Η ανταρτική ομάδα «Ελευθερία» επιτέθηκε σε γερμανικό καμιόνι στο 64ο χλμ. του δρόμου Σερρών-Θεσσαλονίκης, 19 Οκτωβρίου 1941

Ο ταγματάρχης Βασίλειος Μερκουρίου

Στις 19 Οκτωβρίου 1941, η ανταρτική ομάδα «Ελευθερία», υπό την αρχηγία του Βασίλη Μερκουρίου, επιτέθηκε σε γερμανικό καμιόνι στο 64ο χλμ. του δρόμου Σερρών-Θεσσαλονίκης. Από την ενέδρα σκοτώθηκαν δύο Γερμανοί στρατιώτες και ένας τραυματίστηκε. Στις επόμενες ημέρες, οι Γερμανοί ανακοίνωσαν μέσω προκήρυξης ότι θα έδιναν 300.000 δραχμές σε όποιον παρείχε πληροφορίες για τους δράστες.

Στις 15 Μαΐου 1941 ιδρύθηκε στη συνοικία Επτάλοφος της Θεσσαλονίκης η αντιστασιακή οργάνωση «Ελευθερία» που εξέδιδε την ομώνυμη εφημερίδα στο παράνομο τυπογραφείο της Επταλόφου. Η ίδρυση έγινε με πρωτοβουλία των Παρασκευά Μπάρμπα (ΚΚΕ), Απόστολου Τζανή (ΚΚΕ), Ιωάννη Πασαλίδη (Ελληνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα, ΕΔΑ), Σίμου Κερασίδη (ΚΚΕ), Αθανάσιου Φείδα (Αγροτικό Κόμμα), Ιωάννη Ευθυμιάδη (Δημοκρατική Ένωση) και του στρατιωτικού Δημήτριου Ψαρρού. Η «Ελευθερία» συγκρότησε τις δύο πρώτες ένοπλες αντάρτικες ομάδες, τον «Αθανάσιο Διάκο» στα Κρούσσια του Κιλκίς με αρχηγό τον Χριστόδουλο Μόσχο (καπετάν Πέτρο) και τον «Οδυσσέα Ανδρούτσο» στη Βισαλτία των Σερρών με αρχηγό τον Αθανάσιο Γκένιο (καπετάν Λασσάνη), που δρούσαν κατά γερμανικών στόχων, καθώς η Κεντρική Μακεδονία ήταν στη γερμανική ζώνη ελέγχου. Μία τρίτη αντιστασιακή ομάδα δημιουργήθηκε το ίδιο, περίπου, χρονικό διάστημα στην ορεινή περιοχή του Κιλκίς, υπό την αρχηγία του ταγματάρχη (ΠΒ) Βασιλείου Μερκουρίου.