Όσιος Λαυρέντιος ο δια Χριστὸν Σαλὸς της Καλούγας, 10 Αυγούστου
Ο ῞Οσιος έζησε κατά το τέλος του ΙΕʹ και τις αρχές του ΙϚʹ αιώνος. ῾Ο ενάρετος Λαυρέντιος περιφερόταν χωρίς υποδήματα, τόσο τον χειμώνα όσο και το καλοκαίρι και φορούσε μόνο ένα μακρύ
υποκάμισο και μία κάππα. Συμμετείχε πολύ ενεργά στις ανάγκες και τις θλίψεις των συμπολιτών του και με τις προσευχές του τους έσωζε συχνά από τον κίνδυνο.
Στο «Βιβλίο ᾿Αναμνήσεων» της αριστοκρατικής οικογενείας Χιτρώβο στην γενεά του Γρηγορίου του Συμεών Χιτρώβο, πρώτος αναφέρεται «Λαυρέντιος ο Θαυματουργός, Σαλός Μοναχός »· δηλαδή ήταν
αριστοκρατικής καταγωγής και αυτό είναι το μόνο, το οποίο γνωρίζουμε για την οικογενειακή του καταγωγή.
῾Ο ῞Οσιος έζησε κατά το τέλος του ΙΕʹ και τις αρχές του ΙϚʹ αιώνος. ῾Ο ενάρετος Λαυρέντιος περιφερόταν χωρίς υποδήματα, τόσο τον χειμώνα όσο και το καλοκαίρι και φορούσε μόνο ένα μακρύ
υποκάμισο και μία κάππα. Συμμετείχε πολύ ενεργά στις ανάγκες και τις θλίψεις των συμπολιτών του και με τις προσευχές του τους έσωζε συχνά από τον κίνδυνο.
Μερικές φορές έμενε και στο παλάτι του Πρίγκιπος, αλλά γενικά πήγαινε και έφευγε όποτε έκρινε αυτός. Τον περισσότερο καιρό ζούσε σε μία καλύβη, μέσα σε ένα πυκνό δάσος, ένα χιλιόμετρο έξω από την πόλι, πλησίον της περιοχής, όπου αργότερα ιδρύθηκε η ῾Ιερά Μονή του ῾Οσίου Λαυρεντίου. Στην θέσι αυτή υπήρχε ένας λόφος, επί του οποίου ένας μικρός Ναός ήταν κτισμένος προς τιμήν της Γεννήσεως του Χριστού. ῾Ο ῞Οσιος Λαυρέντιος συνήθως
περνούσε ολόκληρη την νύκτα εκεί, προσευχόμενος στα σκαλοπάτια αυτής της ᾿Εκκλησίας. Λόγω του μεγάλου πλήθους των ανθρώπων, οι οποίοι επεδίωκαν τις συμβουλές του και τον πολιορκούσαν έξω από την ᾿Εκκλησία, ο ῞Οσιος Λαυρέντιος έσκαψε μία υπόγεια σήραγγα από την καλύβη του μέχρι την ᾿Εκκλησία. ῎Ετσι, περνούσε μέσα στον Ναό χωρίς να τον βλέπουν. Στην ᾿Εκκλησία γίνονταν καθημερνές ᾿Ακολουθίες, από τις οποίες ο ῞Αγιος δεν έχασε ούτε μία, με εξαίρεσι αυτές που είχε φύγει μακρυά, προκειμένου να προσφέρη κάποια άλλη υπηρεσία στον Θεό. Στα αρχεία της Μονής του ῾Οσίου
Λαυρεντίου καταγράφεται το εξής:
«Το έτος 1512, ᾿Αγαρηνοί (Τάταροι από την Κριμαία), επέδραμαν κατά της πόλεως Καλούγα και ο Πρίγκιψ (Συμεών) εξήλθε για να τουςαντιμετωπίση με έναν μικρό αριθμό στρατιωτών.
᾿Εκείνη την ημέρα της μάχης, ο Λαυρέντιος ήταν στο σπίτι του Πρίγκιπος και ξαφνικά εφώναξε δυνατά: ῾῾Δος μου το τσεκούρι μου! Τα σκυλιά έχουν πέσει πάνω στον Πρίγκιπα Συμεών και θα να τον
προστατεύσω από τα σκυλιά!᾿᾿.
῾Ο Σαλός άρπαξε ένα τσεκούρι και έτρεξε γρήγορα έξω από το σπίτι. ᾿Εκείνη την στιγμή, ο Πρίγκιψ
είχε πέσει σε ενέδρα των ᾿Αγαρηνών στον ποταμό ῎Οκα και προσπαθούσε να τους αντιμετωπίση. Οι εχθροί πολεμούσαν μέσα από τα ποταμόπλοια. Είχαν περικυκλώσει τον Πρίγκιπα και τον απομάκρυναν από το στράτευμά του. Αιφνιδίως, ο Λαυρέντιος εμφανίσθηκε, κραδαίνοντας το τσεκούρι του και φωνάζοντας δυνατά: ῾῾Μη φοβάσθε!᾿᾿. ᾿Αμέσως, η έκβασις της μάχης άλλαξε και ο Πρίγκιψ
Συμεών ενίκησε τους εισβολείς.
῾Ο Λαυρέντιος βρέθηκε πάλι στο παλάτι και κάνοντας διάφορεςσαλότητες, έλεγε: ῾῾ ῾Υπεράσπισα τον Πρίγκιπα Συμεών από τα σκυλιά᾿᾿.
῞Οταν επέστρεψε από την μάχη ο Πρίγκιψ ανέφερε, ότι οι στρατιώτες της Καλούγας θα είχαν νικηθή πλήρως και ο ίδιος θα είχε θανατωθή, εάν ο ευλογημένος Σαλός δεν είχε εμφανισθή στην κρίσιμη στιγμή της μάχης».
῾Ο δίκαιος Λαυρέντιος αναπαύθηκε εν Κυρίω την 10η Αυγούστου 1515 και ετάφη στην μικρή ᾿Εκκλησία της Γεννήσεως του Χριστού. ῾Ο Πρίγκιψ Συμεών, από ευγνωμοσύνη για την σωτηρία της Καλούγας από τους ᾿Αγαρηνούς, έκτισε ένα μικρό μοναστικό οίκημα πλησίον της ᾿Εκκλησίας. Τότε, τα ῾Ιερά Λείψανα του ῾Οσίου μεταφέρθηκαν εκεί σε ένα Παρεκκλήσι, το οποίο ήταν αφιερωμένο στο όνομά του. Διασώζονται διηγήσεις με θαύματα του ῾Αγίου μετά την κοίμησί του: θεραπείες, εκδιώξεις πονηρών πνευμάτων κ.α.
