ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟ

Ο ναός της Παναγίας Ελευθερώτριας βρίσκεται στο λόφο «Πατρίς». Ο ναός ήταν τάμα του νησιού για την απελευθέρωσή του από τους Γερμανούς καθώς στο λόφο αυτό είχαν σκοτωθεί λόγω ναρκοθετήσεων πολλοί Σαλαμίνιοι. Στα ερείπια των γερμανικών πυροβολείων χτίστηκε ο ναός το 1998 μ.Χ. εις ανάμνηση της απελευθέρωσης του νησιού απ’ τους Γερμανούς στις 12 Οκτωβρίου 1944 μ.Χ. Για αυτό το λόγο ονομάστηκε και Ελευθερώτρια και πανηγυρίζει τη 12η Οκτωβρίου.

Οι Άγιοι Βαλάντιος, Βαρλαάμ, Βαρνάβας ο μοναχός, Βασίλειος ο επίσκοπος, Γεώργιος ο Βαβατσινιώτης, Γεώργιος ο επιτηδειώτης, Γεώργιος ο περαχωρίτης, Γεώργιος ο Σαλαμάνης, Δημητριανός ο επίσκοπος, Ειρηνικός ή Αρνιακός, Ελπίδιος, Επαφρόδιτος είναι από τους 300 Αλαμανούς Κυπρίους Αγίους. Δεν έχουμε λεπτομέρειες για τον βίο τους.

 Mάχου προς εχθρούς Aνδρόμαχε Kυρίου, Kακ του πυρός σύνθνησκε τω Διοδώρω. Οι Άγιοι Ανδρομάχος και Διόδωρος μαρτύρησαν δια πυρός.

 Παθών Iάσων τας βάρεις καταστρέφει, Πύργους εγείρας αρετών προ του τέλους. Ο Άγιος Ιάσων ήταν επίσκοπος Δαμασκού και απεβίωσε ειρηνικά.

Iουβεντίνος Mαξίμω τμηθείς άμα, Xορώ συνήφθη Mαρτύρων συν Mαξίμω. Οι Άγιοι Ιουβεντίνος και Μάξιμος (ή Μαξιμίνος) έζησαν επί Ιουλιανού του Παραβάτου (361 μ.Χ.) και ο Ιερός Χρυσόστομος πλέκει ιδιαίτερο εγκώμιο στους δύο αυτούς μάρτυρες. Κάποτε έτυχε να βρίσκονται σ' ένα συμπόσιο στρατιωτών (ίσως διότι και αυτοί ήταν στρατιώτες) και κατά τη συζήτηση, οι Άγιοι αυτοί, διαμαρτύρονταν για τα κακά που ο βασιλιάς διέπραττε εναντίον των χριστιανών. Αυτό όμως, το είπε κάποιος στον βασιλιά Ιουλιανό τον Παραβάτη, με αποτέλεσμα αυτός, να δημεύσει την περιουσία των δύο Αγίων και να τους κλείσει φυλακή. Επειδή όμως η φυλακή είχε γίνει εκκλησία από τις συχνές και ομαδικές επισκέψεις των χριστιανών, για ν' ακούσουν τα λόγια των δύο Αγίων και να διδαχθούν, ο Ιουλιανός λοιπόν, έδωσε διαταγή και τη νύχτα, κρυφά, στρατιώτες πήγαν και τους αποκεφάλισαν. Τα σώματα τους τα πήραν οι χριστιανοί και τα έθαψαν με την αρμόζουσα τιμή.

 Eις βουν απανθείς έμπυρον βεβλημένη, Eν ουρανώ δε λαμπρόν ανθείς Aνθία. Η Αγία Ανθία βρήκε μαρτυρικό θάνατο μέσα σε χάλκινο πυρακτωμένο βόδι.

Oυ μαλθακόν τι Mαλφεθά βλέπειν έχει, Tόξου κατ’ αυτής ευτόνως τεταμμένου. Η Αγία Μαλφεθά μαρτύρησε, αφού τη θανάτωσαν με τοξευόμενα βέλη.

 O Θεόδοτος γήινον λιπών θρόνον, Tον λαμπρόν εύρε της άνω δόξης θρόνον. Ο Άγιος Θεόδοτος ήταν επίσκοπος Εφέσου και απεβίωσε ειρηνικά.

 Tέθνηκεν ανδρών εβδομηκοντάς ξίφει, Θνήσκειν ετοίμων ει δέοι και πολλάκις. Μαρτύρησαν όλοι δια ξίφους. Μάλλον πρόκειται για τους ίδιους μάρτυρες της 30ής Σεπτεμβρίου αφού έχουν το ίδιο δίστιχο.

 Hγείτο λαιμού την τομήν ασπασίαν, H καλλίνικος Mάρτυς Aναστασία. Η Αγία Αναστασία έζησε στα χρόνια των βασιλέων Δεκίου και Βαλεριανού (250 μ.Χ.). Καταγόταν από τη Ρώμη και μόναζε σ' ένα Μοναστήρι μαζί με άλλες παρθένες. Αυτή λοιπόν καταγγέλθηκε ότι είναι χριστιανή και οδηγήθηκε μπροστά στον ηγεμόνα με σιδερένια αλυσίδα και χτυπήθηκε άγρια στο πρόσωπο. Κατόπιν, αφού τη γύμνωσαν, με μαρτυρικό τρόπο την έκαιγαν, ενώ στη φωτιά έχυναν πίσσα, λάδι και θείο. Έπειτα την κρέμασαν σ' ένα ξύλο και έκοψαν τους μαστούς της. Στη συνέχεια έβγαλαν από τη ρίζα τα νύχια της, έκαψαν τα χέρια και τα πόδια της, ξερίζωσαν τα δόντια της και στο τέλος την αποκεφάλισαν, παίρνοντας έτσι το αμάραντο στεφάνι του Μαρτυρίου.

 Μέλη Δομνῖνα καὶ περ ἐξαρθρουμένη, Οὐκ ἦν ἀληθῆ πίστιν ἐξαρνουμένη. Η Αγία Δομνίνα αξιώθηκε τον μαρτυρικό θάνατο επί Διοκλητιανού (286 μ.Χ.) Τη συνέλαβε ο έπαρχος Λυσίας και την απείλησε άγρια, με την ιδέα ότι η γυναικεία της φύση δεν θα τολμήσει να εκτεθεί στα μαρτυρία. Πολύ περισσότερο μάλιστα αφού έπασχε και από χρόνια βαριά αρρώστια. Αλλά έπεσε πολύ έξω. Η Δομνίνα επέδειξε τη μεγαλύτερη ηρωική γενναιότητα. Έμεινε με σταθερότητα στην ομολογία του Χρίστου και καταφρόνησε τα μαστίγια, με τα οποία χτύπησαν σκληρά και άγρια τη σάρκα της. Κατόπιν της έσπασαν τα κόκαλα και τις αρθρώσεις, και έτσι παρέδωσε την άγια ψυχή της στο Θεό.

Η επωνυμία της ιεράς εικόνας της Παναγίας, Ιβηρίτισσα, οφείλεται στην Ιερά Μονή Ιβήρων του Αγίου Όρους, όπου η ιερή εικόνα έφθασε κατά τρόπο θαυματουργικό το έτος 999 μ.Χ., αφού επέπλεε επάνω στα κύματα της θάλασσας. Το έτος 1648 μ.Χ., μετά από επιθυμία του Πατριάρχου της Ρωσίας Νίκωνος, έφεραν στη Μόσχα πανομοιότυπο αντίγραφο της ιεράς εικόνος. Η εικόνα τιμάται, επίσης, στις 12 Φεβρουαρίου., ημέρα κατά την οποία έφθασε στη Μόσχα και την Τρίτη της Διακαινησίμου.

Με την υπ' αριθμ. 22/30 Σεπτεμβρίου 1999 εγκύκλιο της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών καθιερώνεται κατά την 12η Οκτωβρίου εκάστου έτους, μαζί με τα ελευθέρια της πόλεως των Αθηνών από τον γερμανικό ζυγό, να εορτάζεται και η Σύναξη «πάντων των εν τη πόλει των Αθηνών και των περιχώρων διαπρεψάντων αγίων αποστόλων, ιεραρχών και οσίων, των εξ αυτής καταγομένων και των αλλαχόθεν εν αυτοίς αγωνισθέντων και τελειωθέντων». Δυστυχώς δεν γνωρίζουμε ποιοί Άγιοι μνημονεύονται εκτός από τον Άγιο Νεκτάριο Αιγίνης (βλέπε 9 Νοεμβρίου), την Αγία Φιλοθέη (βλέπε 19 Φεβρουαρίου) και τον Άγιο Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη (βλέπε 3 Οκτωβρίου).

Ο Όσιος Θεοσέβιος γεννήθηκε στο μικρό χωριό Μελάνδρα, 12 χιλιόμετρα Νοτιοανατολικά της αρχαίας Αρσινόης, της σημερινής Πόλης της Χρυσοχούς της επαρχίας Πάφου, από γονείς ευσεβείς και εύπορους, τον Μιχαήλ και την Άννα. Είχε δε αδελφό τον όσιο Αρκάδιο τον μετέπειτα επίσκοπο Αρσινόης (βλέπε 29 Αυγούστου). Η ακριβής χρονολογία της γέννησής του µας είναι άγνωστη. Θα πρέπει όμως να τοποθετείται στα τέλη του 4ου µ.Χ. αιώνα, αν δεχτούμε, σύμφωνα µε τους επισκοπικούς καταλόγους της περιοχής, ότι ο αδελφός του Αρκάδιος ήταν επίσκοπος της Αρσινόης στις αρχές του 5ου αιώνα μ.Χ. Αν και ο αδελφός του πήγε στην Κωνσταντινούπολη για να σπουδάσει, αυτός έμεινε κοντά στους γονείς του και έγινε βοσκός. Ποιμαίνοντας τα πρόβατά του, είχε την ευκαιρία να επιδίδεται στην προσευχή, τη μελέτη του λόγου του Θεού και άλλες αρετές. Με πρόφαση τη βοσκή των προβάτων προχωρούσε στο βουνό σε µια απόσταση 3 χιλιομέτρων από το χωριό του και σε τόπο ήσυχο και απόμερο προσευχόταν απερίσπαστα. Εντόπισε μάλιστα στην περιοχ

Ο Άγιος Βιλφρίδος (Wilfrid, Wilfridus;) του Γιορκ (634-709) ήταν αρχιεπίσκοπος του Γιορκ (664-678 και 686-691), επίσκοπος του Λέστερ (692-705) και επίσκοπος του Χέξαμ (705-709). Ανακηρύχθηκε άγιος τόσο από τη Ρωμαιοκαθολική όσο και από την Ορθόδοξη Εκκλησία, με μνήμες στις 12 Οκτωβρίου και 24 Μαΐου. Γεννήθηκε στη Νορθουμβρία, σε μια αριστοκρατική οικογένεια πολεμιστών. Σύμφωνα με έναν θρύλο, κατά τη γέννησή του, το σπίτι των γονιών του φάνηκε να φλέγεται, αλλά η φωτιά δεν έβλαψε το κτίριο. Από μικρή ηλικία, ο Βιλφρίδος αποφάσισε να αφιερωθεί στο Θεό και, στα 14 του, πήγε στο μοναστήρι του Λίντισφαρν. Αργότερα, πήγε για σπουδές σε μοναστήρι στο Καντέρμπερι και το 653 ταξίδεψε στη Ρώμη για να επισκεφτεί τους τάφους των αποστόλων. Μετά από προσκύνημα, έμεινε στη Λυών της Γαλλίας, όπου έγινε μοναχός και μετά επέστρεψε στη Νορθουμβρία. Το 661-665 ήταν ηγούμενος στο μοναστήρι του Ρίπον, όπου αντικατέστησε το κέλτικο τελετουργικό με το ρωμαϊκό. Η κρύπτη του 7ου αιώνα στο μοναστήρι του Χέξαμ,

O Άγιος Επίκτητος ο θαυματουργός ήταν ένας από τους 300 Αλαμανούς Αγίους. Ο Λεόντιος Μαχαιράς, ο χρονογράφος της Κύπρου, μας λέγει πως αφού ο Άγιος Επίκτητος προχώρησε από τόπο σε τόπο, ήρθε στα βόρεια της Κύπρου κι εγκαταστάθηκε στην περιοχή του Κάζα Πιφάνη, το σημερινό Καζάφανι, που απέχει κάπου τέσσερα μίλια από την πόλη της Κερύνειας. Εκεί, αφού ασκήτευσε θεοφιλώς, κοιμήθηκε εν ειρήνη. Στη σπηλιά που έζησε ο Άγιος, βλέπει κανείς και σήμερα το πέτρινο κρεβάτι του αγίου και μια πέτρα που ομοιάζει με ανθρώπινο κεφάλι και την οποία χρησιμοποιούσε ο ασκητής για προσκέφαλο. Σε μια γωνιά βρίσκεται κι ο τάφος του αγίου. Επάνω από τη σπηλιά αυτή κτίστηκε αργότερα, περί τα τέλη του ΙΒ' αιώνα, η εκκλησία της κοινότητος επ' ονόματι του αγίου, την οποία οι κάτοικοι πολύ την σεβόντουσαν. Σ' αυτή μεταφέρθηκε από τη σπηλιά και τοποθετήθηκε κατά το έτος 1856 μ.Χ. κι η εικόνα του αγίου. Λειτουργικά κείμενα Ἀπολυτίκιον Ἦχος γ’. Θείας πίστεως. Θείαν ἄσκησιν, στερρῶς ἀνύσας, επηρέστησας, Χρ

Πρώην μὲν εἶχες γλώτταν ἀντὶ τῆς βίβλου, Γλώττης δὲ ἀντί, σὴν ἔχεις ἤδη βίβλον. Ο Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος, γεννήθηκε το έτος 949 μ.Χ. στη Γαλάτη της Παφλαγονίας από γονείς ευσεβείς και εύπορους, τον Βασίλειο και την Θεοφανώ. Ο θείος του Βασίλειος, ο οποίος κατείχε υψηλή θέση στον αυτοκρατορικό οίκο της Κωνσταντινουπόλεως, προσέλαβε νωρίς τον ανεψιό του κοντά του, όπου, όπως ήταν φυσικό, έτυχε καλής παιδείας. Όμως ο Όσιος δεν έδινε προσοχή και δεν έδειχνε ενδιαφέρον για μάθηση. Κατά την εποχή αυτή ο Συμεών γνωρίστηκε με έναν μοναχό της περιωνύμου μονής Στουδίου, ο οποίος ονομαζόταν, επίσης, Συμεών. Ο μοναχός αυτός έγινε από την αρχή ο πνευματικός του πατέρας. Όταν κατά το έτος 963 μ.Χ. πέθανε ο θείος του, ο Συμεών προσήλθε στη μονή του Στουδίου, όπου ζητούσε «τὸν ἐκ νεότητος αὐτοῦ χρηματίσαντα πατέρα πνευματικὸν καὶ διδάσκαλον». Ο ίδιος ο Όσιος Συμεών παρομοιάζει τον θείο του με τον Φαραώ, τη διαμονή του στον αυτοκρατορικό οίκο με την αιχμαλωσία των Ισραηλιτών στην Αίγυπτο και τον

 Ξίφει Τάραχος, Ἀνδρόνικος καὶ Πρόβος, Ἤραντο νίκην, γῆν προβάντες ταράχου. Τμήθη δωδεκάτῃ, Πρόβος, Ἀνδρόνικος, Τάραχός τε. Οι Άγιοι Πρόβος, Τάραχος και Ανδρόνικος μαρτύρησαν στο διωγμό κατά της Εκκλησίας, επί Διοκλητιανού (284 - 304 μ.Χ.) και Φλαβιανού ηγεμόνα Κιλικίας. Ο Πρόβος ήταν από την Παμφυλία, ο Ανδρόνικος από την Έφεσο και ο Τάραχος από την Ιλλυρία. Και οι τρεις ήταν στρατιώτες, πραγματικά ευσεβέστατοι και άρτια καταρτισμένοι στην Αγία Γραφή. Συνελήφθησαν από τον έπαρχο της Ταρσού Μαξέντιο, τον καιρό που βρίσκονταν στην έρημο. Όταν, λοιπόν, παρουσιάστηκαν μπροστά του, και οι τρεις θαρραλέοι στρατιώτες Χριστού έδωσαν γενναίες απαντήσεις. Πρώτος ο γέρων Τάραχος είπε: «Μη βλέπεις, βασιλιά, τα γηρατειά μου. Οι σωματικές μου δυνάμεις μπορεί να υποχώρησαν, αλλά η ακμή της ψυχής παραμένει ακέραια. Γι' αυτό, όλα τα βάσανα και μύριοι θάνατοι δε θα καταισχύνουν και τον πιο μικρό στρατιώτη του Χριστού». Έπειτα, με τη σειρά του ο Πρόβος, είπε και αυτός: «Χριστιανός είμαι και τίποτα δ