Άγιοι Τριάντα Τρεις Πατέρες εν Ραϊθώ αναιρεθέντες, 14 Ιανουαρίου

 

Ὡς πρὶν Ῥαχὴλ τὰ τέκνα, νῦν τοὺς Ἀββάδας,

Κλαίει Ῥαϊθώ, συγκεκομμένους σπάθαις.

Δύο μέρες μακριά από το όρος Σινά, προς την Ερυθρά θάλασσα, ήταν η έρημος της Ραϊθού, στο εσωτερικό της οποίας ζούσαν χριστιανοί αναχωρητές. Ήταν δε συγκεντρωμένοι πάνω σ' ένα όρος. Αλλά την ίδια μέρα (κατ' άλλους την 22α Δεκεμβρίου), που έγινε η σφαγή των πατέρων στο όρος Σινά, οι βάρβαροι αποφάσισαν να εξολοθρεύσουν και τους πατέρες που βρίσκονταν στην έρημο της Ραϊθού. Ο ηγούμενος της Μονής, Παύλος, ο οποίος θεωρείται ότι καταγόταν από την πόλη των Πατρών, μόλις είδε τον κίνδυνο, συγκέντρωσε τους αδελφούς όλους μέσα στο ναό και τους απηύθυνε λόγια γενναία και συγκινητικά. Τους θύμισε ότι σκοπός της ζωής τους είναι ο Χριστός και η Βασιλεία Του. Οτι γι' αύτήν ήταν όλες οι προσευχές, οι μελέτες, οι πόθοι και τα έργα τους. Και ότι τώρα τους παρουσιάζεται λαμπρότατη ευκαιρία ν' αποκτήσουν τα ωραιότερα στεφάνια, χύνοντας και αυτό το αίμα τους για τον μισθαποδότη Κύριο τους. Τους παρεκίνησε επίσης να ευχηθούν, ακόμα και γι αυτούς τους δυστυχισμένους που θα τους σκότωναν. Οι πατέρες συμφώνησαν με τα λόγια αυτά, και όλοι μαζί προσευχήθηκαν. Μόλις τελείωσαν την προσευχή τους, μπήκαν στο μοναστήρι οι βάρβαροι και έσπειραν παντού το θάνατο.

Τις σφαγές αυτές και τις αναιρέσεις διηγούνται ο μακάριος Νείλος ο Ασκητής, ο οποίος είχε διατελέσει έπαρχος Κωνσταντινουπόλεως, ο Αμμώνιος μοναχός στη Διήγησή του, καθώς και ο Αναστάσιος μοναχός ο Σιναΐτης κατά τον 7ο μ.Χ. αιώνα. Αρχικά η μνήμη τους εορταζόταν στις 28 Δεκεμβρίου, επικράτησε όμως να εορτάζεται σήμερα.

Υπήρξαν δύο περιστάσεις όπου οι μοναχοί και οι ερημίτες στο Σινά και τη Ραϊθού σφαγιάστηκαν από βαρβάρους. Η πρώτη συνέβη τον 4ο αιώνα, όταν σαράντα Πατέρες σκοτώθηκαν στο Όρος Σινά και τριάντα εννέα στη Ραϊθού την ίδια ημέρα.

Το Όρος Σινά, όπου δόθηκαν οι Δέκα Εντολές στον Μωυσή, ήταν επίσης τόπος ενός άλλου θαύματος. Ο Αμμώνιος, Αιγύπτιος μοναχός, ήταν μάρτυρας της σφαγής των σαράντα Αγίων Πατέρων στο Σινά. Περιγράφει πώς οι Σαρακηνοί επιτέθηκαν στη μονή και θα είχαν σκοτώσει όλους, αν δεν είχε επέμβει ο Θεός. Μια φωτιά εμφανίστηκε στην κορυφή του βουνού και ολόκληρο το όρος κάπνιζε. Οι βάρβαροι τρομοκρατήθηκαν και έφυγαν, ενώ οι επιζώντες μοναχοί ευχαρίστησαν τον Θεό που τους έσωσε.

Εκείνη την ημέρα, οι Βλέμμυες (μια αραβική φυλή) σκότωσαν τριάντα εννέα Πατέρες στη Ραϊθού (στις ακτές της Ερυθράς Θάλασσας). Ο Ηγούμενος Παύλος της Ραϊθού προέτρεψε τους μοναχούς του να υπομείνουν τα βάσανά τους με θάρρος και αγνή καρδιά.

Η δεύτερη σφαγή συνέβη σχεδόν εκατό χρόνια αργότερα και καταγράφηκε επίσης από έναν αυτόπτη μάρτυρα που σώθηκε θαυματουργικά: τον Άγιο Νείλο τον Ασκητή (12 Νοεμβρίου). Οι Άραβες επέτρεψαν σε ορισμένους μοναχούς να τρέξουν για τη ζωή τους. Διέσχισαν την κοιλάδα και ανέβηκαν σε ένα βουνό. Από εκεί μπόρεσαν να δουν τους Βεδουίνους να σκοτώνουν τους μοναχούς και να λεηλατούν τα κελιά τους.

Οι ασκητές του Σινά και της Ραϊθού ζούσαν μια ιδιαίτερα αυστηρή ζωή: περνούσαν όλη την εβδομάδα προσευχόμενοι στα κελιά τους. Το Σάββατο συγκεντρώνονταν για την αγρυπνία, και την Κυριακή κοινωνούσαν τα Άχραντα Μυστήρια. Η μόνη τροφή τους ήταν οι χουρμάδες και το νερό. Πολλοί από τους ασκητές της ερήμου δοξάστηκαν με το χάρισμα των θαυμάτων: οι Γέροντες Μωυσής, Ιωσήφ και άλλοι. Στην ακολουθία αυτών των μοναχών Πατέρων αναφέρονται: οι Ησαΐας, Σάββας, Μωυσής και ο μαθητής του Μωυσής, Ιερεμίας, Παύλος, Αδάμ, Σέργιος, Δόμνος, Πρόκλος, Υπάτιος, Ισαάκ, Μακάριος, Μάρκος, Βενιαμίν, Ευσέβιος και Ηλίας.

Λειτουργικά κείμενα

Ἀπολυτίκιον

Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεῖς ἐν τῷ Σταυρῷ.

Ὡς ἁγιόλεκτος τοῦ Λόγου χορεία, ἐν τῷ Σινᾷ καὶ Ραϊθῶ οἱ Ἀββάδες, ἀγγελικῶς ἠρίστευσαν ἀγώσιν ἱεροὶς ἰδρώσι γὰρ ἀσκήσεως, τῶν αἱμάτων τοὺς ὄμβρους, μυστικῶς κεράσαντες, χαρισμάτων κρατήρα, πνευματικῶς προτίθενται ἠμίν, ἐξ οὐ τρυφῶντες, αὐτοὺς μακαρίσωμεν.