ΡΕΤΡΟ : Ο καστανάς
Πωλήτρια στην Ερμού, Αθήνα (Ψητά κάστανα και καλαμπόκια) 28 Νοεμβρίου 2024
Καστανάς ονομάζεται ο υπαίθριος μικροπωλητής ο οποίος πουλάει ψημένα κάστανα. Συχνάζει σε μέρη όπου περνά πολύς κόσμος, συνήθως σε κεντρικά σημεία πόλεων ή πάρκα, για να πουλήσει τα κάστανά του. Μεταφέρει τα κάστανα σε καλάθι ή τσάντα, τα ψήνει λίγα-λίγα σε φουφού ή ξεχωριστή ή ενσωματωμένη στην τροχήλατη προθήκη του, αν έχει, αφού τα σκίσει πρώτα στο πλάι τους & τα πουλά κατευθείαν από εκεί ζεστά & φρεσκοψημένα. Επίσης, πολλοί καστανάδες εκτός από ψημένα κάστανα πουλάνε & ψημένο καλαμπόκι, το οποίο ετοιμάζουν με τον ίδιο τρόπο.
Ο καστανάς, όπως & ο κουλουρτζής, είναι ένας από τους λίγους πλανόδιους που δεν έχουν εκλείψει σήμερα, όπως ο λούστρος, ο εφημεριδοπώλης, ο στραγαλατζής, ο παγοπώλης, ο παγωτατζής κλπ, που αν ήδη δεν έχουν εκλείψει, τείνουν να εκλείψουν.
Για τον Δήμος μας δεν ήταν και τόσο αναγκαίο μιας και την εποχή που τα κάστανα ήταν έτοιμα για "μάζεμα" ξεκινούσαν οι οικογένειες και έπαιρναν τα βουνά για να μαζέψουν κάστανα, Πέραν της συγκομιδής θεωρούνταν μια ευκαιρία για απόδραση στην φύση και την εξοχή.
Στην γέφυρα του Στρυμόνα έπρεπε να πάρουν την άδεια του Στρατού για να περάσουν.
Συνήθως η έξοδος αυτή κατέληγε στην υπερβολή και την κούραση, μια και η επιστροφή γινόταν με το σκοτάδι. Αλλά η εμπειρία ήταν από μόνη της "γιατρικό".
Το πρώτο πράγμα που έκαναν ήταν να μοιράζουν τα κάστανα στην γειτονιά, σε αυτούς που δεν πήγαν, ενώ το δεύτερο ήταν να πετάξουν μερικά πάνω στην σόμπα ετσι ώστε να δοκιμάσουν την σοδιά.
Μια από τις μεγαλύτερες απολαύσεις για τα παιδιά. βραστό ή ψητό.
Σήμερα αρκετοί συνδημότες μας συνεχίζουν αυτήν την πανέμορφη παράδοση.
Μέσα στη βαρυχειμωνιά (Ο καστανάς)
Στίχοι
Μέσα στη βαρυχειμωνιά τώρα που κάνει κρύο,
με τη φουφού μου στη γωνιά περνάω μεγαλείο,
έχω κάστανα στην πένα, κάστανα ξεροψημένα. x2
Είναι σα ζάχαρη γλυκά, τα κάστανα που ψήνω,
μ’ ένα φραγκάκι μοναχά τέσσερ’ αμέσως δίνω,
στα κορίτσια, βρε τι χάνω, δίνω κι ένα παραπάνω. x2
Πήγαινε μια στο σινεμά και στάθηκε μπροστά μου,
τα κάστανα σου είν’ ωμά, μου είπε, καστανά μου,
φούρνος μ’ έκανε να γίνω και μαζί της πια τα ψήνω. x2
