Άγιος Μιχαήλ διά Χριστόν Σαλός και Θαυματουργός, 11 Ιανουαρίου

Ὦ Ἅγιε πάτερ ἡμῶν Μιχαὴλ, 

πρέσβευε τῷ Χριστῷ τῷ Θεῷ, 

σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν!

Ο Όσιος Μιχαήλ έζησε στην Ρωσία και καταγόταν από πλούσια οικογένεια. Ήταν διά Χριστόν σαλός, για να αποκρύψει τις αρετές του από τον κόσμο και να αποφεύγει τον έπαινο των ανθρώπων. Μόνασε στη Μονή Κλοπς του Νόβγκοροντ της Ρωσίας και κοιμήθηκε με ειρήνη το 1456 μ.Χ. το σκήνωμά του ενταφιάσθηκε στη Μονή Κλοπς.

Ο Μακάριος Μιχαήλ του Κλοπς καταγόταν από ευγενή καταγωγή και ήταν συγγενής του Μεγάλου Πρίγκιπα Δημητρίου του Ντον (1363-1389). Επέλεξε να ακολουθήσει τον δρόμο της δια Χριστόν σαλότητας για να αποφύγει τον έπαινο των ανθρώπων. Φεύγοντας από τη Μόσχα ντυμένος με κουρέλια, έφτασε στη Μονή Κλοπς, κοντά στο Νόβγκοροντ.

Κανείς δεν γνώριζε πώς βρέθηκε στο κλειδωμένο κελί του ιερομόναχου Μακαρίου, ο οποίος θυμιάτιζε κατά την Ενάτη Ωδή του Κανόνα. Μέσα στο κελί καθόταν ένας άνδρας με μοναχική ενδυμασία, κάτω από ένα κερί, αντιγράφοντας τις Πράξεις των Αγίων Αποστόλων. Μετά το τέλος του Όρθρου, ο ηγούμενος μαζί με μερικούς αδελφούς ρώτησαν τον άγνωστο ποιος ήταν και πώς λεγόταν, αλλά εκείνος απαντούσε μόνο επαναλαμβάνοντας τις ερωτήσεις, χωρίς να αποκαλύψει την καταγωγή του.

Στην εκκλησία, ο άγνωστος έψαλλε στη χορωδία, διάβαζε την Επιστολή και κατά τη διάρκεια των γευμάτων διάβαζε τους Βίους των Αγίων. Όσοι τον άκουγαν συγκινούνταν από την πνευματικότητα και τη χάρη της ανάγνωσής του. Κατά την Εορτή της Μεταμορφώσεως του Κυρίου, η Μονή Κλοπς δέχθηκε επίσκεψη από τον Πρίγκιπα Κωνσταντίνο Δημητρίεβιτς (γιο του Μεγάλου Πρίγκιπα Δημητρίου του Ντον).

Μετά τη Θεία Κοινωνία, ο πρίγκιπας και η πριγκίπισσα βρέθηκαν στην τράπεζα, όπου ο άγνωστος διάβαζε από το βιβλίο του Ιώβ. Ο πρίγκιπας πλησίασε τον αναγνώστη, τον παρατήρησε και τον προσκύνησε, αποκαλώντας τον «ξάδελφό του Μιχαήλ Μαξίμοβιτς». Ο σαλός απάντησε: «Μόνο ο Δημιουργός με γνωρίζει και ξέρει ποιος είμαι», αλλά επιβεβαίωσε ότι ονομάζεται Μιχαήλ.

Ο Άγιος Μιχαήλ έγινε σύντομα παράδειγμα για τους μοναχούς σε όλες τις ασκητικές προσπάθειες. Έζησε στη Μονή Κλοπς για σαράντα τέσσερα χρόνια, εξαντλώντας το σώμα του με εργασία, αγρυπνίες και στερήσεις, και έλαβε από τον Κύριο το χάρισμα της διορατικότητας.

Καταδίκαζε τα ελαττώματα των ανθρώπων, χωρίς να φοβάται τους ισχυρούς του κόσμου. Προφήτευσε τη γέννηση του Μεγάλου Πρίγκιπα Ιβάν Γ' στις 22 Ιανουαρίου 1440 και την κατάκτηση του Νόβγκοροντ. Επίσης, κατήγγειλε τον Πρίγκιπα Δημήτριο Σεμιάκα για την τύφλωση του αδελφού του, Μεγάλου Πρίγκιπα Βασιλείου του Σκοτεινού (1425-1462).

Σε έναν αμμώδη τόπο, ο Άγιος Μιχαήλ ανέβλυσε μια πηγή νερού, γράφοντας στη γη: «Θα λάβω το ποτήρι της σωτηρίας (Ψαλμ. 115/116:13), και ας φανερωθεί η πηγή σε αυτό το σημείο». Κατά τη διάρκεια λιμού, τα αποθέματα ψωμιού στη μονή δεν μειώθηκαν, παρότι διανέμονταν γενναιόδωρα στους πεινασμένους.

Έχοντας υποδείξει εκ των προτέρων τον τόπο της ταφής του, ο Άγιος κοιμήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 1453.

Λειτουργικά κείμενα

Τροπάριον — Ήχος πλ. δ'

Πλημμύρα δακρύων ἐγόνιμευσας τὴν ἔρημον, / καὶ ὁ πόθος σου πρὸς τὸν Θεὸν καρποὺς ἀφθόνους ἐξήνεγκεν. / Τῇ λαμπρότητι τῶν θαυμάτων σου ἐφώτισας τὸν κόσμον ἅπαντα· / Ὦ Ἅγιε πάτερ ἡμῶν Μιχαὴλ, πρέσβευε τῷ Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν!