Λίμνη Κερκίνη : Ολοκληρώνεται η μετανάστευση των ροδοπελεκάνων το επόμενο διάστημα

Στις ελληνικές λίμνες, οι ροδοπελεκάνοι (Pelecanus onocrotalus) είναι εντυπωσιακά μεταναστευτικά πτηνά, γνωστά για το έντονο ροζ χρώμα τους και το χαρακτηριστικό μεγάλο ράμφος με σάκο, που τους βοηθά να ψαρεύουν. Φθάνουν στην Ελλάδα την άνοιξη για να αναπαραχθούν σε περιοχές όπως η λίμνη Κερκίνη, η λίμνη Κάρλα. η Μικρή Πρέσπα και το Δέλτα του Έβρου, όπου βρίσκουν άφθονη τροφή και κατάλληλες συνθήκες για φωλιά. 

Ο ροδοπελεκάνος είναι πολύ μεγάλο πτηνό, εύκολα αναγνωρίσιμο εκεί όπου συχνάζει, ανάμεσα στα άλλα υδρόβια πτηνά. Είναι το δεύτερο σε μέγεθος είδος πελεκάνου, υπολοιπόμενος μόνον του αργυροπελεκάνου σε μήκος, με επίσης εντυπωσιακό άνοιγμα πτερύγων, το μεγαλύτερο καταγεγραμμένο για υδρόβια πουλιά, υπολοιπόμενο μόνον των άλμπατρος. Οι τυποποιημένες μετρήσεις από διαφορετικές περιοχές δείχνουν ότι οι πελεκάνοι της δυτικής Παλαιαρκτικής είναι κάπως μεγαλύτεροι σε μέγεθος από αυτούς που κατοικούν στην Ασία και την Αφρική.

Πέρα από το μέγεθος, ο αρσενικός αναπαραγόμενος ροδοπελεκάνος χαρακτηρίζεται από το εντυπωσιακό ρόδινο χρώμα στην περιοχή του κεφαλιού, γύρω από τον οφθαλμό μέχρι τη βάση του ράμφους, (πιο πορτοκαλί στα θηλυκά). Το γενικό χρώμα του πτερώματος είναι λευκό-υπόλευκο, σε αντίθεση με το γκριζόλευκο-γκρίζο χρώμα του συγγενικού του αργυροπελεκάνου. Το ροδόγκριζο ράμφος του, όπως και όλων των πελεκάνων, είναι πολύ μεγάλο, ογκώδες και ισχυρότατο, του οποίου το μέγεθος επιτείνεται από τον κιτρινόχρωμο υπογνάθιο θύλακο, ενώ στη βάση του λαιμού του υπάρχει κιτρινόχρωμη κηλίδα. Οι πτέρυγες χαρακτηρίζονται από τα μελανά πρωτεύοντα ερετικά φτερά της κάτω επιφανείας (γκριζόχρωμα στον αργυροπελεκάνο), ιδιαίτερα ευδιάκριτα κατά την πτήση, ενώ η ουρά είναι σχετικά κοντή για πτηνό τέτοιου μεγάθους. Οι ταρσοί είναι πορτοκαλοσαρκόχρωμοι και η ίριδα μαύρη. Επίσης, κατά την αναπαραγωγική περίοδο εμφανίζει μικρό λοφίο στην κορυφή του κεφαλιού.

Τα φύλα είναι γενικά όμοια, αλλά τα αρσενικά είναι βαρύτερα από τα θηλυκά και, το ράμφος τους, τείνει να είναι καμπυλωτό-τοξοειδές προς τα κάτω, σε αντίθεση με το ευθύτερο ράμφος των θηλυκών. Τα νεαρά άτομα είναι πιο σκουρόχρωμα από τα ενήλικα και, αποκτούν το πτέρωμα των ενηλίκων, στα 3-4 χρόνια.

Το είδος συνδέεται με σχετικά μεγάλα, ζεστά και ρηχά, γλυκά, υφάλμυρα, αλκαλικά ή αλατούχα ύδατα σε λίμνες, λιμνοθάλασσες (del Hoyo et al. 1992, Johnsgard 1993), έλη (del Hoyo et al. 1992), ευρείς ποταμούς (Johnsgard 1993), δέλτα (del Hoyo et al. 1992, Johnsgard 1993), εκβολές και ακτές περίκλειστων θαλασσών (Snow και Perrins 1998). Για το φώλιασμά του, απαιτεί ασφαλείς περιοχές (Johnsgard 1993, Snow και Perrins 1998) εκτεταμένων καλαμώνων (del Hoyo et al. 1992), βάλτους, λασπώδεις περιοχές και αμμώδεις όχθες (Nelson 2005) ή χαλικώδη και βραχώδη υποστρώματα (del Hoyo et al. 1992, Johnsgard 1993, Snow και Perrins 1998)(del Hoyo et al. 1992, Nelson 2005).

Στις αρχές του φθινοπώρου, οι ροδοπελεκάνοι (Pelecanus onocrotalus) αρχίζουν τη μετανάστευσή τους από την Ελλάδα προς την Αφρική. Από τη λίμνη Κερκίνη, όπου καταφεύγουν για να τραφούν και να αναπαραχθούν την άνοιξη και το καλοκαίρι, ξεκινούν το ταξίδι τους προς θερμότερα κλίματα. Η μετανάστευση τους περιλαμβάνει μεγάλες αποστάσεις που διανύονται με σταθμούς για ξεκούραση και αναζήτηση τροφής, πριν καταλήξουν στις λίμνες και τους υδροβιότοπους της Υποσαχάριας Αφρικής, όπου περνούν τους χειμερινούς μήνες.

Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής-ΟΦΥΠΕΚΑ | Παράρτημα Λίμνης Κερκίνης, (Μ.Δ.Π.Π. Κεντρικής Μακεδονίας :

Η μετανάστευση των ροδοπελεκάνων ολοκληρώνεται το επόμενο διάστημα. Οι ροδοπελεκάνοι είναι μεταναστευτικό είδος και το φθινόπωρο μεταναστεύουν στην Αφρική. 

Κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου (φθινόπωρο προς την Αφρική και άνοιξη από την Αφρική προς την Ευρώπη), μεγάλοι πληθυσμοί ροδοπελεκάνων περνούν από την Κερκίνη για να τραφούν για λίγες ημέρες πριν συνεχίσουν το ταξίδι τους. Καθημερινά τις περιόδους αυτές παρατηρούνται 2000 έως και 3500 ροδοπελεκάνοι στην Κερκίνη. Οι περισσότεροι ροδοπελεκάνοι έχουν ήδη φύγει αλλά 300-400 βρίσκονται ακόμα στην Κερκίνη ενώ ένας σημαντικός αριθμός από μερικές εκατοντάδες πουλιά βρίσκεται στην ευρύτερη περιοχή της Κάρλας αλλά και σε άλλους υγρότοπους στην βόρεια Ελλάδα. Προφανώς θα μεταναστεύσουν το επόμενο διάστημα ενώ ένας μικρός αριθμός πουλιών θα διαχειμάσει σε ορισμένους υγρότοπους στην Ελλάδα (συνήθως 10-20 ροδοπελεκάνοι διαχειμάζουν στην Κερκίνη κάθε χρόνο)