Αγία Βαρβάρα, Προστάτιδα του Πυροβολικού και των Ορυχείων
Στην Ελλάδα, η Αγία Βαρβάρα αναγνωρίστηκε επισήμως ως προστάτιδα του Πυροβολικού το 1829, μετά την ίδρυση του Σώματος. Η μνήμη της τιμάται στις 4 Δεκεμβρίου κάθε έτους, με ιδιαίτερες τελετές και εκδηλώσεις στις στρατιωτικές μονάδες του Πυροβολικού.
Ο κεραυνός που χτύπησε τον πατέρα της Αγίας Βαρβάρας συμβολίζει την τιμωρία και τη θεία δίκη, και τα πυρά του Πυροβολικού αποδίδουν τιμητικά αυτή τη συμβολική δύναμη.
Η Αγία Βαρβάρα καθιερώθηκε ως προστάτιδα του Ελληνικού Πυροβολικού το 1829, με την πρώτη επίσημη γιορτή να λαμβάνει χώρα στις 4 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους στο στρατόπεδο του νεοσύστατου πρώτου Τάγματος Πυροβολητών. Σε αυτή τη γιορτή, μια παράδοση που συνεχίζεται μέχρι σήμερα, προσφέρθηκαν λουκουμάδες με κονιάκ, μια χαρακτηριστική κίνηση φιλοξενίας και σεβασμού.
Επιπλέον, για να τιμήσει την Αγία Βαρβάρα, η Διεύθυνση Πυροβολικού εξέδωσε το 1999 ένα αναμνηστικό μετάλλιο με αφορμή τη συμπλήρωση 170 ετών από την καθιέρωσή της ως προστάτιδας του Όπλου. Το μετάλλιο αυτό αποτελεί μια συμβολική έκφραση της τιμής προς την Αγία Βαρβάρα και τη διαχρονική σημασία της για το Πυροβολικό.
Η Αγία Βαρβάρα έχει συνδεθεί με πολλούς τομείς και επαγγέλματα, καθώς και με πνευματικές πτυχές της ζωής, λόγω των συμβολισμών της ζωής και του μαρτυρίου της. Η ιδιότητά της ως προστάτιδας όσων εργάζονται σε επικίνδυνες συνθήκες ή εκτίθενται σε αιφνίδιο θάνατο πηγάζει από τη θαυματουργική της δύναμη να προστατεύει από τον ξαφνικό κίνδυνο.
Προστάτις σε διαφορετικούς τομείς:
Πυροσβέστες, μεταλλωρύχοι, λατόμοι και οικοδόμοι: Εξαιτίας των κινδύνων που σχετίζονται με φωτιά, εκρήξεις και καταρρεύσεις.
Αρχιτέκτονες και στρατιωτικοί μηχανικοί: Λόγω της σύνδεσής της με οικοδομικά έργα, καθώς λέγεται ότι στον πύργο της προσέθεσε ένα παράθυρο εις ένδειξη της Αγίας Τριάδος.
Βιβλιοθηκάριοι και μαθηματικοί: Πιθανόν λόγω της γενικότερης εκτίμησης της σοφίας και της μόρφωσης, συνδεόμενες με την χριστιανική πίστη.
Ναυτεργάτες: Ως προστάτιδα από ξαφνικούς κινδύνους στη θάλασσα.
Πνευματική προστασία:
Παρθένες και ετοιμοθάνατοι: Ο βίος και το μαρτύριό της την καθιστούν προστάτιδα της αγνότητας και της προετοιμασίας για την αιωνιότητα.
Προσευχές για αποτροπή αιφνιδίου θανάτου: Αυτή η μοναστηριακή παράδοση βασίζεται στον φόβο του να πεθάνει κανείς απροετοίμαστος πνευματικά.
Πολιούχος πόλεων:
Η Αγία Βαρβάρα τιμάται ιδιαίτερα στην Δράμα, την Αργυρούπολη και το Ρέθυμνο, όπου θεωρείται πολιούχος. Στη Δράμα, η γιορτή της συνοδεύεται από παραδοσιακά δρώμενα γύρω από τις πηγές της Αγίας Βαρβάρας, έναν χώρο γεμάτο φυσική ομορφιά και θρησκευτικό συμβολισμό.
Η μεγάλη της δημοφιλία σε τόσες διαφορετικές περιοχές και επαγγέλματα αναδεικνύει την ιδιαίτερη θέση της στη λαϊκή και θρησκευτική συνείδηση.