Άγιος Κόλμαν του Τέρρυ-Γκλας, ο θαυματουργός, 13 Δεκεμβρίου

Ο Άγιος Κόλμαν του Τέρρυ-Γκλας, ο θαυματουργός έζησε σαν ερημίτης και ήταν ιδρυτής 3 μοναστηριών. Αναφέρεται ως Colmán, Colum ή Columba., πέθανε στις 13 Δεκεμβρίου 552.

Η Εκκλησία του Αγίου Κολούμπα (Τέρρυ-Γκλας)

Ηταν μαθητής του Αγίου Φιννιανού του Κλοναρντ, ο Άγιος Κολμάν ήταν παρών στις τελευταίες στιγμές του δασκάλου του, όταν εκείνος προσβλήθηκε από την πανούκλα, και του προσέφερε το Άγιο Βιάτικο. Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του, ανέλαβε τη φροντίδα των Καέμπαν, Φιντάν και Μοκούμιν.

Ίδρυσε το διάσημο μοναστήρι του Τέρρυ-Γκλας (Tirdaglas) το 548 μ.Χ. Σύμφωνα με παραδόσεις, επισκέφθηκε το Τουρ και έφερε από εκεί λείψανα του Αγίου Μαρτίνου. Απεβίωσε από την πανούκλα στις 13 Δεκεμβρίου του 552 και ετάφη στον χώρο του μοναστηριού που είχε ιδρύσει. Περίπου δεκαπέντε άλλοι άγιοι της Ιρλανδίας με το όνομα Κολμάν αναφέρονται στο Μαρτυρολόγιο του Γκόρμαν.

Περίπου δεκαπέντε άλλοι άγιοι της Ιρλανδίας με το όνομα Columba (ή Colmán) αναφέρονται στο Μαρτυρολόγιο του Γκόρμαν, το οποίο είναι μια συλλογή από καταγραφές Ιρλανδών αγίων που συντάχθηκε τον 12ο αιώνα από τον Μαολ Μουάιρε υα Γκόρμαιν. Αυτό το μαρτυρολόγιο περιλαμβάνει τους εορτασμούς και τις ιστορίες πολλών αγίων, ιδιαίτερα εκείνων με μεγάλη σημασία για την ιρλανδική εκκλησία.

Μαολ Μουάιρε υα Γκόρμαιν (Mael Muire Ua Gormain) ήταν ένας Ιρλανδός μοναχός του 12ου αιώνα και λόγιος που συνδέεται με τη σύνταξη του Μαρτυρολογίου του Γκόρμαν. 

Ο Μαολ Μουάιρε φαίνεται να έδρασε ως συγγραφέας ή συντάκτης αυτού του έργου, το οποίο αναφέρεται στους βίους πολλών ιρλανδικών αγίων, συμπεριλαμβανομένων αρκετών με το όνομα Κολμάν ή Κολούμπα, όπως και του Αγίου Κολμάν του Τέρρυ-Γκλας.

Υπάρχει μεγάλη συγχιση σχετικά με τον Άγιο και το όνομά του οπότε το ορθό είναι να αναφερθούμε στις πρωταρχικές πηγές. 

Ο Άγιος Κολούμπα επιλέχθηκε από τον «Δάσκαλο των Αγίων της Ιρλανδίας» για να δώσει στον δάσκαλό του την Θεία Κοινωνία στο κρεβάτι του θανάτου του, όπως αναφέρεται στην ιρλανδική ζωή του Αγίου Φιννιανού:

«Μια φορά έστειλε τον μαθητή του, ακόμα και τον επίσκοπο Σέναχ, να μάθει τι κάνουν οι άνθρωποι του σχολείου του. Διαφορετικό ήταν το καθένα από αυτά που βρέθηκαν, αλλά όλα ήταν καλά. Ο Κολούμπα, γιος του Κρίνθαν, βρέθηκε με τα χέρια απλωμένα και το μυαλό του στοχαστικό στον Θεό, και πουλιά να ξεκουράζονται πάνω στα χέρια και το κεφάλι του. Όταν το έμαθε ο Φιννιανός είπε: «Τα χέρια αυτού του ανθρώπου», είπε, «θα μου δώσουν την Κοινωνία και τη θυσία στις τελευταίες μέρες.»

Αυτή η προφητεία εκπληρώθηκε με θαυμαστό τρόπο:

«Τώρα, όταν ήρθαν οι τελευταίες μέρες του αγίου Φιννιανού, ο φύλακας άγγελος τον έστειλε στο Ινις Μακ ν-Ειρκ, στο Λουίμνεχ, και έφερε τον Κολούμπα, γιο του Κρίμθαν [με τον υπηρέτη του], με τη σάκα του βιβλίου, πάνω σε δύο σύννεφα στο Κλονενάχ. Και ο Φιννιανός δέχθηκε την Κοινωνία και τη θυσία από το χέρι του και έστειλε το πνεύμα του στον παράδεισο στο τέλος των 140 χρόνων.»

Οι Ιρλανδικοί Ημερολόγιοι συμφωνούν στην καταγραφή της εορτής του Αγίου Κολούμπα στις 13 Δεκεμβρίου. Η καταχώριση για σήμερα στο πρώιμο Μαρτυρολόγιο του Όενγκους λέει:

«13. Για την αγαπημένη και πολυάριθμη ημέρα,
Ας έρθουν με χιλιάδες πολλούς,
Ο Βάθαν ο ευλαβής του Κλουάν,
Ο Κολούμπα ο νηστευτής του Τιρ (ντα γκλάις).»

Ενώ το μεταγενέστερο Μαρτυρολόγιο του Ντόνεγκαλ παρέχει πληροφορίες για τη μετάθεση των λειψάνων του αγίου:

«Ο ΚΟΛΟΥΜ, από το Τιρ-ντα-γκλάς, γιος του Νίννι, από τη γενιά του Καθάουιρ Μορ, βασιλιά της Ερίν, ο οποίος είναι από τη γενιά του Λάβραϊδ Λόρκ, γιου του Ουγκαίν Μορ, κ.ά.; και η Μίνκλωθ, αδελφή του Κέιμελ, κόρη του Κενφίονναν, γιου του Κέις, γιου του Λούγαρ, ήταν η μητέρα του.»

Ο Άγιος Κολούμπα αναφέρεται ως Μακ Κρίμθαν και άλλοι συγγραφείς τον αποκαλούν Μακ Ούι Κρέμθναν. Ήταν αυτός που έδωσε τη θυσία στον Φίνεν από το Κλουάν-Έιραρντ και ήταν μαθητής του Φίνεν.

Η μετάθεση των λειψάνων του Αγίου Κολούμπα στο Ινις Κεάλτρα πραγματοποιήθηκε από τον Μακαίο και τον Όδρην, όπως είχε προφητέψει ο Κιράν του Σάιχιρ στην βιογραφία του.