Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης έγραψε στον Εμμανουήλ Παπά, προσκαλώντας τον στον αγώνα για την απελευθέρωση της Ελλάδας, 8 Οκτωβρίου 1820
Τον Δεκέμβριο του 1819 ο Εμμανουήλ Παπάς μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία από τον Κωνσταντίνο Παπαδάτο.
Η πρώτη ενέργεια του Παπά ως μέλος της εταιρίας, ήταν η προσφορά 1.000 γροσιών για την ενίσχυση του αγώνα. Η μύησή του σημειώνεται με τα εξής στοιχεία: "Εμμανουήλ Παπάς, Σέρραλης Χρόνων 47. Δια Κων/νου Παπαδάτου. 1819 Δεκεμβρίου 21. Κωνσταντινούπολης. Τω Αγίω Χρυσάνθω εις Σέρρας. Γρόσια 1000". Στην Κωνσταντινούπολη ο Παπάς συνεργάστηκε με τους Φιλικούς Κ. Κουμπάρη και Γ. Σταματά και προχώρησαν στη μύηση και άλλων μελών, ενώ σύμφωνα με τις υποδείξεις του Αλέξανδρου Υψηλάντη, οργάνωσαν ταμείο για να βοηθήσουν τον αγώνα. Με τα μέσα που διέθετε ο Παπάς, κατορθώνει μέσω της Πύλης να εισπράξει μεγάλο μέρος από το χρέος του Γιουσούφ Μπέη των Σερρών (500.000 χρυσές δραχμές), τις οποίες και διαθέτει επίσης εξ ολοκλήρου στον εθνικό αγώνα. Στο μεταξύ η φήμη του για την πατριωτική του δράση είχε φτάσει σε κάθε άκρη της Ελλάδας. Είχε εκπονήσει μάλιστα και σχέδιο για δολοφονική απόπειρα κατά του σουλτάνου, το οποίο όμως απέτυχε λόγω προδοσίας
Μήνες αργότερα, τον Οκτώβριο του 1820, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, σε επιστολή του προς τον Παπά, εξήρε τον πατριωτισμό του τελευταίου και τον καλούσε να βρίσκεται σε εγρήγορση για τον ιερό σκοπό της επανάστασης του Έθνους.
Συγκεκριμένα σε επιστολή του στις 8 Οκτωβρίου 1820, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης έγραψε από το Ισμαήλιο στον Εμμανουήλ Παπά, προσκαλώντας τον να συμμετάσχει στον αγώνα για την απελευθέρωση της Ελλάδας. Στην επιστολή του, ο Υψηλάντης επαινεί τον Παπά για τον πατριωτισμό του, αναφέροντας ότι ο Κωνσταντίνος Παπαδάτος τον ενημέρωσε για το πόσο ο Παπάς είναι αφοσιωμένος στην πατρίδα. Τον καλεί να μην αδιαφορήσει, αλλά να συμβάλει στον ιερό σκοπό της απελευθέρωσης και να ακολουθήσει τις οδηγίες του Παπαδάτου, ώστε να καταγραφεί στους σωτήρες της Ελλάδας, υποσχόμενος δόξα και τιμή για την προσφορά του.
Η επιστολή του Αλέξανδρου Υψηλάντη προς τον Εμμανουήλ Παπά, όπου εξαίρει τον πατριωτισμό του Σερραίου αγωνιστή.
«Φιλογενέσταε κύριε Εμμαν. Παπά. Πληροφορηθείς παρά πολλών και μάλιστα παρά του Κωνσταντίνου Παπαδάτου, πόσον η ευαίσθητος ψυχή σας καταφλέγεται από τον προς την Πατρίδα ένθεον έρωτα, εν ελπίζω, ότι θέλετε δείξει αδιαφορίαν νωθράν, τώρα ότε όλων των τάξεων του Ελληνικού Γένους τα μέλη αγωνίζονται υπέρ της κοινής ευδαιμονίας της Πατρίδος μας, αλλ' ότι θέλετε φιλοτιμηθή να συνεργήσετε εις τον ιερόν σκοπόν και να συγκαταλεχθήτε εις τον χορόν των Σωτήρων της Ελλάδος. Ακούσατε λοιπόν τάς συμβουλάς του κυρίου Παπαδάτου, όστις είναι διορισμένος να σας δείξη, εις τι πρέπει να ενεργήσητε, και στεφάνους αειθαλείς της ευκλείας θέλει ετοιμάση η πατρίς διά την αξιοσέβατον κεφαλήν σας. Υγιαίνετε».
