Υποκρισία στο Όνομα της Οικολογίας: "Από τα Πλαστικά Καλαμάκια στην Εξόρυξη Υδρογονανθράκων"
Στην Ασία:
Μία νέα εποχή ξεκινά για τις κινεζικές εξορύξεις, καθώς το Πεκίνο εστιάζει σε έρευνες για πολύ βαθιά και μη συμβατικά αποθέματα υδρογονανθράκων. Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση των κινεζικών αρχών, ιδρύεται ένας ειδικός κρατικός οργανισμός που θα συντονίζει τους κρατικούς παραγωγούς πετρελαίου και άλλους φορείς. Η κίνηση αυτή αποτελεί την υλοποίηση του οράματος του Προέδρου Σι για τη δημιουργία «νέων παραγωγικών δυνάμεων» στην Κίνα.
Πέρα από μεγάλους παίκτες όπως η CNPC και η Sinopec, ο νέος οργανισμός θα συνεργαστεί με φορείς όπως η Κινεζική Εταιρεία Αεροδιαστημικής Επιστήμης και Βιομηχανίας, ο όμιλος Baowu, που ειδικεύεται στο ατσάλι, η Dongfang Electric Corporation, και η China Minmetals Corporation, που διαχειρίζεται στρατηγικές πρώτες ύλες. Αυτή η συνεργασία στοχεύει στον διαμοιρασμό της τεχνογνωσίας, με τη συμμετοχή διαστημικών φορέων να υπογραμμίζει τις φιλοδοξίες της Κίνας για το μέλλον.
Στόχοι και Προκλήσεις
Οι νέες εξορύξεις αναμένεται να φτάσουν σε βάθη έως και 10 χιλιομέτρων, με ενδιαφέρον επίσης για σχιστολιθικό πετρέλαιο και αέριο. Η περιοχή της Σινζιάνγκ, που φιλοξενεί πλούσια αποθέματα ορυκτών και παραμένει κατά μεγάλο μέρος ανεκμετάλλευτη, θα είναι το πρώτο σημείο έρευνας.
Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας αργού πετρελαίου παγκοσμίως, εισάγοντας το 75% των ποσοτήτων που καταναλώνει. Η αύξηση της εγχώριας παραγωγής είναι κρίσιμη για την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας, με το «ψυχολογικό όριο» των 4 εκατομμυρίων βαρελιών ημερησίως να είναι σημαντικός στόχος για την κάλυψη αμυντικών και βιομηχανικών αναγκών.
Στην Ευρώπη:
Παρά την ετήσια αύξηση 2% της παραγωγής τα τελευταία χρόνια, οι υπάρχοντες πόροι μειώνονται, ενώ η εξόρυξη σχιστολιθικών υδρογονανθράκων είναι πιο δαπανηρή. Ωστόσο, η εξασφάλιση ενεργειακής αυτονομίας αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για το Πεκίνο.
Η Ευρώπη και η κυβέρνηση της Ελλάδας επικεντρώνονται στην εξάλειψη των καπακιών που αποσπώνται από τα μπουκαλάκια και των πλαστικών καλαμακίων, με στόχο τη μείωση των πλαστικών αποβλήτων που βλάπτουν το περιβάλλον. Ωστόσο, η αρχική πρωτοβουλία για τις πλαστικές σακούλες, που είχε σκοπό να περιορίσει τη ρύπανση, φαίνεται να εγκαταλείφθηκε. Όπως όλα δείχνουν, αυτό ήταν άλλο ένα τρικ για να χρεώνονται οι καταναλωτές τις σακούλες, αφού τα σούπερ μάρκετ έχαναν έσοδα από τη δωρεάν παροχή τους.
Αντί να καταφέρουν την ουσιαστική μείωση της χρήσης πλαστικού, οι καταναλωτές βρέθηκαν να πληρώνουν για κάτι που παλαιότερα ήταν δωρεάν, χωρίς αυτό να φέρει εμφανή οφέλη για το περιβάλλον. Το ζήτημα της περιβαλλοντικής πολιτικής φαίνεται να έχει οδηγήσει σε μέτρα που ίσως τελικά εξυπηρετούν περισσότερο οικονομικά συμφέροντα παρά την πραγματική προστασία του περιβάλλοντος, και όλα αυτά υπό την επίφαση της οικολογικής συνείδησης.
Λαμβάνοντας υποψιν τα παραπάνω καταλήγουμε πολύ εύκολα σε κάποια συμπεράσματα, τα οποία είναι ξεκάθαρα και απλά, χωρίς να χεριάζετε καμία εμβάθυνση από μέρους μου.
Η συζήτηση για τα πλαστικά καπάκια και καλαμάκια που έχουν γίνει στόχος απαγορεύσεων στην Ευρώπη και την Ελλάδα αναδεικνύει την υποκρισία πίσω από πολλές πολιτικές περιβάλλοντος. Την ίδια στιγμή που στην Ασία, και συγκεκριμένα στην Κίνα, γιγαντώνεται η εκμετάλλευση υδρογονανθράκων με εξορύξεις σε τεράστια βάθη, στην Ευρώπη μας απασχολεί αν το πλαστικό καπάκι ή το καλαμάκι επιβαρύνει το περιβάλλον.
Από τη μία πλευρά, η Κίνα, ο μεγαλύτερος εισαγωγέας πετρελαίου στον κόσμο, επενδύει σε έρευνες για βαθιά και μη συμβατικά αποθέματα υδρογονανθράκων, με την υποστήριξη μεγάλων κρατικών και ιδιωτικών εταιρειών. Πρόκειται για μια ξεκάθαρη κίνηση αύξησης της εσωτερικής παραγωγής, προκειμένου να μειωθεί η εξάρτηση από το εξωτερικό και να εξασφαλιστεί η ενεργειακή της ασφάλεια. Οι εξορύξεις αυτές φτάνουν μέχρι τα 10 χιλιόμετρα βάθος, ενώ οι στόχοι περιλαμβάνουν ακόμη και το σχιστολιθικό πετρέλαιο, παρά το υψηλό κόστος και τον αντίκτυπο που έχουν στο περιβάλλον. Ουσιαστικά, η Κίνα επιδιώκει να ενισχύσει τις «παραγωγικές της δυνάμεις», κάτι που δείχνει τις προτεραιότητες της πολιτικής της: η βιομηχανική ανάπτυξη και ο έλεγχος των ενεργειακών πόρων είναι σημαντικότερα από τις περιβαλλοντικές ανησυχίες.
Από την άλλη πλευρά, στην Ευρώπη, αντί να γίνεται ουσιαστική συζήτηση για τις μεγάλες πηγές περιβαλλοντικής επιβάρυνσης, όπως η μαζική εξόρυξη υδρογονανθράκων ή οι μεγάλες βιομηχανίες, οι κυβερνήσεις επικεντρώνονται σε συμβολικές κινήσεις όπως η απαγόρευση των πλαστικών καπακιών και καλαμακίων. Παρουσιάζουν αυτά τα μέτρα ως λύσεις για τη μείωση των πλαστικών απορριμμάτων, ενώ ταυτόχρονα αγνοούν τις μακροπρόθεσμες και βαθύτερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις που προέρχονται από άλλες πηγές ρύπανσης και εξάντλησης πόρων.
Αυτή η υποκρισία αναδεικνύεται ακόμα πιο έντονα όταν σκεφτεί κανείς πως η αρχική ιδέα για την απαγόρευση των πλαστικών σακουλών, που είχε διαφημιστεί ως μέτρο προστασίας του περιβάλλοντος, κατέληξε απλώς να επιβαρύνει τον καταναλωτή. Οι πλαστικές σακούλες δεν καταργήθηκαν, απλώς χρεώνονται. Το αποτέλεσμα; Οι καταναλωτές πληρώνουν για ένα προϊόν που πριν προσφερόταν δωρεάν, ενώ τα σούπερ μάρκετ και οι μεγάλες αλυσίδες κερδίζουν χρήματα από μια επιπλέον χρέωση που υποτίθεται ότι είχε περιβαλλοντικό κίνητρο.
Το παράδοξο είναι εμφανές: από τη μία, επιτρέπεται η εντατική εκμετάλλευση ενεργειακών πόρων που έχουν τεράστιο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, και από την άλλη, οι απλές καθημερινές συνήθειες των πολιτών, όπως η χρήση ενός καλαμακιού, παρουσιάζονται ως η μεγαλύτερη απειλή για τον πλανήτη. Αυτή η δυσαναλογία μεταξύ της αντιμετώπισης των πραγματικών περιβαλλοντικών προβλημάτων και της επιβολής συμβολικών μέτρων αποκαλύπτει ότι πολλές από τις σύγχρονες πολιτικές για το περιβάλλον δεν στοχεύουν στη ριζική αλλαγή, αλλά στην επιβολή εύκολων λύσεων που τελικά επιβαρύνουν τον απλό καταναλωτή.