Άγιος Ίσαυρος και οι συν αυτώ Βασίλειος, Ιννοκέντιος, Ερμείας, Φιλήκας και Περεγρίνος, 17 Ιουλίου
Τμηθεὶς Ἴσαυρος σὺν συνάθλων πεντάδι,
Σαύρας νοητῆς καρδίαν τέμνει μέσον.
Όλοι αγωνίστηκαν για το Χριστό στην Απολλωνία, όταν αυτοκράτορας ήταν ο Νουμεριανός (283-284 μ. Χ.). Οι τρεις πρώτοι ήταν Αθηναίοι και ασπάσθηκαν τη χριστιανική πίστη που με τόση θερμότητα είχε κηρύξει ο Απ. Παύλος στους αρχαίους Αθηναίους. Αφού συνδέθηκαν αδελφικά εν Χριστώ και με τους άλλους τρεις, όλοι μαζί ήταν πρότυπο εφαρμογής των εντολών του Κυρίου, δείχνοντας έτσι τη μεγάλη αγάπη τους σ' Αυτόν. Άλλωστε, ο ίδιος ο Κύριος είπε πώς θέλει να τον αγαπουν αυτοί που τον ακολουθούν: «Εάν αγαπάτε με, τας εντολάς τας εμάς τηρήσατε»" (Ευαγγέλιο Ιωάννου, ιδ' 15.). Δηλαδή, αν με αγαπάτε, τηρείστε τις εντολές μου και δείξτε έτσι ότι η αγάπη σας για μένα είναι αληθινή και ειλικρινής. Η ζωή λοιπόν των έξι αδελφικών φίλων, καταγγέλθηκε στον έπαρχο Τριπόντιο. Αυτός με κάθε τρόπο προσπάθησε να τους κάνει να θυσιάσουν στα είδωλα. Μάταια, όμως. Αυτοί ομολόγησαν Χριστόν εσταυρωμένον. Τότε τους υπέβαλε σε μια σειρά από σκληρά βασανιστήρια. Αλλά με θαυμαστό τρόπο έμειναν αβλαβείς από αυτά και κατόρθωσαν να φέρουν πολλούς στη χριστιανική πίστη. Τελικά τους αποκεφάλισαν.
Λειτουργικά κείμενα
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Τὴν ὡραιότητα.
Ὡς ἐννεάριθμον, τοῦ Λόγου σύνταγμα, ἐχθρῶν τᾶς φάλαγγας, κατετροπώσαντο, Ἴσαυρος Φήλιξ σὺν αὐτοίς, Ἐρμείας καὶ Περεγρίνος, ἅμα Ἰννοκέντιος, Μανουὴλ καὶ Βασίλειος, Ἰσμαὴλ ὁ ἔνδοξος, καὶ Σαβὲλ ὁ μακάριος' διὸ καὶ τὰ βραβεῖα τῆς νίκης, εὗρον ὡς Μάρτυρες Κυρίου.