Όσιος Αμβρόσιος της Όπτινα, 10 Οκτωβρίου
Ο Όσιος Αμβρόσιος γεννήθηκε στις 23 Νοεμβρίου του 1812 μ.Χ. στο χωριό Μεγάλο Λιπόβιτς της περιφέρειας του Ταμπώφ. Ο πατέρας του ονομαζόταν Μιχαήλ Θεοδώροβιτς Γρένκωφ και η μητέρα του Μάρθα Νικολάγεβνα. Είχαν συνολικά οκτώ παιδιά και ο Όσιος Αμβρόσιος ήταν έκτος στη σειρά. Το βαπτιστικό όνομα του Οσίου ήταν Αλέξανδρος και η ευσεβής οικογένειά του τον ανέθρεψε σύμφωνα με τις επιταγές του Ευαγγελίου, αν και ο ίδιος, από μικρός, ήταν πολύ ζωηρός αλλά και πολύ ευφυής. Σπούδασε Ιερατικό σεμινάριο και στην αρχή έγινε δάσκαλος. Κατόπιν έγινε μοναχός στην Όπτινα και στις 2 Φεβρουαρίου του 1843 μ.Χ. Διάκονος. Στα τέλη του 1845 μ.Χ. (9 Δεκεμβρίου ) και σε ηλικία 33 χρονών, έγινε Ιερέας. Σε λίγο όμως η υγεία του χειροτέρεψε, αλλά η ζωή του υπήρξε οσιακή και άκρως ευεργετική στους συνανθρώπους του. Είχε προορατικό χάρισμα και ίδρυσε γυναικείο κοινόβιο το 1872 μ.Χ. Οι δοκιμασίες που υπέστη ήταν πολλές, αλλά αυτός στάθηκε βράχος υπομονής και έμπρακτος διδάσκαλος των θεϊκών αρετών. Πέθανε στις 10 Οκτωβρίου του 1891 μ.Χ. και αγιοκατατάχθηκε το 1990 μ.Χ.
Ο Άγιος Αμβρόσιος της Όπτινα (ρωσικά: Амвросий Оптинский, κατά κόσμον Αλεξάντρ Μικαΐλοβιτς Γκρένκοβ, Александр Михайлович Гренков, 5 Δεκεμβρίου 1812, Μπολσάγια Λιβοβίτσα, Κυβερνείο του Ταμπόφ) ήταν πρεσβύτερος μοναχός στο Μοναστήρι της Όπτινα και λειτούργησε ως σεβαστός σύμβουλος και δάσκαλος για τους άλλους μοναχούς. Κανονικοποιήθηκε ως άγιος στη σύμβαση του Τοπικού Συμβουλίου του 1988 της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Ο Αλεξάντρ γεννήθηκε στην οικογένεια του νεωκόρου Μικαΐλ Φιοντόροβιτς Γκρένκοβ και της γυναίκας του Μάρφα Νικολάιεβνα Γκρενκόβα. Ήταν το έκτο από τα οκτώ παιδιά τους. Σε ηλικία 12 ετών ο Αλεξάντρ μπήκε στην κληρική σχολή του Ταμπόφ και αργότερα στη θεολογική σχολή του Ταμπόφ. Το 1835, λίγο πριν την αποφοίτησή του, ο Αλεξάντρ αρρώστησε σοβαρά και ορκίστηκε πως αν γίνει καλά θα γίνει μοναχός. Ανέκαμψε, αλλά καθυστέρησε την απόφασή του και έγινε ιδιωτικός δάσκαλος σε μια οικογένεια και αργότερα στο κληρικό σχολείο του Λίπετσκ. Κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών, ο Αλεξάντρ συναντήθηκε με έναν γνωστό γέροντα, τον Ιλαρίωνα, από το χωριό Τροικούροβο. Ο Πρεσβύτερος τον συμβούλεψε: «Πήγαινε στην Όπτινα και θα γίνεις έμπειρος. Θα μπορούσες επίσης να πας στη Σάροφ, αλλά δεν υπάρχουν πια έμπειροι πρεσβύτεροι εκεί» (εκείνη την εποχή, ο Άγιος Σεραφείμ του Σάροφ είχε ήδη αναπαυθεί). Και ο Γέροντας πρόσθεσε: «Σε χρειάζονται εκεί». Μετά από αυτή τη συμβουλή, το 1839, ο Αλεξάντρ εισήλθε στη Μονή της Όπτινα στο Κυβερνείο της Καλούγκα όταν το μοναστήρι βρισκόταν στην πνευματική ακμή του. Ο πρώτος σύμβουλός του ήταν ο Πρεσβύτερος Λεωνίδας και στη συνέχεια ο Πρεσβύτερος Μακάριος, με τον οποίο ο Αμβρόσιος μοιράστηκε το ίδιο κελί. Αυτό του έδωσε βοήθεια στην πνευματική του πρόοδο.
Ο Αμβρόσιος είχε ένα πολύ ζωντανό χιούμορ και κοινωνικό χαρακτήρα που έρχεται σε αντίθεση με την πιο στωική πνευματική του πειθαρχία. Είχε πολλούς αγώνες με ασθένειες καθ 'όλη τη διάρκεια της ζωής του, βασιζόμενος σε αυτούς τους αγώνες για την κατανόηση της ανθρώπινης κατάστασης. Χρίστηκε μοναχός, μετά από μόλις τρία χρόνια, το 1842. Του δόθηκε το θρησκευτικό όνομα Αμβρόζιος προς τιμήν του Αγίου Αμβροσίου του Μιλάνου. Σε άλλα τρία χρόνια ο Αμβρόσιος προχώρησε και χειροτονήθηκε ιερέας. Στο ταξίδι προς την Καλούγκα για τη χειροτονία του, ο Αμβρόσιος κρυολόγησε. Από τότε, η υγεία του έγινε τόσο κακή που σχεδόν δεν μπορούσε να υπηρετήσει ως ιερέας.
Πορτραίτο του Αγίου Αμβροσίου της Όπτινα
Λόγω ασθένειας, αναγκάστηκε σε ημι-αποχώρηση για αρκετά χρόνια. Αυτή η απομόνωση του επέτρεψε να επικεντρωθεί στον έλεγχο της προσευχής του Ιησού ή του ησυχασμού και να βιώσει την έννοια της ησυχίας, τη σιωπή της ψυχής ενώπιον του Θεού. Ακόμα κι με την σωματική του αδυναμία, ο Αμβρόσιος συνέχισε να βοηθά τον Πρεσβύτερο Μακάριο στη μετάφραση των Αγίων Πατέρων, ιδίως με τη μετάφραση της Κλίμακας Ιωάννου. Ο Αμβρόσιος διατήρησε την αλληλογραφία και τη συμβουλή του προς τους προσκυνητές, και αργότερα ως Γέροντας (Πρεσβύτερος), από αγάπη για όλους τους ανθρώπους, συμβούλεψε και όποιον του το ζήτησε.
Όταν ο Πρεσβύτερος Μακάριος πέθανε τον Σεπτέμβριο του 1860, ο Πατέρας Αμβρόσιος τον αντικατέστησε ως ο κύριος πρεσβύτερος της μονής. Ο πρεσβύτερος πλέον Αμβρόσιος παρέμεινε ο κύριος Πρεσβύτερος της Όπτινα για 30 χρόνια. Οι αμέτρητες επισκέψεις, αμέτρητων ανθρώπων, και η αγάπη του για κάθε άτομο τον έκαναν βλέπει ανθρώπους ακόμη και όταν είχε περάσει το σημείο της εξάντλησης και αναγκαζόταν να ξαπλώσει. Ακόμα και τότε δεν θα αρνιόταν να ακούσει τους ανθρώπους που έρχονταν να ζητήσουν τη συμβουλή του. Λέγεται πως είχε το χάρισμα να βλέπει τις ψυχές των ανθρώπων όπου δεν κρύβεται κανένα μυστικό. Υπάρχουν μαρτυρίες για την διόραση και το χάρισμα της θεραπείας που προσπάθησε να κρύψει.
Ο Πρεσβύτερος Αμβρόσιος, επειδή ήταν σε θέση να δώσει σοφές συμβουλές σε άλλους ανθρώπους, λόγω της ταπεινότητας του, ζητούσε συμβουλές από άλλους χωρίς να βασίζεται στο μυαλό του, ακόμη και αν είχε το δώρο της λογικής σκέψης. Μετά το θάνατο του Πρεσβύτερου Μακάριου, μη έχοντας κανέναν να στραφεί στο μοναστήρι του, στράφηκε πρώτα στον επίσκοπό του Γρηγόριο. Με την πάροδο του χρόνου, μαθαίνοντας από μερικούς αξιόπιστους ανθρώπους για έναν κρυμμένο, περιπλανώμενο πνευματικό πρεσβύτερο, ο Αμβρόσιος προσπάθησε αμέσως να τον πλησιάσει. Έγραφε συνεχώς μυστικά γράμματα σε αυτόν τον πρεσβύτερο με την πρόθεση να κάνει τα πάντα με τη συμβουλή ενός άλλου ατόμου στο οποίο είδε την έκφραση της θέλησης του Θεού - όχι ακολουθώντας τη δική του θέληση.
Ο Άγιος Αμβρόσος ίδρυσε τη Γυναικεία Μονή Σαμόρντινο το 1884. Αυτή η μονή, που βρίσκεται κοντά στην Όπτινα, άνοιξε τις πόρτες της σε γυναίκες που ήταν φτωχές, άρρωστες ή ακόμη και τυφλές. Τα περισσότερα μοναστήρια ήταν πολύ φτωχά και έπρεπε να βασίζονται στα εισοδήματα των γυναικών που είχαν κάποιο προσωπικό πλούτο για να παραμείνουν ανοιχτές.
Ο Άγιος Αμβρόσιος έδωσε τη δυνατότητα αυτή σε οποιαδήποτε γυναίκα ήθελε να γίνει καλόγρια. Μετά το θάνατο της πρώτης καλόγριας, της μητέρας Σοφίας, ο πατέρας Αμβρόσιος πήγε εκεί τον Ιούνιο του 1890 για να τακτοποιήσει τις υποθέσεις της μονής. Δεν μπόρεσε να επιστρέψει στην Όπτινα λόγω ασθένειας και πέθανε στη Μονή Σαμόρντινο στις 10 Οκτωβρίου 1891 και θάφτηκε στην «έρημο» της Όπτινα. Τα λείψανα του τοποθετήθηκαν στην εκκλησία της Μονής Βεντένσκι.
Μονή Σαμόρντινο, ιδρύθηκε από τον Άγιο Αμβρόσιο της Όπτινα
Πολιτιστικές παρανοήσεις
Ο Ντοστογιέφσκι δήλωσε ότι στον Πρεσβύτερο Αμβρόσιο βρήκε ένα ζωντανό παράδειγμα του χριστιανικού ιδανικού. Ο Πρεσβύτερος Νεκτάριος των Αδελφών Καραμάζοφ αναφέρθηκε στον Αμβρόσιο ως «γήινος άγγελος και ουράνιος άνθρωπος». Ο Άγιος Αμβρόσιος κατά την "παράδοση" είχε δει να περιβάλλεται από το άκτιστο φως περισσότερες από μία φορές. Στη Ρωσική Ορθόδοξη παράδοση, αυτό είναι το οριστικό σημάδι της «μεταμόρφωσης» και της ιθαγένειας στο Βασίλειο του Ουρανού που θα έρθει, ή στον παράδεισο, παρόμοιο με αυτό που έχει αποδοθεί στον Άγιο Σεραφείμ του Σάροφ.
Ο Αμβρόσιος ήταν επίσης το πρόσωπο σε ένα από τα θέματα στο Velikoe v malom i Antikhrist του Σέργκε Νίλους.
Παραθέσεις
«Κάποιος πρέπει να ζει χωρίς υποκρισία και να συμπεριφέρεται με τέτοιο τρόπο ώστε να δίνει το παράδειγμα, τότε οι πράξεις μας θα είναι σωστές, διαφορετικά θα αποδειχθούν άσχημες» (ρωσικά: «Нужно жить нелицемерно и вести себя примерно, тогда дело наше будет верно, а иначе выйдет скверно»)
«Ζήστε χωρίς ανησυχίες, μην κρίνετε κανέναν, μην βρίζετε κανέναν και να τους τιμάτε όλους» (ρωσικά: «Жить - не тужить, никого не осуждать, никому не досаждать, и всем мое почтение»)
«Από την καλοσύνη, οι άνθρωποι βλέπουν τα πράγματα εντελώς διαφορετικά»
«Μην ενοχλείστε πολύ από τη ρύθμιση της μοίρας σας. Να έχετε μόνο την ακλόνητη επιθυμία για σωτηρία και, ενώπιον του Θεού, περιμένετε τη βοήθειά Του μέχρι να έρθει η ώρα»
Έργα
Απάντηση σε όσους ευνοούν τη Λατινική Εκκλησία. Ответ благосклонным к Латинской Церкви (στα Ρωσικά)
Φόβος Θεού / Страх Божий. (στα Ρωσικά)
