Ο Ν. Σερρών στο βιβλίο "Ανά την πατρίδα μας,", 1924
Ο Ν. Σερρών στο βιβλίο "Ανά την πατρίδα μας", γεωγραφία της Ελλάδος, κατά ταξίδια, Μετά πολλών εικόνων και χάρτου της Ελλάδος", 1924
ΝΟΜΟΣ ΣΕΡΡΩΝ
Δοϊράνη Σέρραι (σιδηροδρομικώς χιλ. 90).
Μετὰ ταξίδιον σιδηροδρομικών 200 ἐντὸς τῆς πεδιάδος Δετράνης στρέφομεν πρὸς Α. Ταξιδεύομενἐντὸς στενῆς ὅπως δήποτε πεδιάδος, εὐφορωτάτης ὅμως καὶ καταφύτου ὑπὸ Χρυῶν καὶ ἀγρίων δένδροιν. Διακρίνομεν κατά μικρά διαστήματα ἀπειρίαν τταστίων κορμών δρυών. Είναι όλοι κατάμαυροι καὶ ξηροί. Το δάσος τοῦτο ἐπὶ τουρκο- κρατίας ἐχρησίμευεν ὡς κρυσφύγετον Βουλγάρων καμι τατζήδων. Οἱ Τούρκοι όμως έπυρπόλησαν αὐτὸ τότε διὰ νὰ καταστρέψωσι τὰς κρύπτας τῶν κακοποιών τούτων, Της καταστροφῆς ἐκείνης εἶνας λείψανα οἱ τεράστιος κὗτοι κορμοὶ τῶν βρυών. Πρὸς Β. έχομεν τὴν ὀροσειράν τῆς Κερκίνης καὶ πρὸς Ν. τὰ χαμηλά όρη Καρά-δάγ
Μετά 15 χιλιόμετρα σταθμεύομεν εἰς τὸν σταθμὸν κάτω Πορότες. Εἰς τὴν σταθμών βλέπομεν δέματα βάμμ βάκος καὶ καπνий.
Πορόϊα. Εἰς τὰς ὑπωρείας τῆς Κερκίνης λέπομεν χωρία μέσα εἰς δάση ἀπὸ μορέας, δρύς, καρυδέες κλπ. Τα μεγαλύτερα τούτων εἶναι ἡ κάτω Πορότα καὶ ἡ άνω Πορόια,
Πρὸς τὰ ἀριστερά μας ἔχομεν εἰς μυκράν ἀπόστασιν τὴν ὀροσειρὰν τῆς Κερκίνης είναι όρος μεγαλοπρεπές καὶ κατάφυτον ὑπὸ πιιενοτάτων δασών δρυών, καστανοών καὶ ἄλλων ἀγρίων δένδρων Το όρος τοῦτο, ἀρχόμενον ἀπὸ της ΒΔ. όχθης τῆς λίμνης τῆς Δοϊράνης, καταλήγει εἰς
τα στενά του Σιδηροκάστρου (Δεμίρ-Ισάρ), ὡς θα
ίδιωμεν κατεντέρου, γωρίζει δὲ ἡμᾶς ἀπὸ τῆς Βουλγαρίας. Πρὸς τὰ δεξιὰ δὲ ἐπίσης εἰς μικρὰν ἀπόστασιν ἔχομεν τὸν ποταμόν Στρυμόνα καὶ τὴν ἀχανή πεδιάδα των Σερρών, ἡ ὁποία ἀπλοῦται πρὸς Ν. ὅσον φθάνει ὁ ὀφθαλ μές μας. Ο Στρικών διελεινόμενης πρός Δ. καὶ κατόπιν πρὸς Ν. σχηματίζει γωνίαν. Εἰς τὸ μέρος τοῦτο βλέ πομεν έλει καὶ τεραστίας ἐκτάσεις χέρσους, εἰς τὰς ὁποίας
βόσκουν πολυπληθέσταται ἀγέλαι βοῶν καὶ βουβάλων, Ἐφθάσαμεν εἰς τὸ ΒΑ. ἄκρον τῆς πεδιάδος.
Διερχόμεθα ἐπὶ μεγίστης σιδηράς γεφύρας τὸν που ταμών Στρυμόνα, κατερχόμενον ἡρέμα διὰ μέσου των στο των, τὰ ὁποῖα σχημα ίζονται ὑπὸ τῶν ὁρέων Κερκίνης τη Δ. καὶ Ορβήλου ἐξ Α.
Παρὰ τὴν ἀνατολικήν όχθην τούτου βλέπομεν βαί κουσαν τὴν πρὸς τὰ στενά τῆς Κρέσνας δημοσίαν ἐδόν, ἣν ἠκολούθησεν ὁ νικηφόρος στρατός μας τῷ 1913 μέχρι τῶν παλαιών βουλγαρικών συνήρευν.
Σιδηρόκαστρον. Στρέφομον πρὸς Ν. ταξιδεύοντες πάντοτε ἐντὸς τῆς πεδιάδος διὰ να σταθμεύσωμεν εἰς Σιδηρόκαστρον (Δεμίρ-Ισάς, κάτ. 4000). Εἰς ἀπό στασιν ώρας παρὰ τὸ ἄκρον τῆς πεδιάδος Ν. τοῦ σελην ροδρομικού σταθμοῦ Βλέπομεν τὴν κωμόπολιν
Κάτω Τζουμαγιά. Ταξιδεύομεν μέσα εἰς μίαν θάλασ σον σιτηρών. Εν τὴν μέσω τῆς πεδιάδος μεταξύ πολλών χωρίων διακρίνωμεν τὴν κάτω Τζουμαγιάν (2 2000) καὶ μετ' ολίγον σταθμεύομεν εἰς Σέρρας (χιλ. 102 ἀπὸ Θεσέκης).
Σέρρας. Αἱ Σέρραι (κάτ. 20000) εἶναι ἐκτισμέναι ἐπὶ τῆς πεδιάδος, ἐν μέρει δὲ καὶ παρὰ τὴν ἄκραν των τελευταίων λορι πειρον του όρους Ορβήλου. Η πόλις καταστραφείσα δια πυρκατᾶς ὑπὸ τῶν Βουλγάρων τῇ 28η Ιουνίου 1913 ἀνοικοδομεῖται ήδη. Σήμερον κατά το Ν. άκρον τῆς πόλεως, τὸ μὴ καταστραφέν ὑπὸ τῆς πυρο κατᾶς, διακρίνομεν μικρὰς οἰκίας, ὁδοὺς στενὰς καὶ λιθο στρώτους (καλντερίμια), τουρκικήν ἀγορὰν (τουροί) καὶ ἐν γένει τουρκύπολιν ἄνευ σχεδίου. Αξιόλογα όμως οίκον δομήματα εἶναι τὸ διοικήτηριων, μεγαλοπρεπές μέγαρον, καὶ πρὸς τὸ 4 ἄκρον αὐτῆς οἱ στρατώνες. Το Δ τμήμα τῆς πόλεως εἶναι μία μεγίστη έκτασις ἐρειπίων. ἐκ τοῦ προυρίου τῶν Σερρών τὰ βλέμμα μας φθάνει πρὸς Ν. μέχρι τῶν ὀρέων Παγγαίου πρὸς Ν καὶ Κερκίνης πρὸς Β. Εκαὶ κάτω διακρίνωμεν τὴν λίμνην Ταχινού και άπει ρίαν χωρίων ἐντὸς τῆς πεδιάδος, ἐκεῖ δὲ, ὅπου φαίνεται ότι εκβάλλει ὁ Στρυμώὼν εἰς τὴν λίμνην παρὰ τὰς ὑπων ετίας του όρους Βερτσίκου, τὸ χωρίον Νιγρίταν.
Σέρραι Όρλιακα (οδός ἁμαξιτός χιλ. 55).
Μία ἀμαξιτὸς ὁδὸς διασχίζει τὴν πεδιάδα κατ' ευθείαν ἐξ Α. πρὸς Δ. Την ἀπιλουθούμεν. Διερχόμεθα τὴν σιδη ροδρομικήν γραμμήν καὶ προχωροῦμεν διά μέσου με γάλων ἐκτάσεινι, ἐσπαρμένων μὲ ὅπιων, παρέκει με βάμβακα, δεξιώτερα μὲ σίτον, σησάμι έδω άλλαι μεγάλοι εκτάσεις παρασκευάζονται διὰ σποράν ἀραβοσίτου, φασο λέων καὶ περαιτέρω άλλων υψίμων προϊόντων, Κύρι σκόμεθα προφανώς εἰς τὸ εὐφορώτερον τμήμα τῆς πεδιά δος, τὸ ὁποῖον φαίνεται καταλληλότατον δι' όλα τὰ εἴδη τῶν προώντων
Νιγρίτα. Ερύσσομεν εἰς τὴν Στρυμόνα. Τον διερ χόμεθα ἐπὶ γεφύρας. Η όλες προχωρεί πρὸς Λαχανάν (νομού Θεσσαλονίκης). Μία άλλη έμοις οδός διευθύνεται πρός Ν. Ακολουθησμεν εὐτήν. Βαίνομεν παραλλήλεως των τελμάτων της λίμνης Ταχινού. Έχει παρά τα τέλ ματα της λίμνης βλέπομεν πολυαρίθμους αγέλας των βάλων, πρὸς τὰ δεξιά μας δὲ ἀπειρίαν ἀχλαδιών, Μια διακλάδοισις τῆς ὁδοῦ πρὸς 3 μας όδηγεί εἰς Νιγρίταν (4200). Tν διεκρίνομεν εἰς τὸ βάθος μιᾶς γλώσσης τῆς πεδιάδος εἰσχωρούσης εἰς τὸ ὅρος Βέρτσιανη. Εκείνη ή πρασινίζουσα έκτασης πρός πολεως. μπρεώνες της 19
Εξακολουθούμεν τὴν πορείαν μας, βαίνοντες πάντοτε παραλλήλως τῆς λίμνης μέσον φυτειών καπνού και γεωμήλων. Καὶ βαμβακώνας βλέπομεν καὶ ἀραβόσιτων και αἴτον εδώ και έχει
Εφέσαμεν εἰς τὸ τέλος της λίμνης καὶ τῆς πεδιάδος, Μερικοί λήψει πράσσουν πρὸς Ν. την λίμνην καὶ μόλις ένα μπιρίνη στενών μένει ὑπόθεν διερχόμενος ο ποταμός Στρυμών χύνεται εἰς τὴν θάλασσαν. Ενεσι τοῦ στενού τοῦτον ἐσχηματίσθη ή λύενη Τεχινοῦ, διότι τα νερά του Στρυμώνος δεν χωριών να διέλθων καὶ ὑπισχοχωρούντε σχηματίζουν την λίμνην. Εδώ ἡ ὁδὸς συναντά την Εγνα τίαν όλον,
Σέρραι – Αγγίστα (σιδηροδρ. χιλ. 44).
Εκ Σερρών διευθυνόμεθα σιδηροδρομικής ΝΔ διά τῆς πεδιάδος διά μέσου καπνοφυτιών,
Ροδολίβος. Πρός Ν δὲ ἐπὶ τοῦ Παγγαίου ἀπλούται μέσα εἰς καταπράσινον περιοχήν δασικής ἐκτάπεως δι Ροδολίβος (κ. 3100), Βαίνομεν δια μέσινο капи φυτιών παραλλήλως του ποταμος Αγγίτου χυνημένος εἰς τὴν λίμνην Ταχινού
"Αλιστράτη. Μετ' ολίγον συναντάμεν βραχώδεις τινές λόφους (στενά Ταπιλιύκ), τους οποίους διερχόμεθα διὰ σηράγγων καὶ ἐξερχόμεθα εἰς τὴν πελιάδα της Δράμας, σταθμεύοντες εἰς Αγγίσταν
Δύο ώρας καὶ πλέον ΒΔ τοῦ σταθμοῦ κατὰ τὰς ὑπου ρείας των Μενικίου βλέπομεν τὴν Αλιστράτην (κάτ. 2000),
Ἡ πεδιὰς τῶν Σερρών. Η πεδιάς τῶν Σερρών έχει Εκτασιν 1200 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Είναι μικρ τέρα τῶν θεσσαλικών πεδιάδων, ὡς μια λαμβανομένων και της πεδιάδος Θεσσαλονίκης, ἀλλ' εἶναι εὐφερωτέρα τούτων. Αλλὰ καὶ κατά την όψιν δ αύται εἶναι ἔδενδροι, εὕτη εἶναι πολύδενδρες, Τὴν πεδιάδα ταύτην διασχίζει ἀπὸ 18 πρὸς Νεἰς τῶν
μεγίστων ποταμών της Ελλάδος, ὁ Στρυμιών,
Α προς Δο μικρός ποταμός Αγγίτη
Η γονιμότης του εδάφους τῆς επότης είναι μοναδική, διά τοῦτο εὐδοκιμούσαν, ώς είπομεν, όλα τα προείντα ἐν κύτη
Δυστυχώς όμως μεγάλει τ πεδιάδης -
Το βόρειον τμῆμα αὐτῆς, ἐξ 150 τωνικών χιλιομέτρων, μένει ἀκατοίκητων καὶ χητον, καταστρεφόμενων ἐκ τῶν συγνών πλημμυρίων τ Στρυμόνας. Εδώ ο ποταμός σχηματίζει τεραστίων γωνία, Η ὁποία ἐμποδίζει τὴν ἀκάλυτον μοὴν τῶν ὑδάτων τελε Νιπυχνότατα δε βλλάσσει καὶ κοίτην. Το τμήμα τούτο γι
