Εκθεση βουλγαρικών φρικαλεοτήτων εναντίον ελληνικού πληθυσμού 20/4-20/7 1941
Φρικαλεότητες ενός τριμήνου
20 Απριλίου – 20 Ιουλίου 1941
Ανατολική Μακεδονία – Δυτική Θράκη – Βούλγαροι
Αντί Προλόγου
Η Ανατολική Μακεδονία και η Δυτική Θράκη υπό την Βουλγαρικήν κατοχήν σήμερον. Επαρχίαι κατ’ εξοχήν Ελληνικαί και ως προς την ιστορίαν και ως προς την φυλετικήν σύνθεσιν ευρίσκονται από τινος υπό την διοίκησιν κατωτέρου λαού, των Βουλγάρων.
Δεν πρόκειται ενταύθα να εξετασθή, πως έφθασαν τα πράγματα εις το σημείον, ώστε να καταλάβωσιν οι Βούλγαροι Επαρχίας, αι οποίαι και εις οιανδήποτε εποχήν του παρελθόντος δεν ήσαν Βουλγαρικαί, και εις τας οποίας σήμερον ουδέ εις Βούλγαρος υπάρχει.
Πρόκειται εν τη παρούση ν’ αναφερθώσι γεγονότα, τα οποία έλαβον χώραν εις τας δύος ρηθείσας επαρχίας από της καθόδου των Βουλγάρων, γεγονότα τα οποία ατιμάζουσιν αυτόν τον ανθρώπινον γενικώς πολιτισμόν.
Γνωρίζομεν ότι τα γεγονότα ταύτα δεν συγκινούσι ποσώς την κακήν Φυλήν της Βαλκανικής, αν την συνεκίνουν, δεν θα διέπραττεν, αύτη τοιαύτα, ούτε σήμερον, ούτε εις το εγγύς αλλ’ ούτε εις το απώτερον παρελθόν.
Δεν προτιθέμεθα διά των γραμμών να συγκινήσωμεν ούτε τούτους, τους Βουλγάρους δηλαδή, ούτε εκείνους οι οποίοι αλλοίαν γνώμην περί τούτων έχουσιν. Συγκεντρώσαντες ό,τι συγκεντρώσαμεν υλικό, αναφερόμενον εις γεγονότα πραγματικά, γεγονότα, τα οποία είναι δυνατόν να διαπιστωθώσι δι’ ενός καλού ελέγχου, πιστεύομεν απολύτως, ότι και αν δεν συγκινήσωμεν, ασφαλώς όμως θα προκαλέσωμεν το ενδιαφέρον εκείνων, οι οποίοι – οιοιδήποτε και αν είναι ούτοι – ορμώνται εκ καλής πίστεως και εξ αγαθής διαθέσεως και θέλουσι να διέπη τας πράξεις αυτών η Δικαιοσύνη και μόνη.
Πριν η εισέλθωμεν εις την έκθεσιν των γεγονότων, περί των οποίων και εκάμαμεν λόγον ανωτέρω, όχι άσκοπον αλλ’ επιβεβλημένον μάλλον θεωρούμεν να χαράξωμεν μερικάς χονδράς γραμμάς περί της φυλετικής συνθέσεως των περί ων ο λόγος δύο Επαρχιών. Να σημειώσωμεν τι περί της Ελληνικότητος τούτων και από ιστορικής απόψεως, θ’ απετελέσει ύβριν αυτής ταύτης της Ιστορίας.
Ως προς την φυλετικήν σύνθεσιν έχομεν υπόψιν τα αποτελέσματα προηγουμένων απογραφών και ουχί της του 1940. Δεν λαμβάνομεν υπ’ όψιν τα αποτελέσματα της τελευταίας απογραφής, διότι ταύτα λόγω της καταστάσεως δεν έχουσι πλήρως εισέτι τακτοποιηθή. Άλλως τε ουδείς υπάρχει λόγος να είναι τα σημερινά αποτελέσματα διάφορα των προηγουμένων ως προς τας αναλογίας.
Και είναι τα αποτελέσματα ταύτα:
Εις την Ανατολικήν Μακεδονίαν κάτοικοι: 480.000.
Εις την Δυτικήν Θράκην: 340.000 (Εις τους αριθμούς τούτους σημειούμεν μόνον τας χιλιάδας). Μειονότητες φυλετικαί υπάρχουσιν εις την Δυτικήν μεν Θράκην Μουσουλμάνοι, Ισραηλίται και Αρμένιοι, εις δε την Ανατολικήν Μακεδονίαν Ισραηλίται και Αρμένιοι.
Οι Μουσουλμάνοι της Δυτικής Θράκης εξαιρεθέντες της ανταλλαγής πληθυσμών συμφώνως προς την συνθήκην της Λωζάνης ως και οι Έλληνες Κωνσταντινουπόλεως, αποτελούσι την πολυπληθεστέραν εν τη χώρα ημών Μειονότητα, υπολογιζόμεναι εις 91.000 περίπου.
Αρμένιοι εν τη Δυτική Θράκη 14.000 (Εις τον αριθμόν των Αρμενίων υπολογόζομεν όχι μόνον τους έχοντας Ελληνικήν ιθαγένειαν, αλλά και τους τοιούτους ακαθορίστου ιθαγένειας). Ισραηλίται 1350. Σύνολον λοιπών των ανηκόντων εις τας Μειονότητας 93.750 έναντι συνολικού πληθυσμού 340.000, ήτοι 27,57% Το υπόλοιπον των κατοίκων 246.250 ήτοι72,43% Έλληνες, ουδείς Βούλγαρος.
Εις την Ανατολικήν Μακεδονίαν κάτοικοι 480.000 Αρμένιοι 1500, ισραηλίται 2450. Σύνολον ανηκόντων εις τας Μειονότητας 3950, 0,80% επί του συνόλου των κατοίκων. Το υπόλοιπον των κατοίκων, ήτοι 476.050-99,20% είναι Έλληνες. Ουδείς Βούλγαρος.
Εις τας δύο επαρχίας σύνολον κατοίκων 716.000 με μειονότητας 97700 ήτοι 13,64%. Το υπόλοιπον των κατοίκων, 618.300, ήτοι 86,36% Έλληνες. Δεν πρέπει να λησμονήται ότι, το ποσοστόν των Μειονοτήτων αυξάνει σημαντικώς λόγω του μη ανταλλαγέντος Μουσουλμανικού πληθυσμού.
Περιττόν να τονίσωμεν ότι, αν ληφθή υπ’ όψιν, ο πληθυσμός της λοιπής Ελλάδος, το ποσοστόν των Μειονοτήτων κατέρχεται μόλις εις 3,20%.
Πόσαι χώραι μικραί και μεγάλαι, δεν θα εζήλευον μίαν τοιαύτην ομοιογένειαν.
Ανάγκη να προστεθή ακόμη, ότι εν τη Ανατολική Μακεδονία και τη Δυτική Θράκη δεν κατώρθωσαν να ριζώσιν, ακριβώς λόγω των Ελληνικών Εθνικιστικών φρονημάτων των κατοίκων ξέναι Σχολαί, εξαιρέσει των Παραρτημάτων της Γερμανικής Ακαδημίας του Μονάχου, τα οποία ελειτούργουν εν Ξάνθη, Καβάλλα, Δράμα και Σέρραις, ξέναι σχολαί ελειτούργουν μόνον εν Αλεξανδρουπόλει. Μία Ιταλική και εν Καβάλλα δύο Γαλλικαί. Ουδέποτε κατώρθωσαν να συγκεντρώσουν αύται μαθητάς πλέον ολίγων δεκάδων.
Εις δύο λοιπών τοιαύτης Ελληνικότητος και τοιαύτης φυλετικής συνθέσεως επαρχίας σήμερον οι Βούλγαροι.
Διήλθον ούτοι και άλλοτε προ τινων ετών δι’ ωρισμένα ημερονύκτια τοιουτοτρόπως δύναται να χαρακτηρισθή η βραχυχρόνιος παραμονή των εις ταύτας.
Εσημείωσαν και τότε φρικαλεότητας πάσης μορφής. Ο διαρρεύσας χρόνος δεν ισχυσε δυστυχώς να μεταβάλη την φύσιν αυτών. Επανήλθον σήμερον σκληρότεροι, κακουργότεροι.
Ίδωμεν τώρα τας φρικαλεότητας, τας οποίας διέπραξεν κατά το ολιγόμηνον από του τέλους του Απριλίου μέχρι του τέλος του Ιουλίου διάστημα δηλ – επί τρίμηνον.
Α.΄ Οι Βούλγαροι έναντι της Ελληνικής Ορθοδόξου Εκκλησίας
Γνωρίζουσιν οι Βούλγαροι ότι το σπουδαιότερον στοιχίον του Εθνισμού των Ελλήνων είναι η προσήλωσις τούτων εις την θρησκείαν των Πατέρων των.
Και διά τούτο, όπως και πάντοτε, μόλις εισέβαλον εις την Μακεδονίαν και Θράκην κατά ταύτης εστράφησαν.
Δεν έχομεν πρόχειρον στατιστικήν των καταστροφών τας οποίας επήνεγκον εις την Εκκλησίαν οι Βούλγαροι κατά τα έτη 1917-18 εις την Ανατολικήν Μακεδονίαν.΄Εχομεν όμως τοιαύτην αφορώσαν την Δυτικήν Θράκην, όπου είχον παραμείνει από του 1913-1919, ήτοι εξαετίαν μόλις.
Κατά το διάστημα τούτο κατέστρεψαν εξ ολοκλήρου ένα Ναόν και εν μέρει 21 κατέστρεψαν ωσαύτως εξ ολοκλήρου 4 Μονάς. Κατά το αυτό διάστημα εφόνευσαν 5 κληρικούς εκακοποίησαν δε ποικιλοτρόπως 28.
Και τώρα το μένος των εξέσπασεν εν όλη του τη εκτάσει κατά της εκκλησίας. Και διά τούτο:
α) Εξεδίωξαν τους αρχιερείς
β) Εξεδίωξαν το πλείστον των ιερέων μετά την άρνησιν τούτων να μνημονεύωσι κατά τας ιεράς ακολουθίας της Συνόδου της Σόφιας. Ο ιερείς ούτοι ορθώς, στοιχούντες προς τους ιερούς Κανόνας, εμνημόνευσαν της νομίμου Εκκλησιαστικής Προϊσταμένης Αρχής αυτών, του Οικουμενικού δηλ. Πατριαρχείου. Αξιοσημείωτον είναι και το ότι οι Βούλγαροι εξηνάγκασαν όλους τους εκδιωχθέντας Αρχιερείς και ιερείς να υπογράψωσι δήλωσιν, ότι απέρχονται εκουσίως……. Δείγμα και τουτο της Βουλγαρικής νοοτροπίας.
γ) Επέβαλον την χρήσιν της Βουλγαρικής γλώσσης κατά τας ιεράς ακολουθίας.
δ) Μετέτρεψαν τας επιγραφάς και των Εκλησιών και των ιερών εικόνων εις την Βουλγαρικήν.
ε) Κατεκράτησαν το Αρχείον των Μητροπόλεων και συγκεκριμένως των Μητροπόλεων Σερρών, Ζιχνών και Σιδηροκάστρου. Το Αρχείον της Μητροπόλεως Σερρών παρέδωκαν εις την διαρπαγήν. Ελησμονήθη – αν ελησμονήθη και δεν επεκράτησε το τυφλόν μίσος – ότι το Αρχείον των Μητροπόλεων ως και διαφόρων Φιλανθρωπικών Ιδρυμάτων, τα οποία ως επί το πλείστον τηρούσι τα αρχεία αυτών εις τας Μητροπόλεις, δεν είναι τι ίδιον του Μητροπολίτου, αλλά συνδέεται με πολλαπλά συμφέροντα αυτού του λαού, τον οποίον έχουσι την αξίωσιν σήμερον οι Βούλγαροι να διακυβερνήσωσιν.
στ) Κατέλαβον τους κυριωτέρους Ναούς, εις τους οποίους τώρα λειτουργούσιν ιερείς Βούλγαροι ελθόντες εκ Βουλγαρίας.
2) Διήρπασαν ωρισμένας Μονάς.
α) Εκδίωξις Μητροπολιτών
1) Μητροπολίτης Σιδηροκάστρου Βασίλειος
Την 6ην μ.μ. της ημέρας του Πάσχα τέσσαρες στρατιώται Βούλγαροι λογχοφόροι μετέβησαν εις την Ι. Μητρόπολιν και παρέλαβον τον Μητροπολίτην, τον οποίον, δίκην εγκληματίου, ωδήγησαν εις το Στρατόπεδον. Εκεί ο Στρατιωτικός Διοικητής διέταξε τούτον ν’ αναχωρήση μεθ’ όλων των ιερέων, μέχρι της μεσημβρίας της επομένης, εις Σέρρας, όπου, ως έλεγε, θα ελάμβανε διαταγή. Την επαύριον, 21/4/ ο Μητροπολίτης με 8 ιερείς ανεχώρει υπό συνοδείαν διά δύο κάρρων, εις Σέρρας υπό ραγδαίαν βροχήν.
Είναι πλέον η συγκινητικαί αι σκηναί της αναχωρήσεως. Εις σχετικήν έκθεσιν σημειούται: Οι κλαυθμοί και οδυρμοί των κατοίκων δεν περιγράφονται. Η πόλις ολόκληρος εσείσθη. Γεγονός παρόμοιον ουδέποτε είδε το Σιδηρόκαστρον. Οι πάντες έκλαιον και εθρήνουν διά τον Μητροπολίτην αλλά και διά την ιδία αυτών τύχην…..»
Ο Βούλγαρος Νομάρχης Σερρών τον οποίον παρεκάλεσεν ο Μητροπολίτης Σιδηροκάστρου να τω επιτρέψη την εις την έδραν του επιστροφήν, απήντησε χαρακτηριστικώς: «Τι θα κάμης εις Σιδηρόκαστρον; «Δεν έχετε τώρα πλέον εκεί κανένα προορισμόν. Εδώ τώρα είναι Βουλγαρία και ημείς θα φέρομεν Βουλγάρους Αρχιερείς και Βουλγάρους ιερείς». Εν τω μεταξύ διηρπάζετο η εν Σιδ/κάστρω Μητρόπολις. Ουδέν εις ταύτην έμεινε άθικτον, από της στέγης μέχρι του υπογείου. Τα πάντα δι’ επτά κάρρων εστάλησαν εις Βουλγαρίαν.
Η Αστυνομία Σερρών την 24/5 διατάσσει τον Μητροπολίτην Σιδηροκάστρου να φύγη και εκ Σερρών εντός δύο ωρών. Και ήτο τότε ούτος βαρέως ασθενής . Επιτυγχάνεται άδεια ολιγοήμερος προ της αναχωρήσεώς του ενεργείται έρευνα παρά των Αρχών εις τας αποσκευάς του, πριν η φορτωθώσιν αι αποσκευαί του αποσπάται ποσόν 3.500 δραχμών. Την 31/5 αναχωρεί.
Φθάνει εις Στρυμώνα. Αι αποσκευαί κρατούνται εις το Βουλγαροκρατούμενον έδαφος και ληστεύονται αγρίως τα πάντα και αυτή η χρυσή Αρχιερατική στολή.
Ο Μητροπολίτης φθάνει εις Θεσσαλονίκην τελείως γυμνός, δεν τω αφέθη ουδέ εν μανδύλιον.
2) Μητροπολίτης Ζιχνών Αλέξανδρος
Την 7/5 ενεργείται έρευνα εις την Ιερ. Μητρόπολιν, αφού αύτη περιεκυκλώθη υπό στρατού. Αι τοιαύται έρευναι είχον πάντοτε εν πρόσχημα την ανακάλυψιν…..όπλων….. και πάντοτε το αυτό αποτέλεσμα: Την διαρπαγήν και την ληστεία. Ό,τι ήρεσκεν εις τους ενεργούντας την έρευναν εκρατείτο παρ’ αυτών. Ο Μητροπολίτης περιορίζεται εις έν δωμάτιον και δεν επιτρέπεται να τω χορηγηθή ούτε τροφή ούτε ύδωρ. Οι λογχοφόροι απαγορεύουσιν εις πάντα να πλησιάση. Η Μητρόπολις μετατρέπεται εις Νοσοκομείον και ο Μητροπολίτης εξαναγκάζεται να κοιμηθή μεταξύ των ασθενών. Την τελευταίαν μόνον νύκτα 14/5 τω επετράπη να κοιμηθή εις την οικίαν ομογενούς ιατρού. Την επομένην 12/5 απηλαύνετο, αφού εκρατήθη, πλην ελαχίστων και μικράς αξίας αντικειμένων, άπαν το υλικόν της Μητροπόλεως, Αρχείον, έπιπλα, γραφομηχανή κ.α. διότι………. κατά την αντίληψιν των Βουλγαρικών Αρχών πάντα ταύτα ανήκουσιν εις το Βουλγαρικόν Κράτος.
Κατά την στιγμήν της αναχωρήσεως κόσμος πάσης ηλικίας και πάσης τάξεως σπεύδει με δάκρυα εις τους οφθαλμούς να ασπασθή την δεξιάν του Ποιμενάρχου. Οι Βούλγαροι Αξιωματικοί διατάσσουσι τον οδηγόν του αυτοκινήτου να φύγη αμέσως και να μη διέλθη διά της κεντρικής οδού. Εφοβούντο τας εκδηλώσεις του λαού. Και τοιουτοτρόπως απηγορεύετο εις τα τέκνα ν’ αποχαιρετήσωσι τον Πατέρα…..
3) Μητροπολίτης Σερρών Κωνσταντίνος
Η πρώτη αξίωσις των Βουλγαρικών Αρχών παρά του Μητροπολίτου τούτου ήτο να μνημονεύση κατά τας τελετάς της Συνόδου της Σόφια.
Την 29/5 ενεργείται υπό πολυπληθών οργάνων της Βουλγαρικής Διοικήσεως έρευνα εις την Μητρόπολιν, ζητούνται άνευ περιστροφών τα Αρχιερατικά άμφια, η ποιμαντορική ράβδος και η μίτρα. Εγνώριζον οι άνθρωποι τι εζήτουν. Δεν τους ενδιαφέρον τα μικροπράγματα….. Τέλος εζήτησαν από τον Μητροπολίτην και την χρηματικήν του περιουσίαν.
Ο Νατσάλνικ Γκρούπεη και ο Στρατ. Διοικητής Τίρνεφ παρουσιάζουσιν εις τον Μητροπολίτην προς υπογραφήν δήλωσιν περί εκουσίας αναχωρήσεώς του.
Μετά την άρνησίν του να υπογράψη, τίθενται εις χρήσιν αι απειλαί: «Θα τεθήτε υπό κράτησιν. Θα ανακριθήτε βασανιστικώς βάσει των αυστηρών διατάξεων του Βουλγαρικού Στρατοδικείου…..»
Και ενώ έλεγον ταύτα, οι ανδρείοι(;) εθώπευον τα ξίφη των.
Την 5/6 επεβιβάσθη ο Μητροπολίτης φορτηγού αυτοκινήτου και απηλάθη.
Κατά την απέλασιν παρίσταντο πλήθη αστυνόμων. Εις ουδένα επετράπη να πλησιάση και ασπασθή την δεξιάν του Μητροπολίτου. Οι άνθρωποι είχον αγανακτήσει διότι την προηγουμένην ημέραν πλήθος Χριστιανών με δάκρυα εις τους οφθαλμούς είχε κατακλύσει την Μητρόπολιν, διά να διαδηλώση τα άπερ επλημμύρουν την ψυχήν των αισθήματα πίστεως και αφοσιώσεως προς την Μητέρα Εκκλησίαν την Ελληνικήν Ορθόδοξον Εκκλησίαν.
4) Μητροπολίτης Μαρωνείας και Θάσου (Κομοτινής) Βασίλειος
Δεν παρήλθον παρά ελάχιστοι από της εισόδου των Βουλγάρως εις την Κομοτινήν ημέραι και απηγορεύθη εις τον Μητροπολίτην ταύτης να μεταβαίνει εις τα χωρία προς επίσκεψιν των Χριστιανών, δεν επετρέπετο ακόμη να εξέρχηται εις περίπατον, παρά καθ’ ωρισμένην ώραν και μέχρις ωρισμένου σημείου.
Και η Μητρόπολις Μαρωνείας υπέστη την ενέργειαν ερεύνης διά την ανακάλυψιν όπλων:
Την 5/6 ο Βούλγαρος Νομάρχης διέταξε τον Μητροπολίτην ν’ αναχωρήση. Κατόπιν απειλών και πιέσεων ανεχώρησεν ούτος την 7/6. Καθ’ οδόν ο εκ Πραβίου συνοδός του Αστυνομικός υπάλληλος, αφήρεσε δι’ απειλών από τον Μητροπολίτην 15.000 δραχμάς και από τον συνοδεύοντα τούτον Αρχιερατικόν Επίτροπον Νικόλαον Βεζυρόπουλον ετέρας 4000. Περί την 11 μ.μ. έφθασεν εις Στρυμώνα, εκεί ηρευνήθησαν και πάλιν παρά των ανδρών του Φυλακίου αι και παρά των Αρχών Κομοτινής ερευνηθείσαι και σφραγισθείσαι αποσκευαί του, αφηρέθησαν από τας αποσκευάς διάφορα εσώρουχα, εις σταυρός ευλογίας, έν επιτραπέζιον ωρολόγιον και διάφορα άλλα μικροαντικείμενα. Και αυτό το χρηματοδεμάτιον ηλαφρύνθη κατά 50.000 δραχμάς. Ο παριστάμενος Βούλγαρος διευθυντής Ασφαλείας Πραβίου εθεώρησεν ανάξιον εαυτού να επέμβη.
β) Εκδίωξις αναπληρωτών Μητροπολιτών
1) Αλεξανδρουπόλεως
Την 30/5 εξεδιώχθη ο αναπληρωτής του Μητροπολίτου Επίσκοπος Παττάρων Μελέτιος μετά του Αρχιμανδρίτου Σπυρίδωνος Σγουροπούλου. Την ημέραν καθ’ ην επρόκειτο να απελαθώσιν ούτοι εκυκλώθη η ιερά Μητρόπολις από αστυνομικά και άλα όργανα της Βουλγαρικής κατοχής και απηγορεύθη αυστηρώς η εκ των οικιών έξοδος όλων υπό το πρόσχημα ότι υπήρχε φόβος διασαλεύσεως της τάξεως. Η πραγματική αιτία: να μη αποχαιρετήσωσιν οι Έλληνες Χριστιανοί τον Προϊστάμενον της εκκλησίας, των.
Τότε απέμεινεν ως προσωρινός αναπληρωτής ο ιεροκήρυξ Φώτιος Σταματόπουλος Αρχιμανδρίτης. Την 2/6 κατελήφθη η ιερά Μητρόπολις και ο ιερός ναός του Αγίου Νικολάου παρά του αντιπροσώπου του Βουλγάρου Μητροπολίτου Φιλιππουπόλεως του Αρχιδιακόνου του αυτού Μητροπολίτου και του Επάρχου. Την 5/6 ήλθε εις Αλεξανδρούπολιν ο Μητροπολίτης Φιλιππουπόλεως Κύριλλος ο οποίος και κάλεσαν τους ιερείς εδήλωσεν εις αυτούς απεριφράστως ότι εν Αλεξανδρουπόλει και εν τη περιφερεία ταύτης θα παραμείνωσιν μόνον οι ιερείς οι οποίοι θα αναγνωρίζωσιν την εξαρχίαν, οι δε άλλοι θα εκδιωχθώσιν. Κατόπιν τούτου ηναγκάσθη ο άνω ρηθείς ιεροκήρυξ να απέλθη εξ Αλεξανδρουπόλεως την 10/6.
2) Δράμας
Την 23/5 ο Αρχιερατικός Επίτροπος του Βουλγάρου Μητροπολίτου Νευροκοπίου συνοδευόμενος από 3 Βουλγάρους στρατιωτικούς ιερείς και από τον Ληξίαρχον Δράμας ως διερμηνέα μετέβησαν εις την Μητρόπολιν και ηξίωσαν την παράδοσιν ταύτης, τάξαντες κατόπιν μυρίων απειλών δεκάλεπτον προθεσμίαν. Αρνηθέντος του αναπλητωτού του Μητροπολίτου Αρχιμανδρίτου Ιερωνύμου Γιαμαλάκη να συμμορφωθή ήρχισαν να καταλαμβάνωσιν αυθαιρέτως όλα τα διαμερίσματα της Μητροπόλεως κλειδώνοντες και σφραγίζοντες αυτά. Ηρνήθησαν να επιτρέψωσιν εις τον αναπληρωτήν να παραλάβη και την ιδίαν αυτού περιουσίαν, του οποίου κατέσχον και αυτά τα τρόφιμα, και την ήν εζήτησεν ούτος ατομικήν αλληλογραφίαν του Μητροπολίτου Δράμας.
Εζήτησαν κατόπιν τας κλείδας διά να ανοίξωσιν το χρηματοκυβώτιον και τα συρτάρια, επειδή δε δεν είχε ταύτας ο αναπληρωτής του Μητροπολίτου ήλθον κατόπιν τηλεφωνήματος δύο Βούλγαροι Αξιωματικού με δύο ορμαθούς κλειδίων και ήνοιξαν τα παντα. Εναι αληθές ότι εύρον ολίγα χρήματα. Εθεώρησαν όμως καλόν να κατάσχωσιν παν ό,τι εύρον. Τα συρτάρια του προσωπικού του γραφείου του Μητροπολίτου δεν τα ήνοιξαν, διότι ως έλεγον ταύτα θα ηνοίγοντο – ίσως τιμής ένεκεν – παρ’ αυτού του Βουλγάρου Μητροπολίτου Νευροκοπίου Βόριδος. Απηγορεύθη κατόπιν παρά του Βουλγάρου Νομάρχου Καβάλλας εις τον αναπληρωτήν η διενέργεια οιασδήποτε διοικητικής πράξεως και ηναγκάσθη ούτος κατόπιν απειλών, επαναλαμβανομένων καθ’ εκάστην και παρά διαφόρων οργάνων της Βουλγαρικής Διοικήσεως να αναχωρήση εκ Δράμας την 7/6.
Εις Στρυμώνα υπέστη και ούτος έρευνα των αποσκευών του.
3) Φιλλίπων και Νεαπόλεως (Καβάλλας)
Αναπληρωτής ο Αρχιμανδρίτης Κ. Χρόνης ιεροκήρυξ. Την 3/6 ο Υποδήμαρχος Καβάλλας δρ. Μέντωφ συνοδευόμενος υπό λογχοφόρων κατέλαβε την ιεράν Μητρόπολιν και την παρακειμένην Χριστιανικήν στέγην ως και 19.219 δραχμάς ποσόν το οποίον προήρχετο εξ αδειών γάμου, εξ συνεισφορών Χριστιανών υπέρ των επιστρεφόντων εφέδρων και το οποίον εν μέρει ανήκεν εις τον αναπληρωτήν. Κατόπιν τούτου διετάχθη ούτος υπό της Βουλγαρικής ασφαλείας να φύγη εντός εικοσιτετραώρου. Επειδή ούτος δεν ανεχώρει τον ηπείλουν καθημερινώς και τέλος τον παρεκάλεσαν να υπογράψη σημείωσιν γεγραμμένην Βουλγαριστί διά της οποίας δήθεν εβεβαιούτο ότι τους παρέδωκεν τα κλειδιά της Μητροπόλεως. Και όμως η σημείωσις περιείχε δήλωσιν ότι ο αναπληρωτής θα ανεχώρει εκουσίως εκ Καβάλλας.
Τότε ο Αστυνομικός Διευθυντής της Ασφαλείας και ο Φρούραχος διέταξεν αυτόν να αναχωρήση την 14ην του μηνός Ιουνίου, απειλήσαντες ότι εν εναντία περιπτώσει ουδείς θα ήτο ικανός να σώση αυτόν, Και τοιουτοτρόπως ηναγκάσθη ούτος να αναχωρήση. Εκ των κατασχεθέντων πραγμάτων του απεδόθησαν εις αυτόν μόνον τα δυσμετακόμιστα, κρεββάτι, στρώμα κ.α. κατεκρατήθησαν δε πάντα τα έχοντα αξίαν, ραδιόφωνον, αδιάβροχον, χλαίνη κ.α.
4) Ξάνθης
Ο Εφημέριος των ηνωμένων εκκλησιών Ξάνθης Αγίου Γεωργίου και Αγίου Βλασίου Οικονόμος Ιωάννης Θεοχαρίδης και στρατιωτικός εφημέριος της Φρουράς Ξάνθης ετέθη υπό περιορισμόν, διότι εφοβούντο αι Βουλγαρικαί Αρχαί την δράσιν τούτου – μετά την αναχώρησιν του Μητροπολίτου. Ανώτερος Βούλγαρος Αξιωματικός εξηνάγκασεν τούτον διά μυρίων απειλών να αναχωρήση.
γ) Εκδίωξις και παθήματα ιερέων
Η μήνις των Βουλγάρων εστράφη και κατά του κατωτέρω κλήρου. Εσημειώθη εις άλλην σελίδα τι παρά των ιερέων ηξιώθη, αν ήθελον να παραμείνωσιν εις την γην….. των πατέρων των. Ηξιώθη ν’ απαρνηθώσι το Οικουμενικόν Πατριαρχείον και να προσχωρήσωσιν εις την Εξαρχίαν. Εζητήθη δηλαδή αυτή η ιερατική των τιμή, εφ’ όσον εζητείτο παρ’ αυτών η παράβασις του όρκου των.
Εκ της περιφέρειας της ιεράς Μητροπόλεως Σερρών
Εξεδιώχθησαν την 12/6 εκ της πόλεως Σερρών οι ιερείς Γ. Αβραμιάδης Ιωάννης Κάππος και Παναγιώτης Χατζηθωμάς εις Νιγρίταν. Ο πρώτος τούτων ωδηγήθη ημέραν τινά παρά του Νατσάλνικ Σερρών εις την Μητρόπολιν διά να δείξη – παρά την διαβεβαίωσίν του,- ότι ουδέν γνωρίζει, που ήσαν κεκρυμμένα έπιπλα και άλλα αντικείμενα, εκεί παρέστη αυτόπτης μάρτυς της πλήρους διαρπαγής πάντων.
Διά να εξαναγκασθή ο ιερεύς ούτος – Γ. Αβραμιάδης – και εκατρισθή εγένετο χρήσις της εξής….. εντίμου μεθόδου: εκρύβη παρά των Βουλγαρικών Αρχών εις την οικίαν του βόμβα, η βόμβα κατόπιν ανευρέθη και ούτω επεβλήθη εις αυτόν ως τιμή ο εκπατρισμός. Ο δεύτερος των άνω μνημονευθέντων ιερέων Ιωάννης Κάππος εξεδιώχθη, διότι εμνημένευσε κατά την θείαν λειτουργίαν του Έλληνος Μητροπολίτου, νομίμου εκκλησιαστικού προϊσταμένου του.
Την 22/6 υπό συνοδείαν οπλοφόρων και κατόπιν διαταγής των Βουλγάρικών Αρχών ωδηγήθησαν εις τα κρατητήρια της Ασφαλείας Σερρών οι ιερείς, Αρχιμανδρίτης Συνέσιος Δημητριάδης, Αρχιμανδρίτης Ιγνάτιος Παπαμιχαήλ. Ηγούμενος της Μονής του Τιμίου Προδρόμου, Παπαγεώργιος Παπαμιχαήλ και άλλοι. Κατά την διάρκειαν ερεύνης εις την οικίαν του ιερέως Παπαγεωργίου Παπαμιχαήλ ο λυμαινόμενος την Μονήν του Τιμίου Προδρόμου Βούλγαρος Μοναχός Στέφανος Γκάρμπας ερράπισε τούτον επανειλημμένως και εξηυτέλισε την κόρην του.
Την αυτήν εποχήν, ήτοι περί τα τέλη του Ιουνίου ευρίσκοντο εις Νιγρίταν εκδιωχθέντες παρά των Βουλγάρων εκ των ενοριών των 5 ιερείς εκ της Μητροπόλεως Σερρών, 3 Σιδηροκάστρου, 2 Δράμας, και 1 Ελευθερουπόλεως.
Εις το χωρίον Επτάμυλοι (πλησίον των στρατώνων Σερρών) εισήλθον οι Βούλγαροι προς διαρπαγήν εις διαφόρους οικίας. Εισήλθον και εις την οικίαν του ιερέως Παπανικολάου. Επειδή εις την οικίαν του τελευταίου δεν εύρον τι προς λήστευσιν ήρπασαν το καλυμμαύχιον τούτου και ήρχισαν να το πυροβολώσιν ενώπιόν του και ενώπιον της συζύγου του και των τεκνών του, έπειτα δε το εποδοπάτησαν. Τι ανδρεία!
Εκ της περιφέρειας ωσαύτως Σερρών εξεδιώχθησαν, αφού προηγουμένως εκακοποιήθησαν οι ιερείς: Αθανάσιος Φαρμακόπουλος (του χωρίου Λευκών) Δημήτριος Παπαδόπουλος (Ευαγγελιστρίας Σερρών) και Θεοδόσιος Θεοδοσιάδης (Πενταπόλεως) του τρίτου κατεδικάσθη και ο 17ετής υιός εις μηνιαίαν φυλάκισιν διότι δήθεν έσχεν εις την κατοχήν του Ελληνικόν στρατιωτικόν μανδύαν.
Ο εφημέριος του χωρίου Προβατά εξηναγκάσθη υπό του Βουλγάρου Φρουράρχου να διακόψη την Θείαν λειτουργίαν διότι ιερούργει εις Ελληνικήν γλώσσαν και δεν εμνημόνευσε του Βουλγάρου Μητροπολίτου. Τούτου κατησχέθη όλη η κινητή και ακίνητος περιουσία. Ο αυτός ιερεύς εξηναγκάσθη πριν εκπατρισθή να καταβάλη εις τον Γραμματέα της Κοινότητος έναντι αβασίμων αξιώσεων δραχμάς 15.000, εις καταβολήν του αυτού ποσού εξηναγκάσθη και οΤαμίας του αυτού ναού παρά του αυτού Βουλγάρου Φρουράρχου.
Ο Αρχιμανδρίτης Δημ. Νικολαϊδης (Μητροπόλεως) ωδηγήθη την 23/6 εις το Βουλγαρικόν Φρουραρχείον και εδάρη ανηλεώς, εκτυπήθη επανειλημμένως εις την κεφαλήν δι’ ηλεκτρικών φανών, εγρονθοκοπήθη και εμωλοπίσθη διά λακτισμάτων διά των αρβυλών. Ο Ανθυπολοχαγός του Φρουραρχείου έσυρεν αυτόν εκ της γενειάδος και τον εκτύπησεν με τον υποκόπανον του όπλου. Ωδηγήθη κατόπιν εις Κάτω Βροντούν, όπου ο άλλος Ανθυπολοχαγός του αφήρεσεν 6.000 δραχ. Ο ιερεύς ούτος συνήντησεν εις το Φρουραρχείον Μητροπόλεως και άλλους Έλληνας κρατουμένους, εις δε το της Κάτω Βροντούς άλλους 50.
Τρομερόν είναι και το μαρτύριον του ιερέως του χωρίου Μετόχι Βασιλείου. Όταν ούτος ήκουσε, την 6/5 πυροβολισμούς, έσπευσεν εις το χωρίον Άνω Μετόχι διά να ειδοποίηση τον εκεί Βούλγαρον Αξιωματικόν, ότι άτακτοι και στρατιώται Βούλγαροι επήρχοντο κατά του χωρίου του.
Τότε ο γενναίος(!) Βούλγαρος Αξιωματικός αντί να ενδιαφερθή συνέλαβε τον ιερέα και υπέβαλεν αυτόν, κατόπιν αγρίου ξυλοκοπήματος εις ανήκουστα βασανιστήρια. Οι στρατιώται έσυραν τον ατυχή ιερέα επί του εδάφους κρατούντες αυτόν εκ της γενειάδος.
Η γενειάς του σεβασμίου ιερέως έμεινεν εις τας χείρας των απαισίων βασανιστών με τεμάχιον αιματωμένης επιδερμίδος. Μετά του ιερέως συνελήφθησαν και οι αδελφοί του και άλλοι 14 χωρικοί. Επί 20 ημέρας εκρητήθησαν εις τας φυλακάς και εξυλοκοπούντο και εβασανίζοντο καθ΄ημέραν αγρίως και ιδίως ο ιερεύς. Τι να αναγράψη κανείς από τα παθήματα του μάρτυρος τούτου ιερέως: Τέλος κατεδικάσθησαν και άλλοι 6 χωρικοί μετ’ αυτού εις φυλάκισιν 5 ετών και χρηματικόν πρόστιμον 5.000 δραχμών. Είχον κατηγορηθή ως επαναστάται. Και εγένετο τοιουτοτρόπως Δικαιοσύνη!
Εκ της περιφερείας της ιεράς Μητροπόλεως Ζιχνών
Πραγματικόν μαρτύριον υπέστη και ο ιερεύς Κάτω Λακκοβικίων Παπαγεώργιος Παπαχριστοδούλου. Βούλγαροι χωροφύλακες και στρατιώται εξυλοκόπησαν τούτον αγρίως και απέκοψαν την γενειάδα του. Και το τερατώδες το υπερβαίνον πάσαν κτηνωδίαν, το δεικνύον μίαν ασύλληπτον και πρωτοφανή βαρβαρότητα, οι αυτοί χωροφύλακες και στρατιώται ητίμασαν προ των ομμάτων του την σύζυγόν του και την 14ετή κορασίδα του.
Εκ της περιφέρειας της Ι. Μητροπόλεως Σιδηροκάστρου
Ως εσημειώθη και εν τη παραγράφω περί των Μητροπολιτών, οκτώ ιερείς εξεδιώχθησαν έτι εκ Σιδηροκάστρου την 20/4 μετά του Μητροπολίτου. Εκ των υπολοίπων ιερέων, οι οποίοι δεν προσεχώρησαν εις την εξαρχίαν, πολλοί εξεδιώχθησαν. Οι εναπομείναντες είναι άνεργοι.
Εκ της περιφέρειας της Ι. Μητροπόλεως Δράμας
Εις την περιφέρειαν Δράμας ιδιαιτέρως εστράφη η μήνις του αγρίου εισβολέως κατά των μορφωμένων κληρικών, διότι παρ’ αυτών εφοβείτο ούτος μεγαλυτέραν την αντίδρασιν κατά του έργου του. Οι ιερείς Κοκκινογείων Μακάριος Παπαδόπουλος και Γ. Αλεξιάδης, Πετρούσης Σπυρ. Ξανθόπουλος και Κ. Βαλαβάνης, Πρωτσοτσάνης Γρηγ. Μαυρίδης και Δ. Νάκος, Ξηροποτάμου Διον, Κλαυδιανός και καλλιφύτου Θεοδ. Ζιαμίδης υποστάντες πάντα χλευασμόν και πάσαν βαρβαρότητα γυμνοί, πεινασμένοι και απένταροι απηλάθησαν.
Αφάνταστα είναι τα διαδραματισθέντα εις τας παραμεθορίους ενορίας Τριγώνου, Παρανεστίου και της τέως επαρχίας Κάτω Νευροκοπίου.
Το διαμέρισμα τούτου κυριολεκτικώς εξεκαθαρίσθη από τους ιερείς. Χωροφύλακες και Κομιτατζήδες ωργίασαν εις βάρος των ιερέων και των εκκλησιαστικών επιτρόπων. Ο βίος τούτων κατέστη αβίωτος! Και όμως ενέμενον! Τότε διά συνοδείας εξεδίωξαν τούτους και έφερον αντ’ αυτών Βουλγάρους ιερείς εκ Βουλγαρίας. Αι περιουσίαι των κατασχέθησαν.
Εκ της περιφερείας της Ι, Μητροπόλεως Μαρωνείας και Θάσου (Κομοτινής)
Ο Αρχιερατικός Επίτροπος Ν. Βεζυρόπουλος εξεδιώχθη μετά του Μητροπολίτου.
Ο Εφημέριος Κροδίλης εξεβλήθη εκ του ιερού ναού υπό Βουλγάρων στρατιωτών ενώ εψάλλετο ο χερουβικός ύμνος.
Οι εφημέριοι Λωφαρίου και Αγ. Θεοδώρων εδάρησαν ανηλεώς, διότι δήθεν ήσαν………Αγγλόφιλοι.
Ο ιερεύς Κομοτινής Δημ. Παπανικολάου απηλάθη μετά του Μητροπολίτου.
γ) Κατάληψις ιερών Ναών
Εις τους ιερούς ναούς δεν επιτρέπεται κατά τους Βουλγάρους να ακούηται η Ελληνική φωνή.
Και διά τούτο εις όλους τους ναούς, όσοι λειτουργούσιν μέχρι σήμερον επεβλήθη η Βουλγαρική γλώσσα. Τι, αν η γλώσσα αύτη είναι πρώτον ακατανόητος εις το σύνολον του πληθυσμού, εξαιρέσει Σλαυοφώνων τινών χωρίων, τα οποία όμως είναι σχεδόν κατά την ολότητα Ελληνικά την συνείδησιν και των οποίων το γλωσσικόν ιδίωμα έχει απείρους διαφοράς από την Βουλγαρικήν γλώσσαν;
Οι Βούλγαροι δεν περιωρίσθησαν μόνον εις την κατάληψιν των ναών, αλλά και εσύλησαν το πλείστον τούτων και απέστειλαν τον διάκοσμον μερικών, ως των Σερρών, επειγόντως εις την Βουλγαρίαν.
Εν Σέρραις κατελήφθησαν αμέσως οι ναοί. Εις Ζίχναν, Δράμαν, Καβάλλαν, Ξάνθην, Κομοτινήν, Αλεξανδρούπολιν ομοίως. Κατά προτίμησιν κατελαμβάνοντο κατά πρώτον οι Μητροπολιτικοί ναοί. Και εις τα χωρία κατελήφθησαν ωσαύτως οι ναοί.
Ν’ απαριθμήσωμεν τα χωρία και να αναφέρωμεν τα ονόματα τούτων, το θεωρούμεν περιττόν. Σημειούμεν μόνον, ότι πολλών χωρίων οι ναοί εκλείσθησαν και παρελήφθησαν αι κλείδες. Μετά των ναών κατελήφθη και όλη η εκκλησιαστική περιουσία.
Οι ναοί κατελήφθησαν υπό των Βουλγαρικών Αρχών. Οι περισσότεροι των Ναών των πόλεων κατελήφθησαν παρά στρατιωτικών ιερέων ή παρά των αντιπροσώπων των Βουλγάρων Μητροπολιτών. Το δεύτερον φαίνεται, ότι έγινε διά να επιδειχθή η Χριστιανική αλληλεγγύη και Αδελφοσύνη, όπως εννοείται την αντιλαμβάνονται οι Βούλγαροι.
δ) Διαρπαγαί Μονών
Αι Μοναί δεν ήτο δυνατόν να έχωσιν διάφορον τύχην από τους Ναούς. Περιοριζόμεθα να αναφέρωμεν τα συμβάντα δύο μονών, της εν τη περιφερεία Σερρών Σταυροπηγιανής Μονής του Τιμίου Προδρόμου και της εν τη περιφερεία Δράμας Ιεράς Μονής της Εικοσιφοινήσσης.
Εις την πρώτην. Ο εν Σέρραις αντιπρόσωπος του Βουλγαρικού Μητροπολίτου Βελήκ Καρατζώφ αφού μετέβη εις ταύτην την εσύλησε και την διήρπασεν. Βραδύτερον περί αρχάς Μαΐου δύο χωροφύλακες με τον Βούλγαρον Μοναχόν Στέφανον Γκάρπαν μετέβησαν εις την Μονήν και υπεχρέωσαν τον ηγούμενον ταύτης Ιγνάτιον να παραδώση την ηγουμενίαν και τα πάντα εις τούτον δηλαδή τον Στέφανον Γκάρπαν. Είτα εξεδιώχθη ο ρηθείς ηγούμενος και μετά τινάς ημέρας ο Μοναχός Βικέντιος του οποίου μάλιστα έκλεψαν και εν δοχείον 12 οκάδων ελαίου.
Ηγούμενος πλέον Βούλγαρος και Χωροφύλακες Βούλγαροι διευθύνουσι καθ’ ον τρόπον βούλονται την Μονήν.
Εις την δευτέραν. Την 29/5 ο Βούλγαρος Δήμαρχος Ηλιουπόλεως μετέβη συνοδεία δύο Αστυνομικών εις την Μονήν και παρέλαβον ταύτην – καταγράψαντες όλην την κινητήν και ακίνητον περιουσίαν επ’ ονόματι του Βουλγάρου Επισκόπου Βόριδος εγκατέστησαν νέον ηγούμενον. Τον νόμιμον ηγούμενον Παρθένιον Ιωαννίδην ξεδίωξαν αφού κατεκράτησαν όλη την ακίνητον περιουσίαν του. Την 4/6 εξεδίωξαν πυξ και λαξ και τον προηγούμενον Αρχιμανδρίτην Αβέρκιον Βαμβακάν, του οποίου επίσης κατεκράτησαν την περιουσίαν. Την αυτήν ημέραν Αστυνομική δύναμις ενήργησεν έρευναν εις την Μονήν προς ανακάλυψιν όπλων. Η έρευνα υπήρξεν μάταια, διότι ουδέν ανευρέθη.
Β.’ Οι Βούλγαροι έναντι της Εκπαιδεύσεως
Πάντοτε οι Βούλγαροι – οσάκις τοις εδόθη ευκαιρία – εστράφησαν όχι μόνον κατά της εκκλησίας, αλλά και κατά της εκπαιδεύσεως. Οι λόγοι ευνόητοι. Εκκλησία και εκπαίδευσις και δι’ άλλους μεν λόγους προ παντός όμως διά τον Ελληνικόν είναι οι κύριοι συντελεσταί της διασφαλίσεως της εθνικής του συνειδήσεως. Και διά τούτο κατελήφθησαν όλαι αι Ελληνικαί σχολαί, εδηλώθη δε εις τους μη αναχωρήσαντας αλλά παραμείναντας αυτόθι διδασκάλους, ότι δε θα επιτραπή πλέον η λειτουργία Ελληνικών Σχολών και συνεπώς ούτοι ουδεμίαν έχουσιν από εκπαιδευτικής απόψεως αποστολήν. Προσετέθη ακόμη εις τας προς αυτούς δηλώσεις ότι, αν γνωρίζωσι την Βουλγαρικήν δύνανται να γίνωσι δεκτοί ως δάσκαλοι εις τα Βουλγαρικά σχολεία, αν ουχί επιτρέπεται εις αυτούς είτε να παραμείνωσι ως ιδιώται, είτε να αναχωρήσωσι. Αμφιβάλλομεν – διά να μη είπομεν ότι είμεθα απολύτως πεπεισμένοι – αν και είς Έλλην διδάσκαλος θα εδέχετο να απεμπολήση την εθνικήν του συνείδησιν, διά να υπηρετήση τους Βουλγάρους οι οποίοι είτε πλανώμενοι, είτε προσποιούμενοι, ότι αγνοούν, εξελάμβανον την υψηλοτέραν του Έλληνος διδασκάλου αποστολήν συνισταμένην ουχί εις την ιδεολογικήν εξυπηρέτησην της φυλής, της οποίας σάρξ και οστούν είναι, αλλαί εις την παρά του Ταμείου είσπραξιν ενός μισθού, ολίγων κερμάτων, τριάκοντα ή και τριακοσίων ή και πλειόνων αργυρίων Ιούδα……
Ασφαλώς οι άνθρωποι ούτοι και έπειτα από τόσων αιώνων άλλοτε συμβίωσιν και άλλοτε σκληρών και αιματηρών αγώνων δεν εγνώρισαν ακόμη τον Έλληνα και δη τον Έλληνα Κληρικόν και τον Έλληνα Διδάσκαλον.
Γ.’ Διαρπαγαί – Εκβιασμοί
Παλαιά και προσφιλής μέθοδος των Βουλγάρων, αι διαρπαγαί και οι εκβιασμοί. Τοιουτοτρόπως διπλούς επιτυγχάνεται σκοπός, τα μεν ιδιοποιούνται ούτοι, ακόπως και αδιατάκτως και κατά τον πλέον ευχερή τρόπον, ξένα αγαθά, τα δε περιέρχονται εις οικονομικον αδιέξοδον οι εχθροί αυτών, τρομοκρατούνται, πανικοβάλλονται και εξαναγκάζονται να εγκαταλείψωσι την γενέτειραν των και να φύγωσιν. Μετά την αναχώρησίν των κηρύσσεται όλη η περιουσία των αδέσποτος και κατάσχεται. Και η μέθοδος αύτη ήρχισε να εφαρμόζηται από της πρώτης ακόμη ημέρας της καθόδου του πεπολιτισμένου(;) γείτονος του Βορρά, του κακού Σλαύου της Βαλκανικής. Η τοιαύτη μέθοδος εφαρμόζεται συστηματικώς και καθ΄όλην την καταληφθείσαν περιφέρειαν.
Η έρευνα εις τας διαφόρους οικίας ενεργείται πάντοτε παρά πλήθους Αστυνομικών και άλλων οργάνων. Τοιουτοτρόπως ο ιδιοκτήτης, και εν γένει οι ένοικοι, δεν έχουσι τον καιρόν να παρακολουθήσωσι την έρευναν, η οποία γίνεται συγχρόνως εις όλα τα διαμερίσματα.
Τότε τα…… φιλότιμα όργανα ευρίσκουσι την ευκαιρίαν ν’ αφαιρέσωσι ανενοχλήτως ό,τι τοις αρέσει. Και ας τολμήση ο ιδιοκτήτης να διαμαρτυρηθή……. αφού ουδέν ενώπιόν του αφηρέθη…. Αλλά τούτο δεν εφαρμόζεται πάντοτε. Πολλάκις τα όργανα της Βουλγαρικής Αρχής αφαιρούσιν αυθαιρέτως τα πάντα και άνευ προσχημάτων και υπό τοιαύτα ενίοτε. Ούτω ισχυρίζονται άλλοτε ότι τα κατασχόμενα ανήκουσιν εις το Βουλγαρικόν Κράτος, ή ότι ταύτα είναι κλοπιμαία….. ή ….. Ως ανήκοντα εις το Βουλγαρικόν Κράτος εν μέρει κατεσχέθησαν εν μέρει δε διηρπάγησαν αι Εκκλησιστικαί περιουσίαι Μητροπόλεων, Ναών και Μονών.
Ακριβώς διά την κατάσχεσιν των περιουσιών εξηναγκάθησαν ν’ αναχωρήσωσιν μέχρι τέλους Ιουνίου εκ Σερρών και εκ τινων πλησίον χωρίων χίλια άτομα κατηρτίθη δε περί τα τέλη Ιουνίου και άλλος κατάλογος δι’ εξαναγκασμόν προς αναχώρησιν διακοσίων άλλων Σερραίων, ασφαλώς και ούτοι θα ανεχώρησαν ήδη.
Οι αναχωρούντες κατ’ αυτόν τον τρόπον εξαναγκάζονται να υπογράφωσι προηγουμένως δήλωσιν, ότι αναχωρούσιν οικειοθελώς! Πρωτότυπος εκούσιος εκπατρισμός! Ανήκουστα είναι τα δεινά, τα οποία εδοκίμασεν εν Σέρραις ο Δημοσθένης Μερτζεμιέκης, διότι ηρνήθη να υπογράψη τοιαύτην δήλωσιν.
Αναφέρομεν συγκεκριμένον παράδειγμα εξαναγκασμού προς αναχώρησιν.
Το παράδειγμα του Μιχαήλ Κασάπη: Εις τας Σέρρας δύο Κομιτατζήδες – τα εκτελεστικά ταύτα όργανα παντός ανοσιουργήματος των Βουλγάρων – τας πρώτας ημέρας της καταλήψεως εζήτησαν να εξαναγκάσωσι τον ρηθέντα Μιχαήλ Κασάπην, επιχειρηματίαν, να προσλάβη και τούτους ως συνεταίρους άνευ καταβολής τινός – και διά συμβολαιογραφικής πράξεως εις τον Κινηματογράφον του. Ούτος απευθύνθη καταγγέλων τον εκβιασμόν, εις τον Γερμανόν Κομμαντάντ, ο οποίος τον παρέπεμψεν εις τας Βουλγαρικάς Αρχάς αι οποίαι και όταν προσήλθον εις ταύτας – όπου και είδε παρακαθήμενους εν φιλικωτάτη διαχύσει τους δύο Κομιτατζήδες – τον εξίβρυσαν σκαιότατα διότι, λησμονών κατ’ αυτούς, ότι εκεί πλέον είναι Βούλγαροι ετόλμησε να αποταθή εις ξένην Αρχήν δηλ. εις τον Γερμανόν Κομμαντάντ. Ο ρηθείς επιχειρηματίας ηνηγκάσθη λόγω των απειλών αυτών των Βουλγαρικών Αρχών να φύγη διά πλαστού διαβατηρίου.
Προς εξαναγκασμόν, προς αναχώρησιν γίνεται χρήσις ποικίλων μέσων.
Ούτω επεβλήθησαν διάφοροι βαρείαι φορολογίαι. Εσχάτως εις τας Σέρρας επεβλήθη είδος κεφαλικού φόρου εις πάντας από ηλικίας 15 ετών και άνω. Ωρισμένας ημέρας υπεχρεώθησαν οι άνδρες από ηλικίας 13 ετών και άνω να καθαρίσωσι την πόλιν των Σερρών.
Εις την περιφέρειαν των Σερρών μέρος της εσοδείας εστάλη εις Βουλγαρίαν, άλλο δε μέρος παρελήφθη εις την συγκέντρωσιν σίτου. Δεν επληρώθη ούτε το πρώτον ούτε το δεύτερον. Εδηλώθη απλώς, ότι θα πληρωθώσιν εις τιμήν καθορισθησομένην. Γνωστόν, ότι οι χωρικοί είχαν διάφορα χρέη εις τας Τραπέζας Τα υποκαστήματα τούτων και συγκεκριμένως των Σερρών, των Τραπεζών Ελλάδος, Εθνικής και Αγροτικής, δεν απεστάλησαν τα διάφορα βιβλία των εις τας Αθήνας. Τα βιβλία ταύτα κατεσχέθησαν και εξαναγκάζονται τώρα οι χωρικοί να εξωφλήσωσιν τα διάφορα γραμμάτια των εξοφλούντες ταύτα λαμβάνουσιν εν απλούν σημαίωμα.
Εις διάφορα χωρία, και δη της Δράμας, εξαιρετικώς δε εις τα παραμεθόρια, αφηρέθησαν όλα τα οικόσιτα ζώα, οι δ’ ελθόντες εκ Βουλγαρίας χωρικοί εθέρισαν και αλώνισαν τα σιτηρά των κατοίκων τούτων.
Εγιναν δηλ. Οικοκυραίοι. Ουδέποτε άλλοτε ηδύνατο να έχη καλυτέραν εφαρμογήν το λαϊκόν «ήλθαν τα άγρια να διώξουν τα ήμερα…»
Κατά χιλιάδας κατέρχονται εκ Βουλγαρίας εις την περιφέρειαν καθώς και εις την πόλιν της Δράμας και εγκαθίστανται αυθαιρέτως εις τα κτήματα των Ελλήνων τη συνδρομή αυτών των Βουλγαρικών Αρχών κατέρχονται μάλιστα όχι μόνον γεωργοί, αλλά και έμποροι και επαγγελματίαι. Διατί όχι; Αφού κατέρχονται και Μητροπολίται Βούλγαροι και ιερείς και δάσκαλοι………. Άλλοι έσπειραν, διατί αυτοί να μη θερίσουν;
Ποικίλαι άλλαι διαρπαγαί – και, επαναλαμβάνομεν, τα πάντα προς εξαναγκασμόν των Ελλήνων προς αναχώρησιν – εις την ημερησίαν διάταξιν και την μεσημβρίαν και το μεσονύκτιον και υπό το φως της ημέρας και υπό το σκότος της νυκτός. Τολμά κανείς ν’ αρνηθή, ν’ αντιτάξη άμυναν, να υπερασπισθή το προϊόν του ιδρώτός του; οι άνθρωποι, δηλ οι Βούλγαροι, επολέμησαν, ενίκησαν, κατέκτησαν; ΄ Η δεν είναι έτσι;………….
Ημέραι Μεγάλης εβδομάδος. Ημέραι Πάσχα. Τα Βουλγαρικά στρατεύματα διέρχονται από τα χωρία Παλαιόκαστρον, Χριστός, Λευκών (Ανατολ. Μακεδονία, περιφέρεια Σιδηροκάστρου Σερρών) και δίδουσι τα πρώτα δείγματα του πολιτισμού των: Κλέπτουσι, διαρπάζουσι, διαρρηγνύουσιν, ατιμάζουσιν. Αι κλοπαί και μέχρι των απασημαντοτέρων αντικειμένων.
Τούτο γίνεται εις όλα τα επί της οδού, την οποίαν διήρχοντο χωρία. Εις Λευκώνα μόνον παρεβίασαν 24 οικίας.
Δεν επρόλαβον τα στρατεύματα ταύτα να στρατωνισθώσιν εις Σέρρας και επετέθησαν αμέσως κατά των χωρίων «Αγ. Ιωάννης» και «Επτάμυλοι» Εισήλθον βία εις τας οικίας φιλησύχων πολιτών διήρπασαν, έκλεψαν, ητίμασαν…….
Νύκτωρ εισήλθον εις πολλάς οικίας, διά να κλέψωσι και αισχρουργήσωσιν .
Από την αποθήκην Μαρούλη – εν Σέρραις – έκλεψαν είδη του Γερμανικού ιππικού, εξεδιώχθησαν όμως πυξ λαξ παρά Γερμανού Αξιωματικού.
Την 9/6 είς Λοχαγός και είς δεκανεύς – αγαστή συνεργασία βαθμοφόρων εις έντιμον πράξιν – εισήλθον νύκτωρ εις την οικίαν του Αβραάμ Μαραγκού (συνοικία Αραμπατζή μαχαλά Σερρών) και προτείνοντες τα περίστροφά των ηνήγκασαν τον μεν σύζυγον να περιορισθή εις εν δωμάτιον, την δε σύζυγον εις άλλο, εξυπηρετούντο τοιουτοτρόπως καλύτερον εις τους σκοπούς των.
Κατά την κατάληψιν του Στρατιωτικού Νοσοκομείου Σερρών συνελήφθη ο Διαχειριστής τούτου Δ. Πατίστας – εντιμότητος και σεμνότατος οικογενειάρχης – διότι δεν παρέδωκεν εν μικροσκόπιον. Μάτην διαβεβαιοί ο Δ/ντής του Νοσοκομείου ότι τούτο ουδέποτέ είχε μικροσκόπιον. Ο Δ. Πατίστας όχι μόνον δεν απελύθη αλλά και παρεπέμφθη εις το Στρατοδικείον Δράμας, άγνωστον δε ποία τύχη τον αναμένει.
Όταν κατελήφθη το Στρατιωτικόν Νοσοκομείον Κομοτινής, ευρέθησαν νοσηλευόμενοι εις τούτο οκτώ Έλληνες οπλίται βαρέως τραυματισμένοι, εις τούτους δεν παρασχέθη ούτε ιατρική περίθαλψις ούτε τροφή.
Ο είς εκ των τραυματιών, Γεώργιος Αναστασάκης, υπέκυψεν εις τα τραύματά του οι δε άλλοι επτά δι’ ενεργειών του Μητροπολίτου διεκομίσθησαν εις Θεσ/νίκην.
Συστηματική διεξάγεται η κλοπή εις τα φυλάκια του ποταμού Στρυμώνος θαύμα θα είναι, να διέλθη τις εκ τούτων, χωρίς να υποστή……..
την φορολογίαν της κλοπής. Εσημειώθησαν τινα εν τη παραγράφω «Εκδίωξις Μητροπολιτών» Αναφέρομεν χαρακτηριστικόν τι: Τρείς έμποροι εκ Σερρών, ων ο είς ονομάζεται Κωνσταντίνος Αποστολίδης μετέφερον διά φορτηγών αυτοκινήτων, εφ ων επέβαινον και οι ίδιοι, εμπορεύματα εις Θεσσαλονίκην, μόλις έφθασεν εις Στρυμώνα, η Βουλγαρική φρουρά τούτου τους εκράτησεν εις δε τους οδηγούς των αυτοκινήτων, Βουλγάρους, συνεστήθη να λάβωσι την εις Βουλγαρίαν άγουσαν συναποκομίζοντες και τα εμπορεύματα. Τούτου εγένετο εις πολλούς εμπόρους οι οποίοι εννοείται, και αφήνοντο ελεύθεροι, όταν το εμπόρευμα ευρίσκετο πλέον εις Βουλγαρίαν……
Περιττόν να σημειωθή, ότι διαρπαγαί γενικώς εγένοντο εις όλα τα καταληφθέντα εδάφη.
Εις τα χωρία της υπαίθρου της Κομοτινής εγένοντο συστηματικαί διαρπαγαί. Μεγάλαι διαρπαγαί έλαβον χώραν εν αυτή τη πόλει της Κομοτινής, ιδία τη νύκτα της 25/4 (10 μ.μ. 4μ.μ.), προηγήθησαν πυροβολισμοί και κατόπιν ήρχισεν η βία είσοδος εις τας οικίας – προ παντός των Μουσουλμανικών συνοικιών – και η διαρπαγή και η λεηλασία.
Κατά παρόμοιον τρόπον διαρπαγαί διεπράχθησαν και εν Δράμα.
Εις σχετικήν έκθεσιν σημειούται: «Πυροβολισμοί συνεχώς και αδιαλείπως ταράσσουσι την ησυχίαν των κατοίκων των συν/σμών και των συνοικιών τας μεταμεσονυκτίους ώρας και τούτους διαδέχονται εν συνεχεία έρευναι εις τας οικίας προς ανεύρεσιν δήθεν όπλων, αλλ’ εις την πραγματικότητα διά την αφαίρεσιν ρουχισμού, ραπτομηχανών, κοσμημάτων, τιμαλφών και χρημάτων».
Ο πρόκριτος Μητροπόλεως Παπαϊωάννου και η σύζυγός του Μαρία συνελήφθησαν και ωδηγήθησαν εις Κάτω Βροντούν, εδάρησαν ανηλεώς και αφηρέθησαν παρ’ αυτών υπ’ αυτών των οργάνων της Βουλγαρικής κατοχής 25.000 δραχ. και 17 λίραι χρυσαί.
Και το κομβολόγιον των εκβιασμών με τον αυτόν πάντοτε αντικειμενικόν σκοπόν συνεχίζεται. Ούτω:
Διετάχθησαν εις την Δράμαν όλοι οι εγκατασταθέντες εις ταύτην από του 1913 Παλαιολλαδίται ν’ αναχωρήσωσι μέχρι της 24/6, και ανεχώρησαν.
Καταρτίζεται έτερος κατάλογος όλων των μετά το 1922 εγκατασταθέντων προσφύγων εκ Πόντου, Θράκης, και Μικράς Ασίας, διά να εκδιωχθώσι και ούτοι.
Εβδομήκοντα και δύο (72) επιστήμονες, ιατροί, δικηγόροι, γεωπόνοι, μηχανικοί και άλλοι, διετάχθησαν να φύγωσιν εντός 48 ωρών εκ Δράμας. Και έφυγαν ήδη.
Είκοσι πρόκριτοι εκ Πρωσοτσάνης, οκτώ εκ Χωριστής, επτά εκ Κοκκινογείων δώδεκα εκ Πλατανιάς, πέντε εκ Φωτολείβος, εννέα εκ Πύργων, δέκα εκ Ξηροποτάμου ένδεκα εκ Περιθωρίου, δέκα πέντε εκ Δοξάτου, δέκα τρεις εκ Κυργείων και εννέα εκ Καλαμπακίου συλληφθέντες μετήχθησαν εις την Βουλγαρίαν. Εις Βουλγαρίαν μετήχθη και όλος ο άρρην πληθυσμός Οχυρού. Πάντων τούτων αγνοείται η τύχη.
Εις Σέρρας συνελήφθησαν και εφυλακίσθησαν οι ιατροί: Ιπποκράτος Μακρής, Γ. Κούζας, Γ. Παπαδόπουλος, Ι Ζαχαρόπουλος, οι έμποροι Πέτρος Πετράκογλου, Ηλίας Χαραϊντάρης, Γ. Μόσχος, Ηλίας Καπανίκης, ο συμβολαιογράφος Κατσανός και ο αντιπρόσωπος του Μονοπωλείου άλατος και Πυρείων Γ. Μαυραντζάς. Εκρατήθησαν εις τας φυλακάς και απελύθησαν αλλά υπό έναν όρον, τον όρον να εκπατρισθώσιν εκουσίως!
Και εξεπατρίσθησαν. Τι ηδύνατο να κάμωσιν; Να επαναστατήσωσιν; θα παρείχον μίαν δικαιολογίαν εις τα άνευ προηγουμένου όργια των εισβολέων.
Ιερείς εξεβιάσθησαν να τελέσωσι γάμους άνευ αδείας νομίμου εκκλησιαστικής Αρχής βάσει απλού σημειώματος του Βουλγάρου Συνταγματάρχου Δράμας Μαντζούκωφ, Στρατ. Διοικητού και του Αρχηγού Χωρ/κής.
Δύο ιερείς, οι εφημέριοι – Πετρούσης Γ. Μαυρουδής και Ξηροποτάμου Κ. Βαλαβάνης εξηναγκάσθησαν να ευλογήσωσι γάμον υπό την απειλήν περιστρόφου.
Και άλλα……. και άλλα……
Και δεν έλειπε τίποτε πλέον, παρά μία απογραφή πληθυσμού προς διαπίστωσι της εθνικότητός του….. και εγένετο και αύτη. Δεν γνωρίζομεν κατά πόσον αύτη είναι γενική, δηλ, εις όλας τας πόλεις και τα χωρία ή εις ωρισμένα κέντρα μόνον. Γνωρίζομεν μόνον ασφαλώς, ότι αύτη εγένετο εις χωρία της περιφερείας Σερρών. Εις τινά τούτων εξηναγκάσθησαν διά τρομοκρατικών μέσων και απειλών να δηλωθώσι και πρόσφυγες….. εκ Πόντου ω, Βούλγαροι! Βούλγαροι λοιπόν εκ Πόντου!
Εις Σλαυόφωνα τινά χωρία και αυτοί οι Σλαυόφωνοι – Ουχί Βουλγαρόφωνοι διότι υπάρχουσι μεγάλαι διαφοραί μεταξύ του όπερ ομιλούσι ούτοι γλωσσικού ιδιώματος και της Βουλγαρικής – τους οποίους και προβάλλουσιν οι Βούλγαροι ως βάσιν και δικαιολογίαν των αξιώσεών των, εδήλωσαν ευθαρσώς, ότι είναι Έλληνες. Τοιούτοι άλλως τε και είναι. Ούτω εις το χωρίον Μητρούσι εκατόν 100 σλαυοφώνων κατοίκων μόνον εις εδήλωσεν, ότι είναι Βούλγαρος, εις Χαρπερών εκ των 300 μόνον 15, εις Αμμουδιάν μόνον 5 και εις τινά άλλα, ομοίως Σλαυόφωνα χωρία κατά την αυτήν αναλογίαν.
Υπογραμμίζομεν τα άνω αναφερόμενα εις την στάσιν των Σλαυοφώνων χωρίων και τονίζομεν: Υπάρχει μεγαλυτέρα απόδειξις της Ελληνικότητος των ανθρώπων τούτων, οι οποίοι καίτοι Σλαυόφωνοι και υπό τοιαύτην διατελούσι τρομοκρατίαν, εν τούτοις διακηρύττουσιν ότι Ελληνική είναι η συνείδησίς των εν γνώσει πως θα πληρώσωσι τό θάρρος των τούτο. Τι σημαίνει όμως, ότιδήποτε και αν πάθωσιν και ασφαλώς θα πάθωσιν – Μήπως η Ελληνική Φυλή δεν είναι συνηθισμένη και εις τας σκληροτέρας των θυσιών;
Και όμως δεν αποκλείεται – είμεθα βέβαιοι περί του πράγματος να δικηρυχθή αύριον, ότι όλοι οι κάτοικοι εδήλωσαν ότι είναι Βούλγαροι! Τίποτε δεν μας εκπλήσει ως προς τους Βουλγάρους………….
Δ.’ Βιασμοί γυναικών
Η εικών των φρικαλεοτήτων δεν θα ήτο πλήρης, αν πλην των κλοπών, διαρπαγών, διαρρήξεων και τόσων άλλων εκδηλώσεων μιάς πρωτοφανούς σκληρότητος δεν ελάμβανον χώραν και ατιμώσεις γυναικών. Η περιφρούρησις της τιμής, η εξασφάλισις του οικογενειακού ασύλου. Ιδού, τι κατά κανόνα υπόσχεται οιοσδήποτε πεπολισμένος λαός όχι μόνον εις εαυτόν τον ίδιον, αλλά και εις εκείνους, οι οποίοι υπό την προστασίαν αυτού τελούσι και ιδού κατά κανόνα τι παραβιάζουσιν και ποδοπατούσιν λαοί ανάξιοι να καθορίζωσι τας τύχας εαυτών των ιδίων, πολύ δε περισσότερον και άλλων και μάλιστα εκείνων οι οποίοι εις ανώτερον επίπεδον προόδου και πολιτισμού ευρίσκονται.
Και ως προς τούτο οι Βούλγαροι δεν διέψευσαν και πάλιν την περί εαυτών φήμην.
Εις ολίγας και μόνον γραμμάς ανταπόκρισις εκ Δράμας παριστάνει κατά τον πλέον ζωηρόν τρόπον τα πράγματα » Οικογενειακήν τιμήν και οικογενειακόν άσυλον δεν υπάρχει διά τους απογόνους του Κρούμμου. Τα διαπραχθέντα και διαπραττόμενα παρ’ αυτών όργια εις βάρος των Ελλήνων είναι απερίγραπτα.
Είναι ασύλληπται αι ωμοτότητές των εις βάρος γυναικών και νεανίδων «και εις άλλον σημείον της αυτής εκθέσεως σημειούται: «Ωρα νυκτερινής κυκλοφορίας ωρίσθη ή 9η. Ποίος όμως τολμά να ευρίσκηται εκτός της οικίας του μετά την 7ην εσπερινήν; ποία γυναίκα ή κορασίς θα ετόλμα να εξέλθη εις τας οδούς και εν μέση ημέρα;»
Εν Σέρραις κατόπιν ατιμώσεων απεκόπησαν οι μαστοί γυναικός!
Ανεφέρθη εις την παράγραφον «Διαρπαγαί και εκβιασμοί» πως ο Βουλγαρικός στρατός προχωρών εκ Σιδηροκάστρου προς τας Σέρρας επεδόθη εις όλα τα καθ’ οδό χωρία εις παντός είδους διαρπαγάς και εκβιασμούς παραβιάσας και το οικογενειακόν άσυλον πλείστων.
Την 9/6 Βουλγαρική περίπολος εισήλαυνεν εις τον περίβολον οικίας της συνοικίας «Ομόνοια» Σερρών, όπου και συνέλαβε γυναίκα, την οικοκυράν εφ’ ης και αισχρούργησαν κατά τον πλέον σαδιστικόν τρόπον.
Εις τα κρατητήρια της Κάτω Βροντούς εκρατούντο 50 άτομα. Μεσονύκτίον τι των τελευταίων ημερών του Ιουνίου δύο Βούλγαροι στρατιώται εισήλαυσαν εις το κρατητήριον και εζήτουν επιμόνως και ονομαστικώς την Ελένην Νικολάου Νάκου. Τέλος εύρον την κορασίδα -14 ετή μόλις – κοιμωμένην μεταξύ του πατρός της και της μητρός της. Εις μάτην αι επικλήσεις των γονέων. Οι γενναίοι απήντησαν διά της λόγχης. Ελόγχισαν τους γονείς εις τας χείρας, ενώ εζήτουν να προστατεύσωσιν το τέκνον των και απήγαγον την κορασίδα, την οποίαν και επανέφερον μετά τρίωρον εις αθλιεστάτην κατάστασιν !
Εσημειώθη επίσης εις άλλην παράγραφον: Εκδίωξις και παθήματα ιερέων, πως Βούλγαροι χωροφύλακες και στρατιώται ητίμασαν προ των ομμάτων του εκ Κάτω Λακκοβικίων Ζίχνης ιερέως Γεωργίου Παπαχριστοδούλου την σύζυγον του και την 14ετή κόρην του.
Εις ανταπόκρισίν τινά της Δράμας σημειούται: Όλαι αι γυναίκες και τα κοράσια παραμεθορίου συνοικισμού οχυρού Δράμας ητιμάσθησαν και εβιάσθησαν κτηνωδώς.
Πόσα δράματα!
Πόσαι τραγωδίαι!
Δράματα και τραγωδίαι των οποίων τας λεπτομερείας δεν έμαθον αλλ’ ούτε θα μάθωμεν – των οποίων τα θύματα κατέπνιξαν τον πόνον των και απέκρυψαν την ατίμωσίν των, διά να μη γνωσθή το πάθημά των λόγω απολύτως δεδικαιολογημένης αιδούς!
«Πάθαμε ό,τι πάθαμε! Να τα μάθη και ο κόσμος.
Δυστυχισμένα θύματα! Πονεμένες και πικραμένες έως τα κατάβαθα ψυχές!
Ε.’ Φόνοι
Διεπράχθησαν και τοιούτοι. Και ίσως πολλοί. Δεν κατέχομεν βεβαίως τας λεπτομερείας. Τα ολίγα όμως και συγκεκριμένα γεγονότα, τα οποία περιήλθον εις γνώσιν ημών μας πείθουν περί του πράγματος. Ούτω:
Τας πρώτας ημέρας της εισόδου των Βουλγάρων εις Σέρρας εφονεύθη διά ξυλοκοπημάτων παρ’ οργάνων των Βουλγαρικών Αρχών 15ετής νέος υιός κουρέως ονόματι Γεώργιος Ιωάννου.
Επί της οδού Καλλιούτου – Δράμας ευρέθησαν κατακρεουργημένοι πέντε απολυθέντες έφεδροι.
Ο Στρατιωτικός Διοικητής Δράμας ομιλών εις τον Κινηματοθέατρον » ο Μέγας» και αναφερόμενος εις πράξεις σαμποτάζ είπε μεταξύ άλλων. » Η ποινή των ενεχομένων εις πράξεις σαμποτάζ θα είναι ανάλογος με την ποινήν του εκ Νευροκοπίου ιερέως ο οποίος διεπιστώθη, ότι έκοψε τα τηλεφωνικά σύρματα». Ασφαλώς πρόκειται περί φόνου ιερέως του οποίου το όνομα δεν εγνώσθη και ο οποίος θα ετυφεκίσθη με την κατηγορίαν ότι απέκοψε τηλεφωνικόν σύρμα. Κατά τινάς πληροφορίας ο ατυχής ούτος ιερεύς ήτο εφημέριος εις τινά παραμεθόριον ενορίαν.
Ο εφημέριος του Αγίου Ιωάννου Συνέσιος Δημητριάδης συνελήφθη την 30 Ιουνίου και εξηφανίσθη. Παρεπέμφθη δήθεν εις το Στρατοδικείον Δράμας. Έκτοτε όμως δεν έδωκε σημεία ζωής, διαδίδεται βασίμως ότι εξετελέσθη καθ’ οδόν παρά των Βουλγάρων Χωροφυλάκων.
Αντί επιλόγου
Και σκοπός όλων τούτων; Εκδιώκονται οι Μητροπολίται και ιερείς και οι διδάσκαλοι. Διαρπάζονται αι περιουσίαι. Καταλαμβάνονται αι εκκλησίαι και αι Μοναί και τα Σχολεία. Εξαναγκάζονται πολλοί εις αναχώρησιν. Επιδιώκεται να πανικοβληθώσι τα πλήθη. Ατιμάζονται κτηνωδώς γυναίκες και ανήλικοι κορασίδες. Κατάσχονται κινητά και ακίνητα. Ιδιοκτήται εκβάλλονται εκ των κτημάτων. Άλλοι έσπειραν χθες και άλλοι θερίζουσιν σήμερον…… και…… και…….
Και ακόμη: Επιβάλλεται η Βουλγαρική γλώσσα βιαίως. Μεταβάλλονται τα επίθετα εις Βουλγαρικά. Μητροπολίται Βούλγαροι και ιερείς Βούλγαροι και διδάσκαλοι Βούλγαροι και απειράριθμοι Βουλγαρικαί οικογένειαι εκκινούσιν από Βορρά και κατέρχονται προς Νότον προς τας ……… κατακτηθείσας επαρχίας, τας οποίας και πλημμυρούσι………
Σκοπός όλων αυτών η εκβουλγάρισις των δύο παραχωρηθεισών Επαρχιών, της Ανατολικής Μακεδονίας και της Δυτικής Θράκης
Με τοιαύτα λοιπόν μέσα και με τοιαύτας μεθόδους επιδιώκουσιν οι Βούλγαροι να εκβουλγαρίσωσι – ή τουλάχιστον να εμφανίωσιν ως Βουλγαρικάς – δύο κατ’ εξοχήν Ελληνικάς επαρχίας. Απεπειράθησαν τούτο και άλλοτε. Και απέτυχον. Αλλά δεν απεγοητεύθησαν. Ενόμισαν ίσως ότι τότε έκαμαν σφάλματα και διά ούτο απέτυχον, και επανέρχονται και σήμερον. Με τας αυτάς και πάλιν μεθόδους. Δεν απέμαθον τίποτε.
«Πιστεύομεν όμως σοβαρώς. Ότι ο Ελληνισμός, ο οποίος δεν εξεριζώθη από αυτάς τας δύο επαρχίας διά μέσου των αιώνων, θα εξαφανισθή εντός ολίγων εικοσιτετραώρων; Ματαία ελπίς! Πιστεύομεν ακραδάντως ότι θα πεισθώσι και ούτοι αυτήν την φοράν περί του πράγματος.
Θα νικήση και πάλιν ο Ελληνικός Πολιτισμός την Βουλγαρικήν κακουργίαν.
Επαληθεύουσιν άλλην μίαν φοράν οι στίχοι του ποιητού.
«Ο Βούλγαρος, Ο Έλλην αντίθεσ αιώνια….
το φως το σκοτάδι η φλόγα το χιόνι
η νύκτα, η αυγή!
Αλήθεια είναι ο Έλλην, ο Βούλγαρος ψέμα. Διψούσε για ιδέα, διψούσε για αίμα Λυσούν για σφαγή…..
Σημείωσις Εις τας σελίδας ασφαλώς δεν ανεγράφη παν ό,τι εις τας δύο προσφιλείς μας Επαρχίας εις την Ανατολικήν Μακεδονίαν και εις την Δυτικήν Θράκην, διεπράχθη παρά των Βουλγάρων, παν, ό,τι εκακουργήθη παρ’ αυτών. Όχι χίλια Όχι.
Θα απητούντο διά να αναγραφώσι όλα τόμοι ολόκληροι. Και τώρα δεν έχομεν ούτε τον καιρόν να γράψωμεν τους τόμους τούτους αλλ’ ούτε τα μέσα να συγκεντρώσωμεν το υλικόν.
Εμάθομεν πολλά και ηκούσαμεν περισσότερα. Δεν αναγράφομεν όμως τίποτε από όλα εκείνα, τα οποία δεν εξηκριβώσαμεν, Αναγράφομεν μόνον εξηκριβωμένα γεγονότα, τα οποία η Βουλγαρική δολιότης, όσον και αν υποτεθή ότι είναι αριστοτεχνική – και είναι άφθαστοι εις την δολιότητα οι Βούλγαροι – δεν θα δυνηθή να διαψευσθή.
Ο καιρός μίαν ημέραν θα δοθή
και το υλικόν θα συγκεντρωθή
Και οι τόμοι θα γραφώσιν.
Τίποτε δεν πρέπει να παραληφθή
διά ν’ αποδειχθή ακόμη μία φορά, ότι ο Βούλγαρος
παρέμεινε διά μέσου των αιώνων είς κάκιστος
Σλαύος τέκνον γνησίον του Σλαυισμού τον οποίον
Ο Ελληνισμός επολέμει, όταν άλλοι λαοί ευρίσκοντο
εις κατάστασιν πρωτόγονον.
Εν Αθήναις τη 10 Αυγούστου
Διά την ακρίβειαν
Το ΙΙ γραφείον
Α. ΠΕΡΙΒΟΛΙΩΤΗΣ
Συν/ρχης Πεζικού
