Άγιος Ιωάννης Κοτσούρωφ ο πρωτομάρτυρας της νεότερης Ρωσίας, 31 Οκτωβρίου
Ο πρωτοπρεσβύτερος Ιωάννης Κοτσούρωφ (Kochurov) ήταν ο πρώτος κληρικός - θύμα της Οκτωβριανής Επανάστασης.
Ο Άγιος Ιωάννης Κοτσούρωφ με τον Ηγούμενο Σεμπάστιαν (Ντάμποβιτς) και τον Επίσκοπο Τίχων. 8 Νοεμβρίου 1900
Το 1901 μ.Χ., μετά την αποφοίτησή του από την Θεολογική Ακαδημία της Αγίας Πετρούπολης, διορίσθηκε εφημέριος της Ρωσικής Κοινότητας του Σικάγου. Επιστρέφοντας στη Ρωσία, δολοφονήθηκε από τους Μπολσεβίκους στο Tsarskoe Selo, τον Νοέμβριο του 1917 μ.Χ. Το όνομά του μνημονεύθηκε δεύτερο, μετά από εκείνο του Μητροπ. Κιέβου αγίου Βλαδιμήρου, από τον Πατριάρχη Τύχωνα, κατά την Θεία Λειτουργία της 31/03/1918 μ.Χ.
Φωτογραφία του Ιωάννη το 1916
Ο ιερομάρτυρας Ιωάννης Αλεξάνδροβιτς Κοτσούροφ (ρωσ.: Иоанн Александрович Кочуров, 1871-1917) ήταν ένας από τους νεαρούς μορφωμένους Ρώσους ιερείς που πήγαν στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής στα τέλη του 19ου αιώνα ως απεσταλμένοι προς τους μετανάστες από τη Ρουθηνία των Καρπαθίων και τη Γαλικία. Εκεί ο Ιωάννης ίδρυσε ενορίες και βοήθησε κοινότητες, κυρίως στις μεσοδυτικές ΗΠΑ. Μετά την επιστροφή του στη Ρωσία διορίσθηκε στην Εσθονία, όπου χρησίμευσε η διδακτική εμπειρία που είχε αποκτήσει στην Αμερική. Τέλος, το 1916 διορίσθηκε ως ιερέας στο Τσάρσκογιε Σελό. Εκεί σκοτώθηκε από τους Μπολσεβίκους κατά τις πρώτες ημέρες της Οκτωβριανής Επανάστασης. Η Ιερά Σύνοδος της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας τον ανεκήρυξε άγιο τον Δεκέβριο του 1994, με ημέρα μνήμης την 31η Οκτωβρίου. Εορτάζεται επίσης από κοινού με τους άλλους νεομάρτυρες της Ρωσίας την Κυριακή που πέφτει πλησιέστερα στις 25 Ιανουαρίου.
Τα πρώτα χρόνια
Ο Ιωάννης Α. Κοτσούροφ γεννήθηκε στις 13 Ιουνίου 1871 (25 Ιουλίου με το νέο ημερολόγιο) στο χωριό Μπιγκίλντινο Σούρκυ του διαμερίσματος Ντάνκυ, στο Κυβερνείο Ριαζάν. Ο πατέρας του ήταν επίσης ιερέας και η εκπαίδευση του Ιωάννη περιελάμβανε την παρακολούθηση της εκκλησιαστικής σχολής του Ριαζάν και μετά τη φοίτηση στη Θεολογική Ακαδημία της Αγίας Πετρούπολης. Αρίστευσε στις σπουδές του, τόσο στη σχολή, όσο και στην ακαδημία.
Μετά την αποφοίτησή του το 1895 ο Ιωάννης νυμφεύθηκε και μετά χειροτονήθηκε διάκονος. Στις 27 Αυγούστου 1895 χειροτονήθηκε ιερέας στη Λαύρα του Αγίου Αλεξάνδρου Νιέφσκι, στην Αγία Πετρούπολη, από τον Μητροπολίτη Αλεουτίων και Αλάσκας Νικόλαο (Ζιόροφ).
Η ενθρόνιση του Ρ.Χ. Γουέλερ ως Αγγλικανού μητροπολίτη Φοντυλάκ στο Ουισκόνσιν των ΗΠΑ, το 1900. Παρίστανται εκπρόσωποι άλλων Δογμάτων: της Εθνικής Πολωνικής Καθολικής Εκκλησίας (Αντώνιος Κοζλόφσκι) και ο μετέπειτα Πατριάρχης Μόσχας Τύχων με δύο βοηθούς του, μεταξύ των οποίων ο Ιωάννης Κοτσούροφ (τρίτος από δεξιά).
Στην Αμερική
Καθώς είχε εκφράσει την επιθυμία του να γίνει ιερέας στις ΗΠΑ, ο πατήρ Ιωάννης μετατέθηκε σύντομα, καθιστάμενος ο πρώτος μόνιμος εφημέριος στον Ναό του Αγίου Βλαδιμήρου στο Σικάγο (αργότερα Καθεδρικό Ναό της Αγίας Τριάδος). Καθώς δεν είχε καν ανεγερθεί ακόμα ο ναός, η ανέγερσή του ήταν το πρώτο του μέλημα. Υπό την καθοδήγηση του νέου Μητροπολίτη Αλεουτίων και Αλάσκας, τού μετέπειτα Πατριάρχη Μόσχας (και αγίου) Τύχωνα, ο π. Ιωάννης προσέλαβε τον σημαντικό Αμερικανό αρχιτέκτονα Λούις Σάλλιβαν για να σχεδιάσει τον ναό. Προκειμένου να εξασφαλίσει τους πόρους, ο π. Ιωάννης επεδίωξε και εξασφάλισε δωρεές από τον Τσάρο Νικόλαο και από μερικούς Αμερικανούς, ιδίως τους επιχειρηματίες Χάρολντ Φ. Μακκόρμικ και Τσαρλς Ρίτσαρντ Κρέιν. Θεμελίωση του ναού έγινε τον Απρίλιο του 1902 και ολοκληρώθηκε το επόμενο έτος, οπότε και έγιναν τα θυρανοίξια από τον Μητροπολίτη Τύχωνα.
Ο πατήρ Ιωάννης αφιέρωσε πολλή προσπάθεια στην ίδρυση και άλλων Ορθόδοξων ενοριών στην ευρύτερη περιοχή του Σικάγου. Τέλεσε την πρώτη ακολουθία στον νέο Ορθόδοξο ναό του Ταξιάρχη Μιχαήλ στο νοτιοδυτικό Σικάγο. Υπήρξε επίσης ενεργός στη δημιουργία των ενοριών του Μάντισον, του Στρήτορ και του Τζόουλιετ (όλες στο Ιλινόι), όπως και των ενοριών στο Buffalo, NY, and Hartshorn, OK.
Στην κοινωνική πλευρά της ενοριακής ζωής, οι πατέρες Ιωάννης Κοτσούροφ και Αλέξιος Τοθ (ο μετέπειτα επίσης άγιος Αλέξιος του Γουίλκς-Μπαρ), είχαν μεγάλο ρόλο στη θέσπιση μιας μεγάλης Ορθόδοξης Εταιρείας Αμοιβαίας Βοήθειας, που παρείχε υποστήριξη για τους πολλούς νεοαφιχθέντες μετανάστες. Επίσης ο Ιωάννης μετέφρασε θρησκευτικά κείμενα στην αγγλική, προβλέποντας την εποχή κατά την οποία η Ορθόδοξη Εκκλησία στις ΗΠΑ θα αποτελείτο κυρίως από αγγλόφωνα μέλη. Πριν από την επιστροφή του στη Ρωσία, βοήθησε στην οργάνωση του Α΄ Παναμερικανικού Συμβουλίου της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, το οποίο έλαβε χώρα στο Μέιφηλντ της Πενσυλβάνια το 1907.
Στη Ρωσική Αυτοκρατορία
Ο πατήρ Ιωάννης Κοτσούροφ επέστρεψε στη Ρωσία το 1907 και διορίσθηκε στη Νάρβα της σημερινής Εσθονίας. Εκεί χρησιμοποίησε τη διδακτική εμπειρία που είχε αποκτήσει στην Αμερική για να διδάσκει σε κατηχητικά σχολεία.
Το 1916 ο π. Ιωάννης μετατέθηκε στον Ναό της Αγίας Αικατερίνης στο Τσάρσκογιε Σελό, λίγο έξω από την Αγία Πετρούπολη. Εκεί έγινε γνωστός ως αγαπητός στο ποίμνιο ιερέας, με ικανότητα στα συγκινητικά κηρύγματα.
Τον Οκτώβριο του 1917 η εξέγερση των Μπολσεβίκων στην Αγία Πετρούπολη εξαπλώθηκε γρήγορα στο Τσάρσκογιε Σελό. Πλήθη πιστών προσέτρεξαν στους ναούς, όπου οι κληρικοί τελούσαν παρακλητικές ακολουθίες και λιτανείες προσευχόμενοι για ειρήνευση.
Στις 31 Οκτωβρίου 1917 (13 Νοεμβρίου με το νέο ημερολόγιο), οι επαναστάτες εισήλθαν δια της βίας στο Τσάρσκογιε Σελό, συνέλαβαν τον πατέρα Ιωάννη, τον μετέφεραν έξω από τον οικισμό και τον εκτέλεσαν με συνοπτικές διαδικασίες. Ο Ιωάννης Κοτσούροφ έγινε έτσι ο πρώτος ιερομάρτυρας της σοβιετικής εποχής. Η σορός του τάφηκε αρκετές ημέρες αργότερα στην κρύπτη του Ναού της Αγίας Αικατερίνης. Ο ναός κατεδαφίσθηκε από το καθεστώς τη δεκαετία του 1930 και ξαναχτίστηκε μετά το 2005, οποτε είναι άγνωστο εάν τα λείψανα του αγίου υπάρχουν ακόμα από κάτω του.
Τον Δεκέβριο του 1994 ο Ιωάννης Κοτσούροφ αναγνωρίσθηκε από την Ιερά Σύνοδο της ιεραρχίας της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, που συνεδρίασε στη Μονή Ντανίλοφ, ως ο πρώτος νεομάρτυρας του εικοστού αιώνα.