Άγιος Φιλούμενος ο Νέος Ιερομάρτυς, 29 Νοεμβρίου

Τῆς Ὀρούντης τὸν γόνον, 

νήσου Κύπρου τὸ βλάστημα, καὶ 

ἱερομάρτυρα νέον Ἰακὼβ θείου Φρέατος,

Φιλούμενον, τιμήσωμεν,

Ο Άγιος Φιλούμενος ο Νέος Ιερομάρτυς (15 Οκτωβρίου 1913, Ορούντα, Κύπρος - 29 Νοεμβρίου 1979, Φρέαρ του Ιακώβ, Ιερουσαλήμ) είναι Άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας ο οποίος μαρτύρησε τον 20ό αιώνα στα Ιεροσόλυμα. Η μνήμη του εορτάζεται στις 29 Νοεμβρίου.

Ο Άγιος Φιλούμενος (κατά κόσμον Σοφοκλής Χασάπης) γεννήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 1913 στο χωριό Ορούντα της επαρχίας Μόρφου της Κύπρου . 

Από μικρή ηλικία έδειξε την θρησκευτικότητά του και την κλίση του προς αφιέρωση. Γαλουχήθηκε στην Ορθόδοξη πίστη από την γιαγιά του Λωξάντρα μαζί με τον δίδυμο αδελφό του Αλέξανδρο (μετέπειτα Αρχιμανδρίτη Ελπίδιο).

Μοναχισμός

Το 1927, σε ηλικία 14 ετών, τα δύο αδέρφια κάνουν μια απόπειρα αποταγής από τα εγκόσμια και ταξιδεύουν οδοιπορικώς προς την Ιερά Μονή Σταυροβουνίου. Το Σταυροβούνι, το γνωστό αυστηρό και ασκητικό μοναστήρι της Κύπρου βρισκόταν τότε σε περίοδο άνθησης. 

Έγιναν δεκτοί από τον διακριτικό Γέροντα Βαρνάβα και με την συγκατάθεση των ευλαβών γονέων τους έμειναν ως δόκιμοι μοναχοί. 

Στην Κύπρο έμειναν για περίοδο περίπου 6 ετών και ακολούθως μετέβησαν στα Ιεροσόλυμα κατόπιν προσκλήσεως του Έξαρχου του Παναγίου Τάφου. Στα Ιεροσόλυμα παρακολούθησαν μαθήματα στο Γυμνάσιο του Πατριαρχείου και στην Σχολή της Αγίας Σιών. 

Το 1937 εκάρησαν Μοναχοί λαμβάνοντας τα μοναχικά ονόματα, ο μεν Σοφοκλής ονομάζεται Φιλούμενος, ο δε Αλέξανδρος ονομάζεται Ελπίδιος . Ακολούθως, χειροτονήθηκαν διάκονοι και το 1939 αποφοίτησαν από το Γυμνάσιο. Ο πατήρ Ελπίδιος έφυγε από την Αγία Γη, διακόνησε σε διάφορες άλλες υπηρεσίες, όπως στην Ιερά Μονή Μαχαιρά στην Κύπρο, και στο Άγιο Όρος. 

Η τελευταία φωτογραφία του Αγίου Φιλουμένου 22 Νοεμβρίου 1979 στο Φρέαρ του Ιακώβ

Ο Άγιος Φιλούμενος όμως παρέμεινε στα Ιεροσόλυμα για 45 συναπτά έτη, μέχρι το μαρτύριό του. Το 1943 χειροτονήθηκε Πρεσβύτερος και στις 8 Μαΐου του 1979 μετατέθηκε στο Φρέαρ του Ιακώβ. Εκεί υπηρέτησε μέχρι το μαρτυρικό του θάνατο, στις 29 Νοεμβρίου.

Μαρτύριο

Αφότου μετατέθηκε στο Φρέαρ του Ιακώβ, αντιμετώπιζε πολλά προβλήματα από φανατικούς Εβραίους. Αυτοί τον απειλούσαν συνεχώς με θάνατο και τον καλούσαν να εγκαταλείψει την διακονία του και να πάρει τις εικόνες και τον Εσταυρωμένο από το Φρέαρ .

Σύμφωνα με μαρτυρίες, το απόγευμα της 29ης Νοεμβρίου του 1979, ημέρα της μνήμης του Αγίου Μάρτυρος Φιλουμένου, φανατικοί Εβραίοι μπήκαν στο χώρο του Φρέατος του Ιακώβ κι ενώ ο Άγιος τελούσε τον Εσπερινό. 

Τότε του επιτέθηκαν με τσεκούρι, τον κακοποίησαν και τέλος τον σκότωσαν. Από το σώμα του είχε πολλά τραύματα που έδειχναν πως χτυπήθηκε στο πρόσωπο και του έκοψαν τα δάχτυλα του δεξιού του χεριού. Οι φανατικοί Εβραίοι ακολούθως βεβήλωσαν την Εκκλησία και το Σταυρό κι έριξαν μια χειροβομβίδα καταστρέφοντας τον χώρο.

Τα θαυματουργά λείψανα του Αγίου Φιλουμένου στην Μητρόπολη Καισαριανής.

Αγιοκατάταξη

Με την πάροδο 30 ετών από το μαρτύριο του Αγίου, την Κυριακή, 29 Νοεμβρίου 2009 το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων τον ανακήρυξε επίσημα Άγιο, τον κατέταξε δηλαδή στο επίσημο Αγιολόγιο της Ορθόδοξης Εκκλησίας. 

Η λειτουργία και Πράξη της αγιοκατάταξής του έγινε στο Φρέαρ του Ιακώβ στην παλαιστινιακή πόλη Ναπλούς, δηλαδή στον ιερό χώρο όπου υπηρέτησε και μαρτύρησε τελικά ο Άγιος Φιλούμενος. 

Η μνήμη του εορτάζεται στις 29 Νοεμβρίου. Ακολουθίες του Αγίου Ιερομάρτυρος Φιλουμένου, έχουν συντάξει ο Δρ. Χαράλαμπος Μπούσιας, ο οποίος, είναι Υμνογράφος του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, και ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας κ. Ιωήλ, κατόπιν παρακλήσεως του Μακαριωτάτου Πατριάρχου Ιεροσολύμων Θεοφίλου του Γ΄.

Ὁ Ἅγιος Φιλούμενος κρατᾶ στά μαρτυρικά Του χέρια τό πανίερο λείψανο τοῦ Ἁγίου Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου

Το Συναξάριον γράφει::

Τῇ αὐτῇ ἡμέρα, ὁ Ἅγιος ἔνδοξος Νέος Ἱερομάρτυς Φιλούμενος ὁ Κύπριος, τοὐπίκλην Χασάπης, τὸ Ἱερὸν Προσκύνημα τοῦ Φρέατος Ἰακώβ διαφυλάσσων εὐλαβῶς καὶ πιστῶς ἐν Ἁγίοις Τόποις, καὶ ἑβδομήκοντα ψυχῶν ἐξ Ἑβραίων τὴν Βάπτισιν τελέσας, ἑβδομηκοντάκις διὰ πελέκεως τὴν κεφαλήν πλήττεται ὑπὸ φανατικοῦ Ἑβραίου καὶ μαρτυρικῶς τελειοῦται, ἐν ἔτει χιλιοστῷ ἐννεακοσιοστῷ ἑβδομηκοστῷ και ἐννάτῳ (1979). Τὸ δὲ ἱερὸν αὐτοῦ σκῆνος ἀνακομισθὲν εὑρέθη ἄφθορον καὶ εὐωδιάζον, διατηρούμενον ἄχρι τοῦ νῦν ἀδιαλώβητον ἐν τῇ Ἁγίᾳ Πόλει.

Τῆς Ὀρούντης τὸν γόνον, νήσου Κύπρου τὸ βλάστημα, καὶ ἱερομάρτυρα νέον Ἰακὼβ θείου Φρέατος, Φιλούμενον, τιμήσωμεν, πιστοί, ὡς πρόμαχον τῆς πίστεως ἡμῶν, καὶ ἀήττητον ὁπλίτην Χριστοῦ τῆς ἀληθείας πόθῳ κράζοντες· Δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σὲ ἀφθαρτίσαντι, δόξα τῷ σὲ ἡμῖν χειραγωγὸν πρὸς πόλον δείξαντι