ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟ

Στην Κω, στην περιοχή νοτιοδυτικά του Ασκληπιείου και περίπου 150 μέτρα δυτικά από τη θέση Κοκκινόνερο (ιαματικές πηγές) βρίσκεται το παλαιότατο εκκλησάκι («μοναστηράκι») της Οσίας Μελούς. Η οσία είναι η μοναδική αγιασμένη γυναικεία μορφή που φαίνεται ότι ήταν ντόπια, αν και ακόμη δεν γνωρίζουμε την καταγωγή της. Είναι πολύ σημαντικό ότι παρά την έλλειψη ιστορικών στοιχείων η μνήμη της Οσίας διατηρήθηκε στη συνείδηση του λαού και η λατρεία της φθάνει σε εμάς αδιάκοπη από τα βάθη των αιώνων. Παρά ταύτα η αβέβαιη ετυμολογική προέλευση του ονόματός της οδήγησε σε αμφισβήτηση της ιστορικότητας της Οσίας, η οποία, τελικά, επιβεβαιώνεται από τη δημοσίευση κατά το έτος 1972/3 μ.Χ. ενός χειρογράφου του τέλους του 15ου αιώνα μ.Χ. (Παρισινός Κώδικας με αριθμό 1362) με στιχηρά γραμμένα προς τιμήν της. Ο Ιάκωβος Ζαρράφτης παραθέτει τη μαρτυρία ότι κατά το έτος 1018 μ.Χ. κάποιος ασκητής έκτισε μοναστήρι πλησίον του Ι. Ναού της Οσίας Μελούς και ζούσε εκεί θεραπεύοντας τους πιστούς που έφθαναν κοντά ...

Μοναδική πηγή που διασώζει το Μαρτύριο και την ακολουθία του Οσιομάρτυρος Κυρίλλου είναι το αθωνικό χειρόγραφο 347 της μονής Διονυσίου. Πρόκειται για ένα κείμενο γραμμένο σε λόγια γλώσσα και κατά πάσα πιθανότητα αυτόγραφο έργο του ανωνύμου συντάκτη του Μαρτυρίου, χρονολογούμενο μεταξύ του τέλους του 17ου και των αρχών του 18ου μ.Χ. αιώνος. Σύμφωνα με το Μαρτύριό του ο Κύριλλος , το κοσμικό όνομα του οποίου ήταν Κυριακός, γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το έτος 1544 μ.Χ., κατά την περίοδο της βασιλείας του σουλτάνου Σουλεϊμάν. Ο πατέρας του ονομαζόταν Πέιος, καταγόταν από την επαρχία Πελαγονίας και διέμενε με την οικογένεια του στην περιοχή της ακροπόλεως της Θεσσαλονίκης. Σε ηλικία δέκα ετών ο Κυριακός έμεινε ορφανός, με αποτέλεσμα να αναλάβουν την κηδεμονία του δύο θειοι του, συγγενείς της μητέρας του, εκ των οποίων ο ένας ήταν μωαμεθανός. Τελικά ο μωαμεθανός θειος του, ανέλαβε αποκλειστικά την κηδεμονία του και τον έστειλε σε κάποιον επίσης μωαμεθανό βυρσοδέψη για να μάθει κοντά του να εξα...

 Aστείος αρθείς εύρεν αστείον τέλος, Oφθείς μελίσσαις βρώσις εγχρισθείς μέλι. Ο Άγιος Αστείος (ή Αστίος) ήταν επίσκοπος Δυρραχίου και έζησε επί βασιλέως Τραϊανού και ηγεμόνος Αγρικόλα το έτος 98 μ.Χ. Συνελήφθη από τους ειδωλολάτρες του Δυρραχίου και επειδή δεν θυσίαζε στα είδωλα, οδηγήθηκε στον ηγεμόνα Αγρικόλα, όπου τον έδειραν με μολύβδινα ομοιώματα χεριών και τον μαστίγωσαν με μαστίγια από νεύρα βοδιών. Επειδή όμως επέμενε στην πίστη του Χριστού, τον άλειψαν με μέλι και τον σταύρωσαν σε καιρό καύσωνα, κοντά στο τείχος της πόλης. Εκεί έπεσαν επάνω του νέφη μελισσών, όπου από τα πολλά τσιμπήματα θανατώθηκε.

Ιδούσα Pήξου την τομήν η Λουκία, Oυ προς τομήν έρρηξε φωνήν δειλίας. Η Αγία Λούκια, συνελήφθη από τον Ρήξο Βικάριο, που την ανάγκαζε να θυσιάσει στα είδωλα και ν' αρνηθεί τον Χριστό. η Αγία Λούκια όχι μόνο δεν πείστηκε, αλλά οδήγησε στην πίστη του Χριστού τον Ρήξο, από τον όποιο, αξιώθηκε μεγάλων τιμών και εγκαταστάθηκε σ' ένα ήσυχο σπίτι, όπου καταγινόταν με την προσευχή και τη νηστεία. Παρακάλεσε δε τον Ρήξο να πάει στην Κομπανία της Ιταλίας και να μαρτυρήσει εκεί για τον Χριστό. Ο δε Ρήξος, αφού εγκατέλειψε γυναίκα, παιδιά, πλούτο και όλη την κοσμική δόξα, αναχώρησε με την Αγία. Στην πόλη αυτή συνελήφθησαν και οι δύο. Μπροστά στον ηγεμόνα ομολόγησαν με θάρρος τον Χριστό και γι' αυτό αποκεφαλίστηκαν. Μαζί τους αποκεφαλίστηκαν και πολλοί άλλοι Άγιοι Μάρτυρες (βλέπε και Άγιοι Εικοσιτέσσερις Μάρτυρες που εορτάζουν την ίδια ημέρα).

Θεοῦ τεθνηκὼς πυξίῳ προσεγράφη, Θείου Σισώης Πνεύματος τὸ πυξίον. Βῆ δὲ Σισώης γῆθεν εἰς οὐρανὸν ἕκτῃ ἀμύμων. Ο Όσιος Σισώης έλαμψε με την πνευματική του σύνεση, την ταπεινοφροσύνη, τη φιλαδελφία και το ενδιαφέρον του στο να επιστρέψει και ένα μόνο αμαρτωλό. Μεταξύ των ασκητών αναδείχτηκε ονομαστός και μέγας, αθλητής της πρώτης γραμμής, τύπος εγκράτειας, αλλά και ψυχή πού προσευχόταν για δικαίους και αδίκους, πλούσιους και φτωχούς, άρχοντες και ιδιώτες, κληρικούς και λαϊκούς και γενικά για όλο τον κόσμο. Στη γη ήταν, αλλά η ζωή του ήταν ουράνια. Υψωμένος πάνω από τη σάρκα, που χαλιναγωγούσε τέλεια με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος και τη θεία κοινωνία του σώματος και του αίματος του Χριστού. Η μνήμη του μένει υπόδειγμα σ' όσους θέλουν την ασκητική ζωή, για να είναι γνήσιοι και πραγματικοί ασκητές, όχι μόνο με την αντοχή του σώματος, αλλά και με την πνευματική αναγέννηση και τη λάμψη της αρετής. Λειτουργικά κείμενα Ἀπολυτίκιον  Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον. Ἐκ παιδὸς γεωργήσας ζωὴ...