ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟ

  Οθωμανική περίοδος στην Ελλάδα ή Τουρκοκρατία, όπως επικράτησε να λέγεται, αντί του ορθού Οθωμανοκρατία, χαρακτηρίζεται η χρονική περίοδος κατά την οποία η Οθωμανική αυτοκρατορία ασκούσε κυριαρχία στον γεωγραφικό χώρο της σημερινής Ελλάδας και γενικά σε πολλές περιοχές κατοικούμενες, σε μικρό ή μεγάλο βαθμό, από Έλληνες. Συμβατικά η οθωμανική περίοδος αρχίζει με την άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453, αν και η διείσδυση των Οθωμανών στον ευρύτερο ελληνικό χώρο, Μικρά Ασία και Νότια Βαλκανική, ξεκινάει από παλαιότερα. Εάν θεωρήσουμε ότι αυτός ο χώρος ήταν όλη η Μικρά Ασία και η ελληνική χερσόνησος, τότε η η οθωμανική κυριαρχία θεωρητικά αρχίζει από το 1071, αν και η παρουσία των Οθωμανών στην περιοχή εδραιώνεται μόνο κατά τον 15ο αιώνα. Η εξάπλωση των Οθωμανών στον χώρο αυτόν ήταν σταδιακή και προοδευτικά κατέκτησαν όλη την έκταση της σημερινής Ελλάδας, εκτός των Ιονίων νήσων. Οι Έλληνες έκαναν αρκετές επαναστάσεις κατά της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Η τελευταία ήταν η Επανάσταση ...

Η εκπαίδευση των Ελλήνων κατά την Τουρκοκρατία γινόταν σε τοπικά σχολεία αλλά και σε μεγάλες σχολές με οικονομική συνδρομή Ελλήνων, ντόπιων ή της διασποράς και την υποστήριξη και καθοδήγηση της Εκκλησίας, υπό την επίβλεψη του Οθωμανικού κράτους. Τα ελληνικά εκπαιδευτήρια που λειτουργούν κατά την Οθωμανική περίοδο δεν συγκροτούν ένα εκπαιδευτικό σύστημα, καλύπτουν όμως ένα εκτεταμένο γεωγραφικό πεδίο, με ακανόνιστη διασπορά και χαρακτηριζόμενο από τοπικές ιδιομορφίες. Η κυριότερη τομή για το θέμα είναι η εμφάνιση και διάχυση της νεωτερικής σκέψης στον ευρωπαϊκό και στον ελληνικό χώρο που είναι γνωστή ως  Διαφωτισμός . Αυτό το γεγονός τέμνει σε δύο μεγάλες υποπεριόδους την ιστορία της παιδείας, χωρίς, πάντως, να υπάρχει ένα γενικώς αποδεκτό σαφές χρονικό σημείο για την έναρξή της. Στα πνευματικά φαινόμενα, εξάλλου, προηγούνται προδρομικές περίοδοι που εμφανίζουν κάποια χαρακτηριστικά σε πρωτογενή μορφή. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι η ελληνική παιδεία της οθωμανικής περιόδου εξελίχθη...