Μακεδονία ξακουστή
Συνδέεται με τους Μακεδονομάχους στον Μακεδονικό Αγώνα.
Είναι γραμμένο σε ιαμβικό 15σύλλαβο. Η μουσική είναι 2/4.
Το τραγούδι συμπεριλαμβάνεται συνήθως σε παραστάσεις ή ανεπίσημες παρουσιάσεις μακεδονικών παραδοσιακών χορών στην περιοχή της Μακεδονίας ή ευρύτερα. Ενώ τοπικές κοινωνίες της ελληνικής Μακεδονίας του αποδίδουν κεντρική θέση στο τοπικό μουσικοχορευτικό σύνολο, δεν είναι λειτουργικά δεμένο με την κοινωνική ζωή, μη χρησιμοποιούμενο σε περιστάσεις που συνδέονται με τον κύκλο της ζωής, π.χ. γάμους.. Από μουσικολογική και κινησιολογική άποψη η μελωδία και τα βήματά του δεν αντιστοιχούν στην παραδοσιακή τοπική μουσική, ενώ οι στίχοι του από άποψη μορφής δεν αντιστοιχούν στα δημοτικά τραγούδια και από άποψη περιεχομένου αναπαράγουν αποκλειστικά την εθνική ιδεολογία.
Η ακριβής προέλευση του τραγουδιού δεν είναι γνωστή. Σύμφωνα με εθνογραφική έρευνα σε χωριά των Σερρών και της Δράμας, παλαιότερα το τραγούδι δεν ήταν γνωστό ούτε χορευόταν στην περιοχή. Γυναίκες από την την Άνω Ορεινή και την Πετρούσσα αποδίδουν τους ελληνικούς στίχους και τη διδασκαλία του χορού σε κάποιον ανώνυμο δάσκαλο μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Γυναίκες της Πετρούσσας, ισχυρίζονται πως η μελωδία του τραγουδιού αποτελεί διασκευή μιας δικής τους τοπικής μελωδίας, που έγινε «κάπου πιο κεντρικά», και χορεύουν μία συγγενή μελωδία με σλαβικούς στίχους και διαφορετικά βήματα, όμοια με εκείνα άλλων τοπικών παραδοσιακών χορών.
Ο μουσικολόγος Μάρκος Δραγούμης εντόπισε μία κασέτα με ισπανοεβραϊκά τραγούδια της Θεσσαλονίκης, στην οποία περιλαμβάνεται η μελωδία του τραγουδιού ως σύνθεση που πραγματοποιήθηκε για τα εγκαίνια της Schola de la Alianza, του πρώτου εβραϊκού σχολείου της Θεσσαλονίκης, το 1873. Ο Δραγούμης πιθανολογεί ότι είτε η μελωδία δημιουργήθηκε για τα εγκαίνια του εβραϊκού σχολείου και έπειτα μεταδόθηκε σε άλλους λαούς της περιοχής ή είχε δημιουργηθεί αρχικά στα μέσα του 19ου αιώνα από κάποιον Δυτικό συνθέτη για τον οθωμανό σουλτάνο και έπειτα χρησιμοποιήθηκε από τις εβραϊκές κοινότητες.
Μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ο χορός εντάχθηκε στον κατάλογο των ελληνικών εθνικών χορών, διδασκόταν σε σχολεία πολλών περιοχών της Ελλάδας, συμπεριλαμβανομένων των πόλεων, και συνδέθηκε με εορτασμούς εθνικών επετείων. Δεν υπάρχουν λεπτομερείς πληροφορίες για το πώς έγινε μέρος του εκπαιδευτικού προγράμματος. Απουσιάζει η αναφορά σε αυτό στους Ελληνικούς Χορούς του χοροδιδάσκαλου Χαράλαμπου Σακελλαρίου, βιβλίου του 1940 που χρησιμοποιήθηκε από το Λύκειο Ελληνίδων, τις Γυμναστικές Ακαδημίες κ.ά φορείς. Στην ελληνική εθνική ιδεολογία το τραγούδι έχει γίνει σύμβολο της τοπικής ελληνικής μακεδονικής ταυτότητας εξυμνώντας μία άχρονη ελληνική Μακεδονία, συνδέοντας τη σύγχρονη ελληνική Μακεδονία με το μακεδονικό βασίλειο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Από την εποχή του Μακεδονικού ονοματολογικού ζητήματος χρησιμοποιείται συχνά ως εμβατήριο σε στρατιωτικές παρελάσεις ανά την Ελλάδα. Η Μακεδονία ξακουστή τραγουδιέται σε εθνικές επετείους κυρίως στην βόρεια Ελλάδα συνήθως πριν τον ελληνικό εθνικό ύμνο.
Η αρχική εκδοχή των στίχων, που χρησιμοποιήθηκε έκανε λόγο για "τους Βούλγαρους" που εκδιώχθηκαν, υπογραμμίζοντας την εθνική αντιπαλότητα των δύο κρατών και μεταφέροντας την υπερηφάνεια για τις νίκες της Ελλάδας εναντίον της Βουλγαρίας.
Πλέον έχουν βγει διάφορες εκδόσεις του ύμνου σε διαφορετικά κράματα μουσικής.
Η Μακεδονία ξακουστή ως «εμβατήριο του Ελληνικού Στρατού»
Ακούστε: Μακεδονία ξακουστή
Στίχοι
Μακεδονία ξακουστή
του Αλεξάνδρου η χώρα,
που έδιωξες τους βάρβαρους
κι ελεύθερη είσαι τώρα.
Είσαι και θα 'σαι ελληνική
Ελλήνων το καμάρι
κι εμείς τα Ελληνόπουλα
σου πλέκουμε στεφάνι.
Το διαμαντένιο στέμμα σου
για βάλε στο κεφάλι,
για να φανεί η δόξα σου,
Μακεδονία, πάλι.
Οι Μακεδόνες δε μπορούν
να ζούνε σκλαβωμένοι,
όλα και αν τα χάσουνε,
η λευτεριά τους μένει.
Μακεδονόπουλα μικρά,
χορέψατε και χαρείτε,
γιατί στην ομορφότερη
πατρίδα τώρα ζείτε.
.jpg)
.jpg)
