Μη μου άπτου
Η κατά την παράδοση θέση της σκηνής στο Παρεκκλήσιο του Παναγίου Τάφου στην Ιερουσαλήμ.
Πολλές φορές σήμερα λέμε αυτή/αυτός είναι "Μη μου άπτου" και δηλώνει άτομο πάρα πολύ ευαίσθητο είτε σωματικά είτε ψυχικά και συνήθως άτομο που προσβάλλεται εύκολα.
Το Μη μου άπτου το συναντάμε στην ελληνιστική κοινή μή μου ἅπτου < αρχαία ελληνική ἅπτομαι.
Το Μη μου άπτου λατ. (Noli me tangere= μη με εγγίζεις) είναι χριστιανική έκφραση από την Καινή Διαθήκη που αναφέρεται στο Ευαγγέλιο του Ιωάννη (20.17). «Λέγει αὐτῇ ὁ Ἰησοῦς: μή μου ἅπτου, οὔπω γὰρ ἀναβέβηκα πρὸς τὸν πατέρα μου.»
Πίνακας του Αντόνιο ντα Κορρέτζιο (Antonio Allegri da Corregio) περ. 1534, Μουσείο ντελ Πράδο
Η βιβλική σκηνή της αναγνώρισης του Ιησού από την Μαρία Μαγδαληνή μετά την Ανάστασή Του έγινε αντικείμενο μιας μακράς, εκτεταμένης και συνεχούς εικονογραφικής παράδοσης στη χριστιανική τέχνη, ανατολική και δυτική, από την εποχή του Φρα Αντζέλικο (1395-1455) μέχρι τις ημέρες μας.
Ο Ιησούς και η Μαρία Μαγδαληνή, τοιχογραφία του Ιταλού ζωγράφου Φρα Αντζέλικο στη μονή Αγίου Μάρκου στη Φλωρεντία (1437).
ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΚΥΡΙΟΥ: Τότε ο Ιησούς, επιτρέποντας να γνωρισθεί και η μορφή του και η φωνή του, την προσφωνεί «Μαρία». Η Μαρία μετά την απάντησή της προς τον δήθεν κηπουρό είχε στραφεί πάλι προς τον τάφο, αφήνοντάς τον πίσω της.
Μόλις ακούει τη φωνή του Κυρίου στρέφεται αμέσως πίσω, τον βλέπει και οπωσδήποτε προσπίπτοντας στα πόδια του φωνάζει «Ραββουνί»,που σημαίνει «Διδάσκαλε μου!». Όχι πια Κύριε, αλλά Ραββουνί. Ο άγνωστος που την πλησίασε, που πονετικά τη ρώτησε γιατί κλαίει, δεν είναι άγνωστος, είναι πολύ γνωστός της, είναι ο αγαπημένος της Διδάσκαλος.
Ένας κεραυνός χαράς τη συγκλονίζει και ορμά ασυγκράτητη να πιάσει, να φιλήσει τα πόδια του. Αλλά ο Κύριος σοβαρά την εμποδίζει λέγοντας· «Μη μου άπτου· ούπω γαρ αναβέβηκα προς τον πατέρα μου· πορεύου δε προς τους αδελφούς μου και είπε αυτοίς· αναβαίνω προς τον πατέρα μου και πατέρα υμών, και Θεόν μου και Θεόν υμών» (Ίω 20,17).
Εικονογραφική παράδοση
Στη βυζαντινή τέχνη το θέμα συναντάται από τον 11ο-12ο αι. σε εικονογραφημένα χειρόγραφα και κατά τον 15ο αι. διαμορφώνεται από την Κρητική σχολή ο εικονογραφικός τύπος που επικρατεί έκτοτε στην Ανατολή.
Στη Δύση ήδη από τον 9ο αι. εμφανίζεται σε χειρόγραφα και μεγάλοι ζωγράφοι απεικόνισαν αυτή τη σκηνή της Καινής Διαθήκης, όπως ο Φρα Αντζέλικο, ο Αντρέα Μαντένια (1431-1506), ο Χανς Χόλμπαϊν ο νεότερος, ο Φραντσέσκο Σολιμένα (Francesco Solimena) (1657- 1747), ο Federico Fiori Barocci (1526-1612), o Άντον Ράφαελ Μενγκς και o Τιτσιάνο στην Εθνική Πινακοθήκη Λονδίνου κ.α.
Η εμφάνιση του Ιησού στη Μαρία Μαγδαληνή μετά την Ανάσταση, Αλεξάντρ Ιβάνοφ, 1835
