Άγιος Σεβαστιανός. 18 Δεκεμβρίου
Σεβαστιανὸς τῶν πλάνης σεβασμάτων,
Καταφρονήσας τύπτεται τὸ σαρκίον.
Ὀγδοάτῃ δεκάτῃ Σεβαστιανὸς ῥοπαλίσθη.
Ο Άγιος Σεβαστιανός γεννήθηκε στα Μεδιόλανα της Ιταλίας, το 250 με 256 μ.Χ. Οι γονείς του τον ανέθρεψαν με μεγάλη χριστιανική επιμέλεια. Καθώς ήταν και από γένος διακεκριμένο, είλκυσε την εύνοια του αυτοκράτορα Καρίνου, που γρήγορα τον ανέδειξε σαν στρατιωτικό. Έπειτα, ο Διοκλητιανός τον έκανε αρχηγό του πρώτου συντάγματος των πραιτοριανών.
Λέγεται ότι θανατώθηκε κατά τη διάρκεια του διωγμού των Χριστιανών που έκανε ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Διοκλητιανός.
Ο Σεβαστιανός, προκειμένου να τους εμψυχώσει την ώρα που αυτοί δικάζονταν, προς γενική κατάπληξη όλων δήλωσε ότι είναι χριστιανός. Ο Διοκλητιανός διέταξε το θάνατό του. Και ο Σεβαστιανός δεν άργησε να πέσει κάτω, τρυπημένος στο στήθος από βέλος.
Συχνά, απεικονίζεται στην τέχνη και τη λογοτεχνία δεμένος σε ένα δέντρο και καρφωμένος με βέλη. Αυτή είναι η πιο κοινή καλλιτεχνική απεικόνιση του αγίου.
Ο Άγιος Σεβαστιανός θεραπεύεται από την Αγία Ειρήνη (Georges de La Tour, Λούβρο), γ. 1645
Ωστόσο, σύμφωνα με έναν θρύλο, ο ίδιος διασώθηκε και θεραπεύθηκε από την Ειρήνη της Ρώμης. Λίγο αργότερα επέκρινε το πρόσωπο του Διοκλητιανού και ως εκ τούτου χτυπήθηκε με ρόπαλα μέχρι θανάτου.
Οι λεπτομέρειες του μαρτυρίου του Αγίου Σεβαστιανού πρώτη φορά ειπώθηκαν τον 4ο αιώνα από τον επίσκοπο Μεδιολάνων Αμβρόσιο, στο κήρυγμά του (αριθμός 22) στον Ψαλμό 118. Ο Αμβρόσιος δήλωσε ότι ο Σεβαστιανός ήρθε από το Μιλάνο και ότι είχε ήδη τιμηθεί εκεί εκείνη τη στιγμή. Θεωρείται ως άγιος των ανδρών, ειδικότερα των στρατιωτών και των αθλητών, που φορούν συχνά μετάλλιο του ως ευσεβής. Φιλάνθρωπη ψυχή ο Σεβαστιανός, από τη θέση αυτή πολλές φορές υπήρξε προστάτης των φτωχών και των πασχόντων χριστιανών. Πρόθυμα επίσης, βοηθούσε στις ανάγκες της Ρωμαϊκής Εκκλησίας. Γι' αυτό και ο πάπας Γάιος του απένειμε τον τίτλο του υπερασπιστή της Εκκλησίας.
Το σώμα του παρέλαβε κάποια ευσεβής χήρα, η Λουκίνα. Διαπίστωσε όμως, ότι ανέπνεε ακόμα. Αφού τον περιποιήθηκε, μετά από λίγες ήμερες ο Σεβαστιανός ανέκτησε την υγεία του. Αλλά και πάλι επεδίωξε και συνάντησε το Διοκλητιανό και τον ήλεγξε για τη σκληρότητά του. Τότε αυτός διέταξε και τον μαστίγωσαν μέχρι θανάτου. Έτσι, ο Σεβαστιανός έγινε παράδειγμα αγωνιστικότητας για την πίστη «ἄχρι θανάτου» (Αποκάλυψη Ιωάννου, θ' 10).
Ασημένιο γλυπτό από το 1450
Το κρανίο του Αγίου Σεβαστιανού μεταφέρθηκε στην πόλη Ebersberg (Γερμανία) το 934. Ένα αβαείο των Βενεδικτίνων ιδρύθηκε εκεί και έγινε ένας από τους σημαντικότερους τόπους προσκυνήματος στη νότια Γερμανία.
Λέγεται ότι το ασημένιο κρανίο χρησιμοποιήθηκε ως κύπελλο στο οποίο προσέφεραν το αγιασμένο κρασί της Μακαρίας στους πιστούς κατά τη διάρκεια της εορτής του Αγίου Σεβαστιανού.
Είναι κοινώς γνωστός ως «Πολιούχος των Αθλημάτων».
Η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά την μνήμη του στις στις 18 Δεκεμβρίου.
Λειτουργικά κείμενα
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Συγκλήτου σφαλλομένης παριδῶν τὰ συνέδρια, Σεβαστιανὲ πανολβίαν, συναγείρεις συνέλευσιν, Μαρτύρων ἀληθῶς πανευκλεῶν, σὺν σοῖ καταβαλόντων τὸν ἐχθρόν, μεθ' ὧν θείας συναυλίας ἀξιωθεῖς, φαιδρύνεις τοὺς βοώντας σοι, δόξα τῷ δεδωκότι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργούντι διὰ σοῦ, πάσιν ἰάματα.
Σήμερα το εορτολόγιο περιλαμβάνει όσους φέρουν τα ονόματα Σεβαστιανός, Σεβαστίνος, Σεβαστός, Σέβος, Σέβης, Φλώρα, Φλωρή, Φλωρίτσα, Φλώρος, Φλώρης, Ιακώβ, Γιακουμής, Ιωσήφ, Σήφης, Ιωσηφίνα, Ζοζεφίνα και Τζέσικα.
