Άγιος Πέτρος ο θαυματουργός Μητροπολίτης πάσης Ρωσίας, 21 Δεκεμβρίου
Ο Άγιος Πέτρος, Μητροπολίτης Μόσχας, γεννήθηκε στο Βολύνι από ευσεβείς γονείς, τον Θεόδωρο και την Ευπραξία. Ακόμη και πριν από τη γέννηση του γιου της, ο Κύριος αποκάλυψε στην Ευπραξία την προορισμένη ευλογία του παιδιού της. Σε ηλικία δώδεκα ετών, ο νεαρός Πέτρος εισήλθε σε μοναστήρι. Με επιτυχία σπούδασε τα βιβλικά γράμματα της εποχής και εκπλήρωσε με ζήλο τα μοναστικά του καθήκοντα. Ο μελλοντικός άγιος αφιέρωσε πολύ χρόνο στη μελέτη των Αγίων Γραφών και έμαθε επίσης την τέχνη της αγιογραφίας. Οι εικόνες που ζωγράφιζε ο Άγιος Πέτρος δίνονταν στους αδελφούς και στους Χριστιανούς που επισκέπτονταν το μοναστήρι.
Λόγω της ενάρετης και ασκητικής ζωής του, ο ηγούμενος του μοναστηριού χειροτόνησε τον Άγιο Πέτρο σε ιερομόναχο. Μετά από χρόνια ασκητικών κόπων στο μοναστήρι, ο ιερομόναχος Πέτρος, με την ευλογία του ηγουμένου, εγκατέλειψε το μοναστήρι αναζητώντας τόπο ησυχίας.
Έκτισε κελί στις όχθες του ποταμού Ράτα και άρχισε να ασκείται στην ησυχία. Στη συνέχεια, στον τόπο της ασκητικής του άσκησης, σχηματίστηκε μοναστήρι, το οποίο ονομάστηκε Νοβοντβόρσκ. Χτίστηκε ναός αφιερωμένος στον Σωτήρα για τους μοναχούς που ήρθαν κοντά του. Όταν εξελέγη ηγούμενος, ο Άγιος Πέτρος καθοδηγούσε τα πνευματικά του τέκνα με λόγια και παράδειγμα, χωρίς ποτέ να θυμώνει με έναν μοναχό που έκανε λάθος. Ο ενάρετος ηγούμενος και ασκητής έγινε γνωστός πολύ πέρα από την περιοχή του μοναστηριού. Ο πρίγκιπας Γιούρι της Γαλικίας επισκεπτόταν συχνά το μοναστήρι για να λάβει πνευματική καθοδήγηση από τον άγιο ασκητή.
Κάποτε, κατά τη διάρκεια των ταξιδιών του στη ρωσική γη, ο Μητροπολίτης Μάξιμος του Κιέβου και του Βλαδίμιρ επισκέφθηκε το μοναστήρι και έδωσε λόγια διδασκαλίας και παραίνεσης. Ο Άγιος Πέτρος του χάρισε μια εικόνα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, την οποία είχε ζωγραφίσει. Ο Άγιος Μάξιμος προσευχόταν μπροστά στην εικόνα αυτή για τη σωτηρία της ρωσικής γης έως το τέλος της ζωής του.
Όταν ο Μητροπολίτης Μάξιμος πέθανε, η έδρα του Βλαδίμιρ έμεινε κενή για κάποιο διάστημα. Ένας ηγούμενος, ονόματι Γερόντιος, επιδιώκοντας να γίνει μητροπολίτης της Ρωσίας, πήγε στην Κωνσταντινούπολη με τα άμφια του Αγίου Πέτρου, την αρχιερατική ράβδο και την εικόνα που είχε ζωγραφίσει. Ωστόσο, με πρόταση του πρίγκιπα Γιούρι της Γαλικίας, ο ηγούμενος Πέτρος πήγε με δισταγμό στον Πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης και χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Ρωσίας.
Η Μητέρα του Θεού εμφανίστηκε στον Γερόντιο και του είπε ότι μάταια προσπαθεί, καθώς ο Πέτρος είναι αυτός που έχει επιλεγεί να γίνει μητροπολίτης. Οι λόγοι της Θεοτόκου επαληθεύτηκαν, και ο Άγιος Πέτρος χειροτονήθηκε από τον Πατριάρχη Αθανάσιο.
Το 1325, με εντολή του Μεγάλου Πρίγκιπα Ιωάννη Καλίτα, ο Μητροπολίτης Πέτρος μετέφερε την έδρα από το Βλαδίμιρ στη Μόσχα, γεγονός με τεράστια σημασία για τη ρωσική γη. Ο Άγιος Πέτρος προφήτευσε την απελευθέρωση από τον Ταταρικό Ζυγό και τη μετατροπή της Μόσχας σε κύρια πόλη της Ρωσίας.
Ο Άγιος Πέτρος κοιμήθηκε εν Κυρίω στις 21 Δεκεμβρίου 1326 και ετάφη στον Καθεδρικό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο Κρεμλίνο της Μόσχας. Πολλά θαύματα συντελέστηκαν με τις πρεσβείες του Αγίου. Η αγιοκατάταξή του πραγματοποιήθηκε το 1339 και η μνήμη του τιμάται στις 5 Οκτωβρίου και στις 24 Αυγούστου.
Λειτουργικά κείμενα
Τροπάριον - Ἦχος Δ'
Ἐν ἀληθείᾳ ἀνεδείχθης τῷ ποιμνίῳ σου κανών πίστεως,
εἰκὼν πραότητος, διδάσκαλος ἐγκρατείας·
ἡ ταπείνωσις σου ὑψοῦσα σε,
ἡ πτωχεία πλουτίζουσα σε.
Ἱεράρχα Πάτερ Πέτρε,
πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ,
σῶσαι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
