Ανακομιδή του Ιερού Λειψάνου του Αγίου και Δικαίου Λαζάρου, 17 Οκτωβρίου

 

Αἴρουσα Χριστοῦ τῷ φίλῳ Πόλις πύλας,

«Λάζαρε δεῦρο» χριστομιμήτως λέγει.

Όπως γνωρίζουμε από την Καινή Διαθήκη ήταν ο φίλος του Χριστού και τον οποίο ανάστησε.

Αυτός λοιπόν πήγε στην Κύπρο, όπου χειροτονήθηκε από τους Αγίους Αποστόλους, επίσκοπος Κιτίου και δίδασκε το λόγο του Θεού. Αφού επί πολλά χρόνια ποίμανε θεάρεστα το ποίμνιο του Χριστού, απεβίωσε ειρηνικά, κάνοντας πολλά θαύματα.

Μετά από πολλά χρόνια, το 890 μ.Χ., ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Λέων ο ΣΤ', αφού έκτισε μεγαλόπρεπο Ναό και Μοναστήρι στο όνομα του Αγίου και Δικαίου Λαζάρου, έδωσε διαταγή και ανακομίστηκε το Ιερό λείψανο του Αγίου, από την πόλη των Κιτιαίων, στον προαναφερθέντα Ναό στην Κωνσταντινούπολη.

Βλέπε επίσης και στις 4 Μαΐου όπου συνεορτάζεται η ανακομιδή αύτη του δικαίου Λαζάρου, με την ανακομιδή του λειψάνου της Aγίας Mαρίας της Mαγδαληνής.

Σύμφωνα με ιστορικές βυζαντινές πηγές, ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Λέοντας Στ΄ο Σοφός, ζήτησε από τους Κιτιείς το λείψανο του Αγίου Λαζάρου. Πράγματι, οι Κιτιείς παρέδωσαν στη βασιλική αντιπροσωπεία μέρος ως φαίνεται του λειψάνου και ο Αυτοκράτορας ως αντίδωρο, έκτισε με αυτοκρατορική χορηγία τον περίλαμπρο ναό του Αγίου Λαζάρου γύρω στις αρχές του 10ου αιώνα.

Γεώργιος Κωδινός ή και ψευδο-Κωδινός, Πάτρια Κωνσταντινουπόλεως

Η μεταφορά μέρους του ιερού λειψάνου του Αγίου από το Κίτιον στην Κωνσταντινούπολη, έγινε κατά το έτος 899/900. Η εκκλησία γιορτάζει το γεγονός αυτό στις 17 Οκτωβρίου. Η μεταφορά περιγράφεται σε δύο πανηγυρικούς λόγους που εκφώνησε μπροστά στο ιερό λείψανο ο Μητροπολίτης Καισαρείας Αρέθας (Ἐπιβατήριος ἐπὶ τοῖς τιμίοις λειψάνοις Λαζάρου, ἃ Λέων ὁ φιλόχριστος βασιλεὺς ἐϰ Κύπρου μετήνεγϰεν και Ἔϰφρασις πομπῆς ἱερᾶς ἣν Λέων ὁ εὐσεβὴς βασιλεὺς ἐπὶ τοῖς τιμίοις λειψάνοις πεποίηται Λαζάρου τοῦ Χριστοῦ φίλου, ὅτε πρώτως αὐτὰ ἐϰ Κύπρου μετήνεγϰεν). Από τους λόγους αυτούς μαθαίνουμε ότι το ιερό λείψανο μεταφέρθηκε από τη Χρυσούπολη [που βρίσκεται απέναντι από την Κωνσταντινούπολη στη ασιατική πλευρά] στην Αγία Σοφία, με τη συνοδεία του αυτοκράτορα Λέοντα που ηγείτο μεγαλοπρεπούς πομπής, και τοποθετήθηκε σε ναό στο όνομα του Αγίου, που έκτισε για τον σκοπό αυτό ο Λέων.

Μέρος του λειψάνου του Αγίου βρέθηκε τυχαία στις 23 Νοεμβρίου 1972 εντός ξύλινης θήκης σε μαρμάρινη λάρνακα που φέρει εξωτερικά την επιγραφή «ΦΙΛΙΟΥ» [από το όνομα Φίλιος], κάτω από τα θεμέλια του Ναού του Αγίου Λαζάρου στη Λάρνακα. Φαίνεται ότι οι Κιτιείς δεν είχαν παραδώσει όλο το λείψανο στους βασιλικούς απεσταλμένους, αλλά μέρος από αυτό. Το ιερό λείψανο μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη μαζί μάλλον με την παλιά λάρνακα.

Ο Ταχυδρόμος της Αιγύπτου, Τετάρτη 29 Νοεμβρίου 1972.

Σύμφωνα με μία ενδιαφέρουσα παράδοση, το ωμοφόριο του Αγίου Λαζάρου το είχε πλέξει η ίδια η Παναγία και του το έδωσε κατά την επίσκεψή της στην Κύπρο, αφού προηγουμένως είχε το πλοίο της προσαράξει στο Άγιον Όρος λόγω θαλασσοταραχής.

Διαδεδομένη είναι επίσης και η παράδοση που θέλει τον Άγιο Λάζαρο να μην (χαμο)γελά ποτέ κατά τη διάρκεια της δεύτερης ζωής του λόγω της στεναχώριας και ανησυχίας από το θέαμα των αλύτρωτων ψυχών που είχε δει κατά τη διάρκεια της τετραήμερης παραμονής του στον Άδη.

Η μορφή του εμφατικά αγέλαστου Λαζάρου με τα γκριζοάσπρα μαλλιά και τη μυστηριώδη, ανήσυχη ματιά στην προσκυνηματική εικόνα που βρίσκεται στο βόρειο μέρος του εικονοστάσιου του Ιερού Ναού του Αγίου Λαζάρου στη Λάρνακα -έργο ίσως του ζωγράφου Συμεών του Πρωτοϊερέα που έζησε τον 17ο αιώνα, αποδίδει ίσως αυτήν την παράδοση.

Η προσκυνηματική εικόνα του Αγίου Λαζάρου στον Ιερό Ναό του Αγίου Λαζάρου στη Λάρνακα της Κύπρου. Έργο ίσως του ζωγράφου Συμεών του Πρωτοϊερέα που έζησε τον 17ο αιώνα..