Άγιος Σιλουανός ο Αγιορείτης, 24 Σεπτεμβρίου

Ο Άγιος Σιλουανός ο Αγιορείτης έγινε γνωστός πριν ακόμα αγιοκαταχτεί από την Ορθόδοξη Εκκλησία με το βιογραφικό έργο «Ο γέροντας Σιλουανός του Άθω», που το συνέγραψε με ωραίο τρόπο ο Ηγούμενος της Μονής Τιμίου Προδρόμου στο Έσσεξ της Αγγλίας Αρχιμανδρίτης Σωφρόνιος, που έζησε κοντά στον Άγιο για πολύ καιρό στον Άθω.

Σύμφωνα λοιπόν με τον Σωφρόνιο, ο Άγιος Σιλουανός ασκήθηκε στο Άγιον Όρος για 46 ολόκληρα χρόνια και συγκεκριμένα στη Μονή του Αγίου Παντελεήμονα. Γεννήθηκε το 1866 μ.Χ. στο χωριό Σόβοκ της επαρχίας Λεμπεντιάσκ της Ρωσίας και το κοσμικό του όνομα ήταν Συμεών Ιβάνοβιτς Αντόνωφ. Στη Ρωσία έκανε το επάγγελμα του ξυλουργού. Στο Άγιο Όρος ήλθε το 1892 μ.Χ. και αφιερώθηκε ολοκληρωτικά στην άσκηση και την προσευχή. 

Το 1911 μ.Χ. έγινε μεγαλόσχημος και στολίστηκε με πολλές άγιες αρετές και γέμισε όλος από θείο φως. 

Το 1915 μ.Χ. βγήκε για λίγο από το Άγιον Όρος και επισκέφθηκε τα μοναστήρια της πατρίδας του.

 Έτος 1937.

 Απεβίωσε στις 24 Σεπτεμβρίου του 1938 μ.Χ. και η Ορθόδοξη Εκκλησία πρόσφατα τον αγιοποίησε.

Η άπειρη αγάπη του Τριαδικού Θεού για ολόκληρη την ανθρωπότητα αποκαλύπτεται πάντοτε, έστω κι αν αυτό αμφισβητείται και δεν γίνεται εύκολα αντιληπτό. Οι Πατέρες διδάσκουν ότι η δημιουργική, προνοητική και συνεκτική ενέργεια του Θεού εξακτινώνεται σε όλο τον κόσμο και την κτίση. Ενώ η αγιαστική και θεοποιός θεία ενέργεια εκχέεται απλόχερα στην Εκκλησία διά των μυστηρίων. Έτσι, κάθε μέλος της δεν εγκαταλείπεται μόνο και απαράκλητο. Ενθαρρύνεται και εμπνέεται στη ζωή του Πνεύματος με διάφορους τρόπους.

Στις μέρες μας, παρά τη γιγάντωση του κοινωνικού κακού και την αλλοτρίωση, αναδεικνύονται νέοι άγιοι, φανερώνονται χαρισματικοί γέροντες και δίδονται ευκαιρίες επανευαγγελισμού και αναζωπύρωσης των θείων χαρισμάτων. Κατά τον εικοστό αιώνα εντάχθηκαν στο αγιολόγιο της ορθοδόξου Εκκλησίας πολλοί άγιοι, οι οποίοι διά του παραδείγματος και των συγγραφών τους συνέβαλαν στην αναγέννηση της εκκλησιαστικής ζωής. 

Πρόκειται για μια ξεχωριστή προσωπικότητα, που δόθηκε ολοκληρωτικά στην εμπειρική αναζήτηση του Θεού. Σε ηλικία τεσσάρων ετών εμφυτεύθηκε στην καρδιά του η αμφιβολία για την ύπαρξη του Θεού από κάποιον πλανόδιο βιβλιοπώλη, που φιλοξένησε στο σπίτι τους ο πατέρας του. Εκείνη την ώρα σκέφθηκε: “Όταν μεγαλώσω θα περιέλθω όλην την γην προς αναζήτησιν του Θεού” (βλ. Αρχιμ. Σωφρονίου, “Ο Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης”, Έσεξ Αγγλίας 1995).

Σε ηλικία δεκαεννέα ετών, ενώ εργαζόταν σε συνεργείο ως ξυλουργός, έλαβε την απάντηση που ζητούσε. Η οικονόμος του συνεργείου, επιστρέφοντας από προσκύνημα στον τάφο του εγκλείστου Ιωάννου Σεζένωφ, διηγούνταν στους εργάτες τα θαύματά του. Ορισμένοι από αυτούς επιβεβαίωσαν τα λεγόμενα της οικονόμου. Όταν τα άκουσε αυτά ο Συμεών (δεν είχε λάβει ακόμη το όνομα Σιλουανός), σκέφθηκε: “Εάν ούτος είναι άγιος, άρα ο Θεός είναι μεθ’ ημών, και δεν είναι αναγκαίο να περιοδεύσω όλον τον κόσμον προς αναζήτησιν αυτού”.

Φωτογραφία Ι.Μονής Αγίου Παντελεήμονος Αγίου Όρους, Σεπτέμβριος 1933.

1. Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης, 2. Μοναχός Κασσιανός Κορεπάνοφ, 3. Ιεροδιάκονος Σωφρόνιος Σαχάρωφ, 4. Μοναχός Βασίλειος Κριβοσέϊν, 5. φοιτητής Ρωμανός Στρίζκοφ.

Με τη σκέψη αυτή η καρδιά του πυρώθηκε από την αγάπη του Θεού. Η χαρά του που ξαναβρήκε την πίστη ήταν μεγάλη, αφού για δεκαπέντε χρόνια αμφέβαλλε. Τον εντυπωσίαζαν οι βίοι των αγίων, αλλά ζούσε ακόμη κοσμική ζωή. Τελικά το ανήσυχο πνεύμα του τον οδήγησε στο Άγιον Όρος, όπου επιδόθηκε με ένταση στην άσκηση και την καρδιακή προσευχή. Πάλευε κυριολεκτικά με τους πειρασμούς, αλλά με την επίσκεψη της χάριτος και την εμπειρία του θείου φωτός αναδεικνυόταν νικητής. Βίωνε την οδύνη της απουσίας της χάριτος αλλά και τη γλυκύτητα της θείας επίσκεψης.

Όταν ο Άγιος Σιλουανός ζήτησε από τον Θεό την οδό της ταπείνωσης, του αποκαλύφθηκε ο λόγος: “Κράτα τον νου σου στον Άδη και μη απελπίζου”. Ασκώντας το διακόνημα του οικονόμου στο μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονος, είχε υπό την εποπτεία του διακόσιους περίπου εργάτες. Το γεγονός αυτό, ενώ κάποια στιγμή τον κούρασε και τον έκανε να αποσυρθεί στην ησυχία, όταν επανήλθε τον οδήγησε στην αδιάλειπτη προσευχή για τον απλό λαό του Θεού, όλη την ανθρωπότητα, “όλο τον Αδάμ”.

Λειτουργικά κείμενα

Ἀπολυτίκιον

Ἦχος δ’. Κανόνα πίστεως.

Χριστὸν διδάσκαλον ἐν ὀδῷ ταπεινώσεως προσευξάμενος ἔλαβες, μαρτυροῦντος τοῦ Πνεύματος, ἐν σῇ καρδία τὴν λύτρωσιν, διὰ τοῦτο ἀσκήσεως ἀνεδείχθης σὺ ὁδηγός, ὡς φωτὸς θείου ἔμπλεως. Ὅσιε πάτερ Σιλουανέ, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ σωθήναι τᾶς ψυχᾶς ἠμῶν.

Έτερον Ἀπολυτίκιον

Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.

Ὁσίων ἐφάμιλλος, καὶ κοινωνὸς ἀληθῶς, ἐσχάτοις ἐν ἔτεσι, δι’ ἐναρέτου ζωῆς, ἐδείχθης μακάριε. Ὅθεν Σιλουανέ σε, ἡ οὐράνιος δόξα, δέδεκται μετὰ τέλος, σὺν Ὁσίοις Πατράσι· μεθ’ ὧν καὶ καθικέτευε, ὑπὲρ τῶν τιμώντων σε.

Έτερον Ἀπολυτίκιον

Ἦχος γ'. Θείας πίστεως.

Κήρυξ δέδοσαι, τῇ οἰκουμένῃ, σὺ γλυκύτατος, ἐν θεολόγοις, τῆς τοῦ Χριστοῦ ἀγάπης τρισόλβιε· τὸν Ταπεινὸν γὰρ καὶ Πρᾷον ἑώρακας, καὶ τὴν Ἐκείνου καρδίαν κατέμαθες. Ὅθεν ἅπαντες, Σιλουανὲ ἐλλαμπόμενοι, τοῖς θεογλώσσοις ῥήμασι, δοξάζομεν τὸ Πνεῦμα τὸ δοξάσαν σε.

(Ποίημα Παύλου Ἱερομόναχου).

Έτερον Ἀπολυτίκιον

Ἦχος πλ. α'. Τὸν Συνάναρχον Λόγον.

Κατηγλάϊσας Πάτερ Ὄρος τοῦ Ἄθωνος, ὑπὲρ φύσιν βιώσας καὶ τὴν τοῦ Πνεύματος, ἐπίδειξάμενος ἡμῖν θείαν ἐνέργειαν, ὅθεν τιμῶντές σου σεπτῶς, τὴν μνήμην ὦ Σιλουανέ, δοξάζομεν ἐκ καρδίας, τὸν παρασχόντα σε μέγαν, τῇ Ἐκκλησίᾳ χριστοκήρυκα.

Κοντάκιον

Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.

Τῶν Ὁσίων σύσκηνος τῶν πάλαι ὤφθης, ἐναρέτοις πράξεσι, Χριστὸν δοξάσας ἐπὶ γῆς, Σιλουανὲ παναοίδιμε, καὶ ἐκομίσω τὸν ἄφθαρτον στέφανον.

Μεγαλυνάριον

Χαίροις θεοφόρε Σιλουανέ, ὁ ἐσχάτοις χρόνοις, διαλάμψας ἀσκητικῶς· χαίροις τῶν ἐν Ἄθῳ, ὑπόδειγμα Πατέρων, καὶ πρὸς Χριστὸν μεσίτης, ἡμῶν θερμότατος.