Τῆς Ὀρούντης τὸν γόνον,  νήσου Κύπρου τὸ βλάστημα, καὶ  ἱερομάρτυρα νέον Ἰακὼβ θείου Φρέατος, Φιλούμενον, τιμήσωμεν, Ο Άγιος Φιλούμενος ο Νέος Ιερομάρτυς (15 Οκτωβρίου 1913, Ορούντα, Κύπρος - 29 Νοεμβρίου 1979, Φρέαρ του Ιακώβ, Ιερουσαλήμ) είναι Άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας ο οποίος μαρτύρησε τον 20ό αιώνα στα Ιεροσόλυμα. Η μνήμη του εορτάζεται στις 29 Νοεμβρίου. Ο Άγιος Φιλούμενος (κατά κόσμον Σοφοκλής Χασάπης) γεννήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 1913 στο χωριό Ορούντα της επαρχίας Μόρφου της Κύπρου .  Από μικρή ηλικία έδειξε την θρησκευτικότητά του και την κλίση του προς αφιέρωση. Γαλουχήθηκε στην Ορθόδοξη πίστη από την γιαγιά του Λωξάντρα μαζί με τον δίδυμο αδελφό του Αλέξανδρο (μετέπειτα Αρχιμανδρίτη Ελπίδιο). Μοναχισμός Το 1927, σε ηλικία 14 ετών, τα δύο αδέρφια κάνουν μια απόπειρα αποταγής από τα εγκόσμια και ταξιδεύουν οδοιπορικώς προς την Ιερά Μονή Σταυροβουνίου. Το Σταυροβούνι, το γνωστό αυστηρό και ασκητικό μοναστήρι της Κύπρου βρισκόταν τότε σε περίοδο άνθησης.  ...

Δεν έχουμε λεπτομέρειες για το γεγονός.

 Δεν έχουμε λεπτομέρειες για τον βίο του Ιρλανδού Αγίου.

 Δεν έχουμε λεπτομέρειες για τον βίο του Ρώσου Οσίου.

 Διὰ στέφος πάντιμον οἴσω καὶ ξίφος. Ὁ Μάρτυς ἐκραύγαζεν Οὐαλλερῖνος. Ο Άγιος Ουαλερίνος (ή Ουαλεριανός) μαρτύρησε δια ξίφους.

 Σύμπας ὁ κόσμος οὐδὲν ἦν Παγκοσμίῳ· Ἐδὲμ γὰρ ἤρα καὶ μόνης, ἣν λαμβάνει. Ο Όσιος Παγκόσμιος απεβίωσε ειρηνικά.

 Ὁ χερσὶν οὗτος ἐκπνέων τῶν Ἀγγέλων, Οὐρβανὸς ἐστιν, οὗ βίος κατ' Ἀγγέλους. Ο Άγιος Ουρβανός απεβίωσε ειρηνικά.

 Ἤνοιξε πέτραν εἰς ταφὴν ἓξ ἀνδράσιν, Ὁ νεκρὸς εὑρὼν εἰς ταφὴν Χριστὸς πέτραν. Οι Άγιοι Έξι Μάρτυρες είναι άγνωστο που και πότε μαρτύρησαν. Σύμφωνα με την παράδοση, όταν τους καταδίωκαν, άνοιξε μια πέτρα και μπήκαν στο εσωτερικό της.

 Kαι τω Iωάννη δε τω Xριστού θύτη, Mισθοί προς αυτού προσμετρούνται πλουσίως. Σε πολλά Μηνολόγια ο Ιωάννης αυτός αναφέρεται ότι καταγόταν από την πόλη της Δαμασκού και μαρτύρησε στην Περσία.

Λαόν τον αυτού φροντίς ην Nικολάω, Nικώντι πείθειν και ποδηγείν εις δέον. Χωρίς την παράθεση βιογραφικού υπομνήματος γίνεται η αναγραφή του ονόματος του αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης Νικολάου στο Κωνσταντινουπολιτικό Συναξάριο, καθώς και στα μηναία και τους μεταγενεστέρους εντύπους συναξαριστές, την 29η Νοεμβρίου («Ο ὅσιος πατὴρ ἡμῶν Νι­κόλαος ἀρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται»). Σε συγχρόνους επισκοπικούς καταλόγους της Θεσσαλονίκης, η αρχιερατεία του τοποθετείται στο δεύτερο ήμισυ του 2ου αιώνος μ.Χ., και συγκεκριμένα στο έτος 160 μ.Χ., χρονολόγηση που πρότεινε ο μητροπολίτης Αμασείας Ανθιμος Αλεξούδης, χωρίς ωστόσο να έχει στη διάθεσή του κάποια επαρκή στοιχεία. Η ταύτισή του με τον αρχιεπίσκοπο Νικόλαο τον ομολογητή, το όνομα του οποίου αναγράφεται στο Συνοδικό της Ορθοδοξίας, την οποία επιχειρεί δειλά ο Μ. Γεδεών, είναι παντελώς αστήρικτη και κατά συνέπεια δεν είναι δυνατό να γίνει αποδεκτή.

 Η μνήμη του Οσίου Μάρκου αναφέρεται στον Συναξαριστή Delehaye με σύντομο υπόμνημα. Ο Όσιος Μάρκος εγκατέλειψε γυναίκα, παιδιά και συγγενείς, και έγινε μοναχός. Γύριζε την έρημο, τις πόλεις και τα χωριά, για να καταλήξει στην Αίγυπτο, όπου βρέθηκε νεκρός σε κάποιο ναό, φέροντας επάνω του βαρεία σίδερα. Όταν το είδε αυτό ο κόσμος, θαύμασε για την ασκητικότητά του. Έτσι κατασκεύασαν ξύλινη θήκη, όπου έβαλαν μέσα το σώμα του, μαζί με τα σίδερα πού έφερε όταν ζούσε.

Στα μέσα του 6ου αιώνα μ.Χ. ο σάχης της Περσίας Χοσρόης Α’ (531 - 579 μ.Χ.), γιος και διάδοχος του Καβάλη Α’ (488 – 531 μ.Χ.), εισβάλλοντας στην Καχέτη, που βρισκόταν τότε σε εσωτερική αναστάτωση, κατέκτησε τις περιοχές Ράνι, Μοβακάν και Αλαζάν. Στη συνέχεια στράφηκε εναντίον της Κάρτλης, υποτάσσοντας και τη χώρα αυτή. Τη διοίκηση των επαρχιών την ανέθεσε σε σατράπες (Σατράπης (περσ. Χσαδράπ) λεγόταν ο διοικητής επαρχίας (σατραπείας) του αρχαίου περσικού κράτους). Στους κατοίκους επέβαλε φόρο υποτέλειας. Το χειρότερο όμως είναι ότι θέλησε να εξαφανίσει το χριστιανισμό και να επιβάλει το μαζδαϊσμό. Πρόσταξε, λοιπόν, να χτιστούν σ’ όλες τις πόλεις και τα χωριά πυρολατρικοί ναοί, στους οποίους στήθηκαν βωμοί με άσβεστη φωτιά. Πολλοί χριστιανοί, είτε αναγκασμένοι είτε παρασυρμένοι, αρνήθηκαν τον αληθινό Θεό και δέχτηκαν την περσική πλάνη. Θείος ζήλος Ναός πυρολατρικός χτίστηκε και στην πόλη Νεκρέσι, της οποίας επίσκοπος ήταν ο μακάριος Άβιβος, όπως είδαμε στο βίο του οσίου Ιωάννου Ζενταζνέ...

Τῇ σῇ θελήσει πρὸς σὲ χωρεῖ Χριστέ μου, Ὁ σῶν Πιτυροῦν ἐργάτης θελημάτων. Ο Όσιος Πιτυρούν έκανε μαθητής του Μεγάλου Αντωνίου (βλέπε 17 Ιανουαρίου) και πήρε από τις αρετές και τα χαρίσματα εκείνου, η δε εγκράτεια του εικονίζεται κατά τον αυστηρότατο ασκητισμό. Πολλές φορές έμεινε νηστικός εντελώς, χωρίς καθόλου να ζημιωθεί η υγεία του ή να ελαττωθεί η πνευματική αντοχή του και η προθυμία του. Συχνά έλεγαν οι μοναχοί για οράματα, που εμφανίζονταν σ' αυτούς οι δαίμονες. Εκείνος τότε έλεγε: «εγώ φοβάμαι περισσότερα τα δαιμόνια, πού φωλιάζουν την υπερηφάνεια, τη φιλαργυρία, τη φιληδονία και άλλα παρόμοια πάθη. Αυτά είναι τα πιο επικίνδυνα δαιμόνια και πρέπει μεγάλη προσοχή προς αυτά». Ο όσιος Πιτυρούν απεβίωσε ειρηνικά.

Πολλοὺς πρὸς ἄλλα, πρὸς δὲ ῥητίνης ζέσιν, Στερρῶς ἀθλοῦντα, Φαῖδρον ἔγνωμεν μόνον. Μάρτυρας της χριστιανικής εκκλησίας, η μνήμη του οποίου τιμάται στις 29 Νοεμβρίου. Την ημέρα αυτή γιορτάζουν όσοι φέρουν το όνομα Φαίδρος και Φαίδρα. Ο Φαίδρος μαρτύρησε, όταν οι διώκτες του τον περιέλουσαν με καυτό ρετσίνι.

Διονύσιος εἷς τελῶν θυηπόλων, Ξίφος μετελθών, εἷς ἐστι καὶ Μαρτύρων. Διονύσιε τοῦτον τὸν ὕμνον δέξαι Ὂν σοι Γεράσιμος ἐξύφανε πόθῳ. Ο Άγιος Διονύσιος, ήταν επίσκοπος Κορίνθου και έζησε το δεύτερο αιώνα μ.Χ. (περί το 160 μ.Χ.) στην εποχή του αυτοκράτορα Μάρκου Αυρηλίου. Κατά τον Μελέτιο ο Διονύσιος αυτός, ήταν άνδρας λόγιος, πολυμαθής και θεοσεβής. Μεριμνούσε όχι μόνο για το ποίμνιό του, αλλά και για τις άλλες εκκλησίες με τις οποίες επικοινωνούσε με επιστολές. Αυτή την επικοινωνία ο ιστορικός Ευσέβιος τη χαρακτηρίζει ως θεία διδασκαλία. Λέγεται ότι μαρτύρησε δια ξίφους. Λειτουργικά κείμενα Μεγαλυνάριον Χαίροις ὁ Κορίνθου θεῖος ποιμήν καὶ τῆς εὐσεβείας, θεοῤῥήμων ὑφηγητὴς· Χαίροις ὁ ἐκχέας, ὑπὲρ Χριστοῦ τὸ αἷμα, ἀθλητικοῖς ἀγῶσιν, ὢ Διονύσιε.

Φιλουμένου πείρουσιν ἥλοις τοὺς πόδας, Χριστὸν φιλοῦντος καὶ Θεῷ φιλουμένου. Σήμερα η Εκκλησία μας τιμά τον Άγιο Φιλούμενο, ο οποίος καταγόταν από τη Λυκαονία. Ήταν έμπορος σιτηρών. Καταγγέλθηκε, το 270 μ.Χ., ως χριστιανός στον ηγεμόνα της Άγκυρας Φήλικα. Συνελήφθη και τον παρουσίασαν μπροστά στον ηγεμόνα. Ο Φιλούμενος όμως δεν πτοήθηκε από τις απειλές που δέχθηκε και παρέμεινε πιστός στην μία και αληθινή πίστη του Χριστού. Τον υπέβαλαν σε φρικτά βασανιστήρια, τρυπώντας του τα άκρα με καρφιά. Με αυτό τον μαρτυρικό τρόπο παρέδωσε το πνεύμα του στον Κύριο. Λειτουργικά κείμενα Ἀπολυτίκιον  Ἦχος δ'. Ταχὺ προκατάλαβε. Παράμονον μέλψωμεν σὺν Φιλουμένῳ πιστοί, ὡς θείους θεράποντας καὶ ἀθλητὰς εὐκλεεῖς Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν· τοῦτον γὰρ φερωνύμως ὡς φιλήσαντας ἄγαν, ᾔσχυναν δι' ἀγώνων παρανόμων τὸ κράτος αἰτοῦντες πταισμάτων λύσιν πᾶσι καὶ ἔλεος.

Eις τον Παράμονον. Ὁ Παράμονος νύπεταί σοι Χριστέ μου. Γνοὺς γὰρ Θεὸν μόνον σε, σοὶ θνῄσκει μόνῳ. Eις τους τριακοσίους εβδομήκοντα. Ξίφει κεφαλὰς ἄνδρες ἑπτάκις δέκα Σὺν ἐξαπλῇ διδοῦσι πεντηκοντάδι. Παράμονον δ' ἐνάτῃ κτάνον εἰκάδι ἔγχεα μακρά. Ο Άγιος Παράμονος μαρτύρησε μαζί με άλλους 370 χριστιανούς στα μέσα του 3ου μ.Χ. αιώνα, όταν αυτοκράτορας ήταν ο Δέκιος, που είχε κάνει πολλούς φόνους χριστιανών. Τότε λοιπόν, κοντά στον ποταμό Τίγρη υπήρχαν ιαματικά λουτρά. Στα λουτρά αυτά είχε πάει και ένας φανατικός λάτρης των ειδώλων, ο άρχων Ακυλίνος. Όταν έκανε θυσίες στο ναό της Ίσιδος, έδωσε διαταγή να συμμετέχουν σ' αυτές ο Παράμονος και άλλοι 370 χριστιανοί, που είχαν συλληφθεί και τους κρατούσαν φυλακισμένους. Όλοι όμως αρνήθηκαν. Και ενώ γίνονταν οι ειδωλολατρικές θυσίες, οι πιστοί του Χριστού έψαλλαν «ψαλμοῖς καὶ ὕμνοις καὶ ᾠδαῖς πνευματικαῖς» (Προς Εφεσίους, ε' 19) στο Σωτήρα τους. Ο Ακυλίνος, εξαγριωμένος από τη στάση τους, διέταξε να τους σκοτώσουν. Όρμησαν εναντίον τ...