Καραμανλήδικα (τουρκική διάλεκτος με ελληνικούς χαρακτήρες)
Όλοι ξέρουμε την γνωστή οικογένεια πολιτικών του Νομού μας με το επίθετο αυτό.
Ο Γεώργιος Καραμανλής (1880 - 1932) ήταν Έλληνας μακεδονομάχος και δάσκαλος από την Πρώτη Σερρών. Τέκνα του ήταν ο μετέπειτα πρωθυπουργός της Ελλάδας, Κωνσταντίνος Καραμανλής και ο πρώην υπουργός, Αχιλλέας Καραμανλής. Εγγονοί του είναι ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής (του Αλεξάνδρου) και ο πρώην υπουργός Κώστας Αχ. Καραμανλής.
Ο Κωνσταντίνο Γ. Καραμανλής από την Πρώτη Σερρών, (8 Μαρτίου 1907 – Αθήνα, 23 Απριλίου 1998) ήταν Έλληνας πολιτικός, που διετέλεσε πρωθυπουργός για δύο περιόδους (1955-1963 και 1974-1980) καθώς και δύο φορές πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας (1980-1985, 1990-1995)].
Ο Αχιλλέας Καραμανλής (Πρώτη Σερρών, 27 Δεκεμβρίου 1929) είναι Έλληνας πολιτικός, βουλευτής της Εθνικής Ριζοσπαστικής Ένωσης και της Νέας Δημοκρατίας. Διατέλεσε πολλές φορές υπουργός και υφυπουργός. Είναι αδελφός του Κωνσταντίνου Γ. Καραμανλή.
Ο Κώστας Καραμανλής του Αχιλλέα (Αθήνα, 12 Δεκεμβρίου 1974) είναι Έλληνας πολιτικός, βουλευτής Σερρών με τη Νέα Δημοκρατία. Υπηρέτησε ως υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, από τον Ιούλιο του 2019 έως την παραίτησή του την 1 Μαρτίου του 2023, μετά το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη.
Ο Κώστας Καραμανλής (Αθήνα, 14 Σεπτεμβρίου 1956) είναι Έλληνας πολιτικός και νομικός, που διετέλεσε πρωθυπουργός της Ελληνικής Δημοκρατίας από το 2004 έως το 2009 και πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας από το 1997 έως το 2009.
Καραμανλήδεια γραφή (MAΣAΛAΧ) - Ιντζέσου, Καισάρεια (Τουρκίας)
Καραμανλήδες (ενικός Καραμανλής) αποκαλούνται οι τουρκόφωνοι Έλληνες Μικρασιάτες Ορθόδοξοι Χριστιανοί που κατοικούσαν στην Καραμανία (ονομάστηκε από το τουρκικό Μπεηλίκι των Καραμανιδών, στην περιοχή της αρχαίας Κιλικίας).
Οι Καραμανλήδες μιλούσαν τοπική διάλεκτο της τουρκικής. Στα κείμενά τους, έγραφαν την τουρκική γλώσσα με χαρακτήρες του ελληνικού αλφαβήτου (καραμανλήδικα).
Επιγραφή στα Καραμανλικά τουρκικά που βρέθηκε σε επιτύμβια στήλη: ΤΕΚΕ ΟΓΛΟΥ ΧΑΤΖΙ ΓΙΑΝΙ ΓΙΑΠΤΙΡΑΝ 1910 “Tekeoğlu Hacı Yanni yaptıran, 1910”, Ελμαλικ, Γιάλοβα, Τουρκία)
Τα καραμανλήδικα είναι γραφή της τουρκικής γλώσσας με ελληνικούς χαρακτήρες (αντί των αραβικών), καθώς και διάλεκτος της τουρκικής. Τα χρησιμοποιούσαν τουρκόφωνοι ορθόδοξοι χριστιανοί στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, κυρίως στις ανατολικές επαρχίες της Μικράς Ασίας, οι οποίοι αποκαλούνταν Καραμανλήδες, εξ ου και η ονομασία αυτής της διαλέκτου και γραφής, αλλά και σε ορισμένες άλλες περιοχές, όπως λ.χ. της Ρωσικής Αυτοκρατορίας στη Μαύρη Θάλασσα.
Το πρώτο γνωστό έντυπο καραμανλήδικο κείμενο ανάγεται εκδόθηκε το 1718 και είχε τόση απήχηση που διατηρήθηκε επί δύο αιώνες. το τελευταίο το 1929, ενώ στα καραμανλήδικα γράφτηκε ένα από τα πρώτα μυθιστορήματα σε τουρκική γλώσσα, το 1871-72, από τον δάσκαλο και δημοσιογράφο Ευαγγελινό Μισαηλίδη.
Λόγω των εξισλαμισμών που σημειώνονταν ως τις πρώτες δεκαετίες του 19ου αιώνα στη Μικρά Ασία, μεγάλο μέρος των Ελλήνων λησμόνησαν τη μητρική τους γλώσσα και χρησιμοποιούσαν την Τουρκική. Ένας περιορισμένος αριθμός Ελλήνων που βρισκόταν σε περιοχές μακριά από τα παράλια και από μεγάλα αστικά κέντρα αφομοιώθηκαν μεν γλωσσικά από τον κατακτητή, κατάφεραν όμως να διατηρήσουν τη συνείδηση της θρησκευτικής και φυλετικής τους αυτοτέλειας
Ο μύθος του Αίσωπου «Ο ποντικός και ο βάτραχος» σε «ελληνο-τουρκική γλώσσα», όπως δημοσιεύτηκε το 1874, με βάση επιτόπια καταγραφή του Ρώσου καθηγητή Β. Γκριγκόροβιτς στην περιοχή της Μαριούπολης
Τα παλαιότερα καραμανλήδικα κείμενα ήταν θρησκευτικού περιεχομένου ενώ από το τέλος του 18ου αι. τυπώνονται και κείμενα ιστορικά, γεωγραφικά, διδακτικά κ.ά. Αυτά τυπώνονταν σε τυπογραφεία της Κωνσταντινούπολης, Αθηνών, Βενετίας, Σμύρνης κ.ά. Πολύ σημαντικό ρόλο στη διάδοση της καραμανλήδικης γραφής έπαιξε ο Ευαγγελινός Μισαηλίδης ο οποίος το 1851 άρχισε να εκδίδει στην Κωνσταντινούπολη την εφημερίδα Ανατολή, σε καραμανλήδικη γραφή.
Η γραφή αυτή ονομάσθηκε "καραμανλήδικη γραφή", την οποία τελικά αναγνώρισε και το τουρκικό κράτος δίνοντας την έγκριση συγγραφής τουρκοελληνικού λεξικού στον Ι. Χλωρό υπό την από 28 Σαφέρ 1313 Έτος Εγίρας-(1895 μ.Χ.) του τουρκικού Υπουργείου Δημόσιας Εκπαίδευσης.
Τα κείμενα που είναι γραμμένα με αυτό τον τρόπο είναι γνωστά και με το όνομα "καραμανλήδικα". Η παραγωγή εκδόσεων στα καραμανλήδικα σταμάτησε το 1925, με την Ανταλλαγή πληθυσμών.
Το πρώτο γνωστό έντυπο καραμανλήδικο κείμενο εκδόθηκε το 1718 και το τελευταίο το 1929, ενώ στα καραμανλήδικα γράφτηκε ένα από τα πρώτα μυθιστορήματα σε τουρκική γλώσσα, το 1871-72, από τον δάσκαλο και δημοσιογράφο Ευαγγελινό Μισαηλίδη.
Τα παλαιότερα καραμανλήδικα κείμενα ήταν θρησκευτικού περιεχομένου ενώ από το τέλος του 18ου αι. τυπώνονται και κείμενα ιστορικά, γεωγραφικά, διδακτικά κ.ά. Αυτά τυπώνονταν σε τυπογραφεία της Κωνσταντινούπολης, Αθηνών, Βενετίας, Σμύρνης κ.ά. Πολύ σημαντικό ρόλο στη διάδοση της καραμανλήδικης γραφής έπαιξε ο Ευαγγελινός Μισαηλίδης ο οποίος το 1851 άρχισε να εκδίδει στην Κωνσταντινούπολη την εφημερίδα Ανατολή (Αναντολού), σε καραμανλήδικη γραφή.
