Η δεύτερη Προξενική Αναφορά των Σερρών για έργα στον Στρυμόνα, 6 Ιουνίου 1887
Η δεύτερη αναφορά του Έλληνα Προξένου Σερρών, Βιτάλη, προς το Υπουργείο Εξωτερικών στις 6 Ιουνίου του 1887 αναφορικά με τα έργα στον ποταμό Στρυμόνα αναδεικνύει τη σημασία που δίνονταν σε αυτά τα έργα. Εκτός από την οικονομική πλευρά, ο Πρόξενος θεωρούσε ότι η διαπλάτυνση του ποταμού είχε γενικότερο ενδιαφέρον για τον Ελληνισμό της Ανατολής, κυρίως για λόγους εθνικοστρατιωτικής στρατηγικής.
Η πρώτη αναφορά απεστάλη από τον πρόξενο των Σερρών, Δ. Ο. Βιτάλη, στις 25η Απριλίου 1887.
Το έργο εμπνεύστηκε από τον Χατζή Ταχήρ Βέη, έναν από τους πλέον μορφωμένους και πλούσιους Οθωμανούς των Σερρών. Η συμβολή του στο έργο αυτό αναδεικνύει τη σημασία της συνεργασίας και της διασυνοριακής επικοινωνίας για την υλοποίηση έργων που εξυπηρετούν το κοινό καλό..
Πολύτιμα στοιχεία και σπουδαίες πληροφορίες, όπως αναγράφει ο Π. Θ. Πέννας στο "
Ο ΣΤΡΥΜΩΝ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΑ ΕΡΓΑ ΤΗΣ ΠΕΔΙΑΔΟΣ ΤΩΝ ΣΕΡΡΩΝ ΕΠΙ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑΣ"
Πολύτιμα στοιχεῖα καὶ σπουδαίας πληροφορίας διὰ τὰς κατὰ καιρούς προσπαθείας τιθασεύσεως τοῦ ροῦ τοῦ Στρυμόνος καὶ τῆς πλήρους ἀξιο- ποιήσεως τῶν πλουτοπαραγωγικῶν πηγῶν τοῦ χρυσοφόρου κάμπου τῶν Σερ- ρῶν, ἀποτελοῦν τὰ κατωτέρω δημοσιευόμενα ἐπίσημα ἔγγραφα.
Ταῦτα ἠντλήθησαν ἐκ τῶν ᾿Αρχείων τοῦ Ὑπουργείου τῶν Εξωτερι κῶν, ἀπεστάλησαν δὲ πρὸς αὐτὸ κατὰ τὸ 1887 ὑπὸ τοῦ τότε προξένου Σερ- ρῶν Δ. Ο. Βιτάλη,
Ο Βιτάλης, διαισθανόμενος ὅτι πέρα τῆς οἰκονομικῆς διὰ τὴν περιο χὴν σημασίας τῶν προσπαθειῶν πρὸς διαπλάτυνσιν τοῦ Στρυμόνος ποταμού, ὥστε οὗτος εἰς ἀρκετὸν βάθος τῆς ἐνδοχώρας νὰ καταστῆ πλωτός, τὸ ὅλον θέμα παρουσίαζε καὶ ἀπὸ στρατιωτικῆς ἀλλὰ καὶ ἀπὸ ἐθνικῆς πλευρᾶς ὕψι. στον ἐνδιαφέρον διὰ τὸν Ἑλληνισμὸν τῆς ᾿Ανατολικῆς Μακεδονίας καὶ τὴν Ελλάδα, ἔσπευσε διὰ τῶν δύο ἀναφορῶν του νὰ ἐνημερώση τὴν Ἑλληνικὴν Κυβέρνησιν, ὥστε αὕτη νὰ ἐξετάση τὰς δυνατότητας συμμετοχῆς εἰς τὸ πα- ραγωγικὸν αὐτὸ ἔργον, τὸ ὁποῖον ἐνεπνεύσθη ὁ βαθύπλουτος Οθωμανός Χατζή Ταχὴρ Βέης, ἕνας ἀπὸ τοὺς πλέον μορφωμένους κτηματίας τῆς πό λεως τῶν Σερρῶν.
Η πρώτη ἀναφορὰ ἀπεστάλη ἐκ Σερρῶν τὴν 25ην ᾿Απριλίου 1887 καὶ ἡ δευτέρα τὴν 6ην Ιουνίου τοῦ αὐτοῦ ἔτους,
Μαζὶ μὲ τὰς ἀναφοράς του ὁ πρόξενος Βιτάλης ἀπέστειλε καὶ ἀκριβὲς ἀντίγραφον τοῦ συμβολαίου, διὰ τοῦ ὁποίου παρεχωρήθη τὸ προνόμιον εἰς τὸν Χατζή Ταχὴρ Βέην, παρὰ τοῦ Ὑπουργοῦ Δημοσίων Έργων τῆς Ὄθω- μανικῆς Αὐτοκρατορίας, ὡς καὶ τοῦ προγράμματος ἐκτελέσεως τῶν ἔργα- σιῶν. Τὸ συμβόλαιον καὶ τὸ πρόγραμμα τῶν ἐργασιῶν ὑπεγράφησαν τὴν 21ην Ιουλίου 1884 (᾿Αραβ. χρ. 9 Σεββάλ του 1301).
