Όσιος Κελεστίνος Πάπας Ρώμης, 8 Απριλίου

Τὸ χάσμα καὶ σὲ παμμάκαρ, Κελεστῖνε,

Χοροῦ διιστᾷ μὴ μεμακαρισμένου.

Ο Όσιος Κελεστίνος ή Καιλεστίνος Α΄ ήταν Πάπας της Ρώμης που ανακηρύχθηκε άγιος. Ήταν επίσκοπος Ρώμης από το 422 μέχρι τις 27 Ιουλίου του 432. Στην τέχνη, ο Πάπας Κελεστίνος παριστάνεται με περιστέρι, δράκοντα και φλόγα. Τον διαδέχτηκε ο Σίξτος Γ΄.

Καταγόταν από την αρχαία Ρώμη. Από τα πρώτα του χρόνια είναι μόνο γνωστό ότι ο πατέρας του ονομαζόταν Πρίσκος. Λέγεται ότι έζησε για κάποιο διάστημα στο Μεδιόλανο (Μιλάνο) της Ιταλίας, μαζί με τον Άγιο Αμβρόσιο. Η πρώτη γραπτή αναφορά για τον Κελεστίνο είναι σε έγγραφο του Πάπα Ιννοκέντιου Α΄, του έτους 416, στο οποίο αναφέρεται ως Κελεστίνος ο διάκονος.

Σε αυτόν αποδίδονται διάφορα μέρη της λειτουργίας, χωρίς όμως βεβαιότητα για το θέμα τους. Ο Κελεστίνος έστειλε αντιπροσώπους στη Οικουμενική Σύνοδο στην Έφεσο, το 431, που καταδίκασε το νεστοριανισμό. Έγραψε μάλιστα 4 επιστολές (προς τους επισκόπους της Αφρικής, της Ιλλυρίας, της Θεσσαλονίκης και της Ναρμπόν), όλες με ημερομηνία 15 Μαρτίου του 431.

Ο Άγιος Πατρίκιος στάλθηκε στην Ιρλανδία από τον Πάπα Κελεστίνο Α'. μωσαϊκό τοίχου στον καθεδρικό ναό της Αγίας Μαρίας, Kilkenny.

Ο άγιος Κελεστίνος καταδίκασε ενεργά τον πελαγιανισμό και είχε ζήλο για την Ορθοδοξία. Έστειλε στην Ιρλανδία το 431 τον Παλλάδιο ως επίσκοπο. Ο Κελεστίνος πέθανε στις 26 Ιουλίου 432.[Το έργο του τελευταίου συνεχίστηκε από τον επίσκοπο Πατρίκιο. Ο Πάπας εξοργίστηκε με τους Νοβατιανούς στη Ρώμη και φυλάκισε τον επίσκοπό τους. Μετά το θάνατό του, που συνέβη στις 6 Απριλίου του 432, ανακηρύχθηκε άγιος. Θάφτηκε στο κοιμητήριο της Αγίας Πρίσιλας, στη Via Salaria. Αργότερα τα λείψανά του μεταφέρθηκαν και σήμερα βρίσκονται στη Βασιλική της Σάντα Πρασέντε. Η Καθολική Εκκλησία τιμά την μνήμη του στις 6 Απριλίου (ημέρα θανάτου του).

Πορτρέτο του: Πάπα Κελεστίνου στη Βασιλική του San Paolo Fuori la Mura, Ρώμη

Ως Πάπας

Ποντίφικα

Σύμφωνα με το Liber Pontificalis, η έναρξη της παπικής του εξουσίας ήταν στις 3 Νοεμβρίου. Ωστόσο, ο Tillemont τοποθετεί την ημερομηνία στις 10 Σεπτεμβρίου. Το Βατικανό δίνει επίσης τον ποντίφικα του ως αρχή στις 10 Σεπτεμβρίου 422.

Διάφορα τμήματα της λειτουργίας αποδίδονται στον Κελεστίνο Α', χωρίς όμως καμία βεβαιότητα επί του θέματος. Το 430 πραγματοποίησε σύνοδο στη Ρώμη, κατά την οποία καταδικάστηκαν οι διδασκαλίες του Νεστορίου. Το επόμενο έτος, έστειλε αντιπροσώπους στην Α' Σύνοδο της Εφέσου, η οποία ασχολήθηκε με το ίδιο θέμα. Τέσσερις επιστολές που έγραψε εκείνη την ευκαιρία, όλες με ημερομηνία 15 Μαρτίου 431, μαζί με μερικούς άλλους, προς τους Αφρικανούς επισκόπους, προς εκείνους της Ιλλυρίας, της Θεσσαλονίκης και της Ναρμπόνης, σώζονται σε επαναμεταφράσεις από τα ελληνικά. τα λατινικά πρωτότυπα έχουν χαθεί.

Ο Κελεστίνος καταδίκασε ενεργά τους Πελαγούς και ήταν ζηλωτής για τη ρωμαϊκή ορθοδοξία. Για το σκοπό αυτό συμμετείχε στην πρωτοβουλία των Γαλατικών επισκόπων να στείλουν τον Γερμανό της Οσέρ και τον Λούπο της Τρουά να ταξιδέψουν στη Βρετανία το 429 για να αντιμετωπίσουν επισκόπους που φέρονται ότι είχαν πελαγικές απόψεις.

Έστειλε τον Παλλάδιο στην Ιρλανδία για να υπηρετήσει ως επίσκοπος το 431. Ο Κελεστίνος αντιτάχθηκε σθεναρά στους Νοβατιανούς στη Ρώμη. όπως γράφει ο Σωκράτης Σχολαστικός, «αυτός ο Κελεστίνος αφαίρεσε τις εκκλησίες από τους Νοβατιανούς στη Ρώμη και υποχρέωσε τον Ρουστίκουλο τον επίσκοπό τους να πραγματοποιεί τις συναθροίσεις του κρυφά σε ιδιωτικά σπίτια». Δεν πρέπει ποτέ να αρνηθεί κανείς σε οποιονδήποτε ετοιμοθάνατο αμαρτωλό που το ζήτησε ειλικρινά. Με ζήλο αρνήθηκε να ανεχθεί την παραμικρή καινοτομία στα συντάγματα των προκατόχων του. Όπως ανέφερε ο Άγιος Βικέντιος της Λερίνης το 434:

Ο Άγιος Πάπας Κελεστίνος εκφράζεται επίσης με τον ίδιο τρόπο και με το ίδιο αποτέλεσμα. Διότι στην Επιστολή που έγραψε στους ιερείς της Γαλατίας, κατηγορώντας τους για συνεννόηση με λάθος, στο ότι με τη σιωπή τους απέτυχαν στο καθήκον τους προς την αρχαία πίστη και επέτρεψαν να ξεπηδήσουν βέβηλοι καινοτομίες, λέει: «Είμαστε επάξια κατηγορούμε αν ενθαρρύνουμε το λάθος με τη σιωπή. Γι' αυτό επιπλήξτε αυτούς τους ανθρώπους. Περιορίστε την ελευθερία του κηρύγματος τους."

Σε μια επιστολή προς ορισμένους επισκόπους της Γαλατίας, με ημερομηνία 428, ο Κελεστίνος επιπλήττει την υιοθέτηση ειδικής κληρικής ενδυμασίας από τον κλήρο. Έγραψε: «Εμείς [οι επίσκοποι και οι κληρικοί] θα πρέπει να διακρινόμαστε από τον απλό λαό  από τη μάθησή μας, όχι από τα ρούχα μας, από τη συμπεριφορά μας, όχι από το ντύσιμό μας, από την καθαρότητα του νου, όχι από τη φροντίδα που ξοδεύουμε πάνω στο πρόσωπό μας».