος. Αποτελείται από την παλαιά και την νέα μονή, που ονομάζονται από τους ντόπιους «η Ψηλή» και η «η Χαμηλή», αντιστοίχως.
Η παλαιά μονή βρίσκεται στην κορυφή λόφου, πάνω από την ομώνυμη παραλία, ενώ η νέα βρίσκεται χαμηλότερα κοντά στην εθνική οδό που ενώνει τον Αρχάγγελο με την πόλη της Ρόδου.
Η μονή γιορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου κάθε χρόνο, στο Γενέσιον της Θεοτόκου, ενώ πλήθος πιστών εορταστών συρρέουν από όλες τις μεριές του νησιού.
Η παλαιά μονή
Στην περιοχή που βρίσκεται σήμερα αυτό το γνωστό και παλιό μοναστήρι της Παναγιάς της Τσαμπίκας, υπήρχε στα κλασικά χρόνια, ο ναός της θεάς Αρτέμιδος, όπως δηλώνει ένα επίγραμμα, ένας Ιερός Νόμος, όπου αναφέρονται θυσίες και τάματα προς τη θεά.
Το μοναστήρι αυτό είναι διαστάσεων 17 x 8 μέτρα και καλύπτεται με σταυροθόλια. Πρόκειται για ναό, όπως λέει και ο έγκριτος αρχαιολόγος Γιάννης Βολανάκης, του λεγόμενου Δωδεκανησιακού Τύπου που εξωτερικά φέρει κοίλα κεραμίδια.
Το δάπεδο του ναού καλύπτεται με χοχλάκι που εικονίζει διάφορα εκκλησιαστικά σχέδια. Ήταν συνήθεια για την παλιά εποχή, να στρώνουν τις αυλές και τα πατώματα σπιτιών και εκκλησιών με βότσαλα, και θαλασσινό και μαυρόασπρο. Η είσοδος του ναού είναι δυτικά καθώς και ένα πρόπυλο που καλύπτει τη δυτική αυτή πύλη του ναού. Ο ωραίος αυτός ναός φέρει εικονοστάσιο ξυλόγλυπτο με εξαίρετο διάκοσμο πολύ καλής ποιότητας. Οι δεσποτικές εικόνες είναι του 19ου αιώνα, ενώ το τέμπλο είναι παλαιότερο.
Επιγραφές - Αφιερώματα
Στη μεγάλη Δεσποτική εικόνα του Χριστού υπάρχει η επιγραφή-αφιέρωμα:
ΗΓΟΥΜΕΝΕΥΟΝΤΟΣ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΑΝΘΙΜΟΥ ΕΚ ΤΗΣ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ 1886
Στην εικόνα του ευαγγελισμού της Θεοτόκου υπάρχει άλλη επιγραφή που αναφέρει τα εξής:
ΗΓΟΥΜΕΝΕΥΟΝΤΟΣ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΑΝΘΙΜΟΥ ΕΠΙ ΓΕΡΜΑΝΟΥ ΑΡΧΙΕΡΕΩΣ 1885 ΜΙΧΑΗΛ ΣΥΜΑΙΟΣ ΕΠΟΙΗΣΕ
Υπάρχει και μία άλλη επιγραφή, που αναφέρει τα ακόλουθα:
Ανεκαινίσθη ο πάνσεπτος αύτος ναός της Υπεραγίας ημών Θεοτόκου, διό συνδρομής και δαπάνης του Οσιωτάτου Χατζηγερασίμου Μοναχού. Καθηγουμένου της Ιεράς ταύτης Μονής. Αρχιερατευόντος του Πανιερωτάτου Μητροπολίτου κυρίου Καλλινίκου παρά του οποίου εγκαινιάστηκε κατά την τρίτην ημέραν της Διακαινησίμου εβδομάδος, εν έτει Σωτηρίω 1760
Παναγία Τσαμπίκα: Η ιστορία της θαυματουργής εικόνας της Ρόδου
Η εικόνα της Παναγίας της Τσαμπίκας βρισκόταν αρχικά στο Μοναστήρι της Παναγίας του Κύκκου (Κύπρος).
Από την Κύπρο, με θαυματουργικό τρόπο, η εικόνα έφευγε και πήγαινε στο βουνό Ζαμβύκη του Αρχάγγελου της Ρόδου. Η απώλεια της εικόνας προκάλεσε αναστάτωση στους μοναχούς του Κύκκου που κατέβαλαν κάθε δυνατή προσπάθεια για να την εντοπίσουν.
Στο βουνό Ζαμβύκη η Παναγία κρύβεται από τα βλέμματα των Χριστιανών σε ένα κυπαρίσσι. Όμως πολύ ταπεινά και απλά φανερώνεται σε βοσκό που μένει στην απέναντι περιοχή της βρύσης του Αιμαχού (Γιεμαχιού). Ο βοσκός είδε το φως της Παναγίας αλλά αρχικά δεν έδωσε καμία σημασία. Το είδε και την επόμενη βραδιά. Όταν όμως το είδε και για τρίτη φορά αποφάσισε να ανεβεί στο απέναντι βουνό, για να δει από κοντά με τα μάτια του, τι ήταν αυτό το φως...
Όταν έφθασε στο ύψωμα ο βοσκός μαρμάρωσε στο θέαμα που είδε να προβάλλεται μπροστά του. Είδε την εικόνα της Παναγίας να φωτίζεται από ακοίμητο κανδήλι στο «κυπαρίσσι το αεράτο» (έτσι λέγεται το δέντρο που είχε σταθμεύσει η Μεσίτρια των ανθρώπων). Από το γεγονός αυτό πήρε η εικόνα και το όνομα της, αφού η λέξη «τσάμπα», στην τοπική διάλεκτο της ρόδου σημαίνει σπίθα, φωτιά.
Αυτό το κυπαρίσσι σώζεται μέχρι σήμερα και στη ρίζα του υπάρχει μια τρύπα που σε πολύ τακτά χρονικά διαστήματα βγάζει ζεστό και κρύο αέρα.
Τελικά οι Κυκκώτες εντόπισαν την εικόνα στο νησί της Ρόδου και την μετέφεραν πίσω στην Κύπρο. Η εικόνα όμως και πάλι γύρισε πίσω στο βουνό της. Οι Κύπριοι όταν την ξαναέφεραν πίσω για να είναι σίγουροι ότι είναι η εικόνα τους, την έκαψαν λίγο από πίσω για να έχουν κάποιο σημάδι που θα την αναγνώριζαν πιο εύκολα. Η εικόνα όμως και για τρίτη φορά έρχεται στη νέα της κατοικία (το σημάδι σώζεται πολύ καθαρά μέχρι σήμερα).
Η εικόνα από τότε δεν έφυγε ποτέ από τη Ρόδο. Όταν ζητήθηκε να μεταφερθεί για προσκύνημα σε άλλα μέρη της Ελλάδος αυτή επέστρεψε και πάλι πίσω. Όταν το 2002 μ.Χ. κτίστηκε παρεκκλήσι προς τιμή της Παναγίας της Τσαμπίκας στο Πέρα Χωριό στην Κύπρο και οι κάτοικοι ζήτησαν να γίνει το εγκαίνιο του την 24η Ιουλίου, ο Μητροπολίτης Ρόδου, κ.κ. Κύριλλος, συνοδευόμενος από τρείς κληρικούς, έφερε την εικόνα στην Κύπρο, τέλεσε το εγκαίνιο του ναού και η εικόνα για πρώτη φορά έφυγε από τη θέση της για τρεις μέρες.
Ένα από τα παλιότερα θαύματα της Παναγίας Τσαμπίκας είναι και αυτό που συνδέεται με τα μεγάλα κτήματα γύρω από το Μοναστήρι. Αυτά τα κτήματα ανήκαν σ έναν Τούρκο Πασά, του οποίου η γυναίκα δεν τεκνοποιούσε. Εκείνη μαθαίνοντας για την Παναγία, προσευχήθηκε κι έφαγε το φυτιλάκι που έκαιγε στο καντήλι της εικόνας της. Έγινε το θαύμα κι έμεινε έγκυος. Ο Τούρκος δεν μπορούσε να πιστέψει πως το παιδί ήταν δικό του. Ούτε πίστευε πως επρόκειτο για θαύμα. Όταν όμως γεννήθηκε το μωρό, κρατούσε στη μικρή χούφτα του το φυτιλάκι του καντηλιού. Έτσι, ο Τούρκος Πασάς δώρισε στην εκκλησία όλα αυτά τα κτήματα που βρίσκονται γύρω απ το ναό.