Άγιος Νικόδημος από το Ελβασάν ο Νέος οσιομάρτυρας, 11 Ιουλίου
Πλάνην πατάσσει Ἀγαρηνῶν ἀνόμων.
Ο Άγιος Νικόδημος καταγόταν από το Ελβασάν της Ηπείρου και ανατράφηκε από γονείς ευσεβείς.
Όταν μεγάλωσε στην ηλικία, παντρεύτηκε χριστιανή γυναίκα και απέκτησε παιδιά. Παρακινήθηκε όμως από τους Τούρκους και έγινε μωαμεθανός. Κατόπιν βίαια περιέτεμε και τα παιδιά του, εκτός από ένα, που οι χριστιανοί κρυφά φυγάδευσαν στο Άγιο Όρος. Όταν πήγε στο Άγιο Όρος να βρει το παιδί του και να το εξισλαμίσει, μετανόησε, επανήλθε στον Χριστιανισμό και παρέμεινε εκεί αφού εγκατέλειψε τα εγκόσμια. Κατόπιν έγινε μοναχός με το όνομα Νικόδημος στη σκήτη της Αγίας Άννης, στην Καλύβη της Αναλήψεως, που είναι κοντά στο Κυριακό. Τον κατέλαβε όμως ο πόθος του μαρτυρίου, γι' αυτό και προετοιμάστηκε με άσκηση, νηστεία και πολλή προσευχή.
Κατόπιν, επισκέφτηκε τον Όσιο Ακάκιο τον Καυσοκαλυβίτη (βλέπε 12 Απριλίου) για να τον συμβουλευθεί. Εκείνος τον ενίσχυσε και τον έστειλε στο μαρτύριο, δίνοντάς του την ευχή του και ένα ραβδί. «Ὕπαγε μὲ αὐτὴν τὴν ῥάβδον ἐμπρὸς εἰς τὸν πασάν, καὶ μὲ τὴν δύναμιν τοῦ Θεοῦ, θέλεις τελειώσει καλῶς τὸ μαρτύριο», του είπε.
Με νηστεία και εγκράτεια σ' όλη τη διάρκεια της πορείας του, έφθασε στο Ελβασάν. Εκεί αναγνωρίστηκε από τους Τούρκους, συνελήφθη και οδηγήθηκε στον πασά. Απέρριψε όλες τις κολακείες των Τούρκων και με θάρρος ομολόγησε τον Χριστό. Τότε παραδόθηκε στο αγριεμένο πλήθος, που για τρεις ημέρες τον βασάνιζαν ανελέητα. Κατόπιν οδηγήθηκε στον τόπο του μαρτυρίου του, όπου μετά από προσευχή που έκανε, αποκεφαλίστηκε στις 11 Ιουλίου 1722 μ.Χ.
Οι χριστιανοί το μαρτυρικό του σώμα το έθαψαν στο ναό της Θεοτόκου, όπου σώζεται μέχρι σήμερα, θαυματουργεί και ευωδιάζει. Μέρος των λειψάνων του φυλάγεται και στη σκήτη της Αγίας Άννης, όπου υπάρχει και χειρόγραφη ακολουθία του. Νεώτερη ακολουθία συνέθεσε ο ιερομόναχος Ιωάννης Δανιηλίδης και άλλοι.
Λειτουργικά κείμενα
Ἀπολυτίκιον. Ἦχ. α΄. Τοῦ λίθου σφραγισθέντος
Τό κλέος τῆς Ἠπείρου καί τοῦ Ἄθω τό σέμνωμα, τόν Ὁσιομάρτυρα πάντες, εὐφημοῦμεν Νικόδημον. Ἀσκήσας γάρ οὗτος ὡς εἰκός, ἐνήθλησεν ὄντως ἀνδρικῶς, ὁδηγία τῆς Παρθένου καί τοῦ αὐτῆς τεχθέντος διό βοῶμεν· δόξα τῷ σέ δοξάσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σοί ὀφθήσαντι, δόξα τῷ ἀδιάφθορον τό σόν, σκῆνος φυλάξαντι.