Όσιος Θεόδωρος ο Ομολογητής ηγούμενος Μονής Στουδίου, 11 Νοεμβρίου

Πολλὰς ἀμοιβάς, Θεόδωρε Τρισμάκαρ,

Βίου μεταστάς, ὡς βιοὺς εὖ, προσδόκα.

Ο Όσιος Θεόδωρος γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 759 μ.Χ. και ήταν γιος του Φωτεινού και της Θεοκτίστης. Στην ανατροφή του, εξάσκησε μεγάλη επιρροή ο θείος του Πλάτων, μια από τις μεγαλύτερες μορφές της εκκλησίας της Κωνσταντινούπολης.

Ο Θεόδωρος έγινε μοναχός πρώτα στη Μονή του Σακκουδίωνος (κοντά στην Προύσα), που ανήγειραν οι γονείς του στο κτήμα τους με την ονομασία Βοσκήτιον. Αργότερα έγινε και ηγούμενος αυτής, αφού αποσύρθηκε ο θείος του Πλάτων λόγω γήρατος.

Για την αντίσταση του ο Θεόδωρος, στο γάμο του βασιλιά Κωνσταντίνου ΣΤ' με τη Θεοδότη, εξορίστηκε στη Θεσσαλονίκη. Επανήλθε στην Κωνσταντινούπολη μετά τον θάνατο του Κωνσταντίνου και εγκαταστάθηκε στη Μονή Στουδίου σαν ηγούμενος. Αλλά και πάλι για την αντίσταση του στην χειροτονία του Νικηφόρου από λαϊκό σε Πατριάρχη, εξορίστηκε μαζί με τον θείο του Πλάτωνα (809 μ.Χ.). Επέστρεψε από την εξορία το 812 μ.Χ. στην Κωνσταντινούπολη, για να εξοριστεί τρίτη φορά από τον Λέοντα το Ε', επειδή με πολύ θάρρος υπερασπίστηκε τις Ιερές εικόνες και το ορθόδοξο φρόνημα.

Πέθανε στην εξορία το 826 μ.Χ. σε ηλικία 67 ετών, στη χερσόνησο του Ακρίτα του Αγίου Τρύφωνα. Το δε σώμα του, μετακομίστηκε στην Πριγκιπόννησο, όπου και ετάφη. Ύστερα δε, επί Πατριάρχου Μεθοδίου, το 844 μ.Χ. ανακομίστηκε στη βασιλεύουσα, μαζί με το λείψανο του αδελφού του Ιωσήφ του Θεσσαλονίκης και ετάφη στη Μονή Στουδίου.

Λειτουργικά κείμενα

Ἀπολυτίκιον

Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.

Δώρων μέτοχος, τῆς ἀφθαρσίας, δῶρον ἄσυλον, τῆς Ἐκκλησίας, φερωνύμως ἀνεδείχθης Θεόδωρε, τοὶς ἱεροὶς γὰρ ἑπόμενος δόγμασιν, ὁμολογίας φωστὴρ ἐχρημάτισας. Πάτερ Ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν Ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἠμὶν τὸ μέγα ἔλεος.

Έτερον Ἀπολυτίκιον

Ἦχος πλ. δ’.

Ὀρθοδοξίας ὁδηγέ, εὐσεβείας Διδάσκαλε καὶ σεμνότητος, τῆς Οἰκουμένης ὁ φωστήρ, τῶν Μοναζόντων θεόπνευστον ἐγκαλλώπισμα, Θεόδωρε σοφέ, ταῖς διδαχαῖς σου πάντας ἐφώτισας, λύρα τοῦ Πνεύματος. Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Κοντάκιον

Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν.

Τὸν ἀσκητικόν, ἰσάγγελόν τε βίον σου, τοῖς ἀθλητικοῖς, ἐφαίδρυνας παλαίσμασι, καὶ Ἀγγέλοις σύσκηνος, θεομάκαρ ὤφθης Θεόδωρε, σὺν αὐτοῖς Χριστῷ τῷ Θεῷ, πρεσβεύων ἀπαύστως ὑπὲρ πάντων ἡμῶν.