ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟ

Κατά τη διάρκεια του πρώτου παγκοσμίου πολέμου στο νομό Σερρών, έλαβε χώρα μία απάνθρωπη και σκληρή βουλγάρικη κατοχή. Ήταν η δεύτερη βουλγάρικη κατοχή (είχε προηγηθεί εκείνη του 1912-13), από τις συνολικά τρεις (θα ακολουθούσε εκείνη του 1941-44) που θα υφίστατο ο νομός Σερρών από τους Βούλγαρους. Το καλοκαίρι του 1916 οι Βούλγαρο ι πέρασαν την ελληνοτουρκική μεθόριο εισήλθαν στο νομό Σερρών, και την ημέρα του εορτασμού της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος (06-08-1916) και κατέλαβαν την Κάτω Τζουμαγιά (Ηράκλεια Σερρών). Μετέτρεψαν άμεσα τα σχολεία σε στρατώνες και διέκοψαν την τελούμενη θεία λειτουργία. Πρώτο τους μέλημα ήταν φυσικά να κακοποιήσουν όσους συμμετείχαν στο Μακεδονικό Αγώνα. Κατόπιν έβαλαν σε εφαρμογή το σχέδιο τους, έχοντας ως στρατηγική τους την μεταφορά των Βλάχων της ευρύτερης περιοχής στη νότια Σερβία και συγκεκριμένα στο Ποζάρεβιτς και μέσω της βουλγαροποίησης τους, τον έλεγχο αυτής της περιοχής Στις 14 Σεπτεμβρίου, ημέρα της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού,   οι  Βούλγαρ

Απόσπασμα στρατιωτικού χάρτη της μάχης Bairakli Jum’a (31.10.1916). Charles James Briggs, Lieutenant General (πηγή: ΙWM) Στα  πλαίσια  της  εξέλιξης  του  Α΄  Παγκοσμίου  Πολέμου  διαμορφώθηκε  στον  Νομό  Σερρών  τμήμα  του λεγόμενου  Μακεδονικού  Μετώπου  (με  όριο  τον  ρου του  Στρυμόνα)  και  γι’  αυτό  χωριά  και  κωμοπόλεις που γειτνίαζαν με το μέτωπο έπρεπε να απομακρυνθούν.  Την  απομάκρυνση  των  κατοίκων  της  Τζουμαγιάς ανέλαβε με χρήση βίας στις 14 Σεπτεμβρίου 1916 ο  βουλγαρικός στρατός. Το  άδειο  κέλυφος  έγινε πεδίο  σφοδρών  μαχών  μεταξύ  των  στρατευμάτων  της Αντάντ και των Βουλγάρων. Στις 31 Οκτωβρίου 1916,μετά  από  σφοδρούς  κανονιοβολισμούς,  οι  Βούλγαροι υποχώρησαν.   Απόσπασμα στρατιωτικού χάρτη της μάχης Bairakli Jum’a 31 Οκτωβρίου 1916 Το  απόγευμα  της  1ης Νοεμβρίου  1916  ο Άγγλος  λοχαγός  Charles James Briggs (Captain Lieutenant)  εισήλθε  στη  βομβαρδισμένη  Τζουμαγιά  με  το επιτελείο  του  και  ο  αμερικανός  φωτορεπόρτερ  Ariel Varges  που  ακολου