Άγιοι Πατερμούθιος, Κόπρις και Αλέξανδρος οι Οσιομάρτυρες, 17 Δεκεμβρίου

Eις τον Πατερμούθιον και Kόπριν.

Kοινωνός ώφθην και βίου σοι και ξίφους,

Πάτερ Πατερμούθιε κραυγάζει Kόπρις.

Eις τον Aλέξανδρον.

Αγώνος Aλέξανδρε διπλού λαμβάνεις,

Ασκήσεως τομής τε διπλά και στέφη.

Χριστιανοί, γεμάτοι ευσέβεια και ζήλο, βασανίστηκαν και τέλος αποκεφαλίστηκαν με διαταγή του Ιουλιανού του παραβάτη (361 - 363 μ.Χ.), όταν αυτός εκστράτευε κατά των Περσών.

Ο Κόπρις, νεαρός δείλιασε στην αρχή λίγο. Αλλά ο Πατερμούθιος τον ενίσχυσε με τα θερμά λόγια του. Και οι τρεις δε, υπέστησαν το μαρτυρικό θάνατο, ψάλλοντες ύμνους προς τον Χριστό.

Οι Όσιομάρτυρες Πατερμούθιος και Κοπρίος, καθώς και ο Μάρτυρας Αλέξανδρος, μαρτύρησαν κατά την περίοδο της βασιλείας του αυτοκράτορα Ιουλιανού του Παραβάτη (361-363).

Ο Πατερμούθιος αρχικά ήταν ειδωλολάτρης και αρχηγός ληστών, αλλά μετανόησε, βαπτίστηκε και αποσύρθηκε στην έρημο. Ο μοναχός αφιέρωσε όλη την υπόλοιπη ζωή του στη φροντίδα των ασθενών και την ταφή των νεκρών. Για την αγάπη του προς τον κόπο και τις προσπάθειές του, ο Πατερμούθιος έλαβε από τον Θεό το χάρισμα της θαυματουργίας.

Ο ιερέας Κοπρίος υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας των έργων του οσίου Πατερμουθίου και κατέγραψε τη ζωή και τα θαύματά του. Ο άγιος Κοπρίος αφηγήθηκε αυτή τη βιογραφία στον πρεσβύτερο Ρουφίνο, ο οποίος με τη σειρά του τη μετέδωσε στον Παλλάδιο, Επίσκοπο Ελενουπόλεως, ο οποίος την περιέλαβε στο έργο του, τη Λαυσαϊκή Ιστορία.

Κάποτε ο Άγιος Κοπρίος εισήλθε σε συζήτηση με τον αιρετικό Μανιχαίο, και βλέποντας ότι δεν μπορούσε να τον νικήσει με λόγια, πρότεινε να ανάψουν μεγάλη φωτιά και να μπουν μαζί μέσα, ώστε ο ίδιος ο Κύριος να δείξει ποια είναι η αληθινή πίστη. Ο Μανιχαίος αρνήθηκε να μπει πρώτος, αλλά ο Κοπρίος μπήκε στη φωτιά και, στεκόμενος ανάμεσα στις φλόγες, έμεινε αβλαβής. Ο λαός δόξασε την πίστη του Κοπρίου και έριξε τον αιρετικό στη φωτιά. Αυτός βγήκε έξω καμένος και προσπάθησε να φύγει, αλλά τον συνέλαβαν και τον έριξαν ξανά στις φλόγες. Ο Άγιος Κοπρίος τότε ηρέμησε τον όχλο και άφησε τον Μανιχαίο να φύγει.

Όταν ο αυτοκράτορας άκουσε για τους Αιγυπτίους ασκητές, διέταξε να τους φέρουν μπροστά του και προσπάθησε να τους πείσει να στραφούν στην ειδωλολατρία. Είπε ότι προηγουμένως είχε υπηρετήσει τον Χριστό, αλλά έμαθε ότι μόνο οι ειδωλολατρικοί θεοί μπορούν να προσφέρουν σωτηρία.

Ο Κοπρίος παραπλανήθηκε από τα λόγια του αυτοκράτορα και αρνήθηκε τον Χριστό. Με τις προσευχές και τα δάκρυα του γέροντά του, κατάλαβε το λάθος του. Μετανόησε και ομολόγησε ξανά τον εαυτό του ως Χριστιανό. Ο αυτοκράτορας εξοργίστηκε και διέταξε να βασανίσουν τον Κοπρίο. Ο Πατερμούθιος ενθάρρυνε τον αδελφό μοναχό να είναι γενναίος και να υπομείνει. Ένας από τους στρατιώτες, ονόματι Αλέξανδρος, βλέποντας τα φοβερά μαρτύρια του Κοπρίου, πίστεψε στον Χριστό. Καταδικάστηκε να καεί ζωντανός. Οι Άγιοι Πατερμούθιος και Κοπρίος αποκεφαλίστηκαν με ξίφος.

Λειτουγρικά κείμενα

Τροπάριον — Ήχος δ΄

Οἱ Ἅγιοι Μάρτυρές σου, Πάτερμούθιε, Κοπρίε καί Ἀλέξανδρε, Κύριε, / διὰ τῶν ἀθλημάτων αὐτῶν ἔλαβον ἀφθάρτους στεφάνους παρὰ σοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν. / Ἔχοντες γὰρ τὴν σὴν ἰσχύν, καθήλεσαν τοὺς ἀντικειμένους / καὶ συνέτριψαν τὴν ἀνίσχυρον θρασύτητα τῶν δαιμόνων. / Ταῖς αὐτῶν ἱκεσίαις, σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν!