ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟ

  Φωτό αρχείου Τζανακάρη Στις 14 Σεπτεμβρίου 1971 ξεκίνησε η αναστήλωση του «Ηρώου» της Μεραρχίας Σερρών, το οποίο είχε καταστραφεί από τους Βούλγαρους το 1943 μέσω ανατίναξης. Οι εργασίες αναστήλωσης πραγματοποιήθηκαν από ειδικούς τεχνίτες της αρχαιολογικής υπηρεσίας, όπως οι Καραλής, Αϊναζίδης και Παράσχος, με τη συμβολή ντόπιων εργατών, μεταξύ των οποίων και ο αρχιτέκτονας Στέργιος Μπέγος. Τα έργα ολοκληρώθηκαν στις 11 Νοεμβρίου 1971.

Επονίτες παρελαύνουν στη λεωφόρο Μεραρχίας των Σερρών Στις 14 Σεπτεμβρίου 1944, τα ξημερώματα, τα Σέρρας απελευθερώθηκαν από τη βουλγαρική κατοχή, σηματοδοτώντας μια ιστορική στιγμή για την πόλη. Οργανωμένα μέλη του ΕΑΜ μοίρασαν προκηρύξεις που ανακοίνωναν την είσοδο των δυνάμεων του ΕΛΑΣ στην πόλη. Με το πρώτο φως της ημέρας, οι καμπάνες των εκκλησιών άρχισαν να χτυπούν πανηγυρικά, με τον κόσμο να βγαίνει στους δρόμους κρατώντας ελληνικές σημαίες. Τα τμήματα του ΕΛΑΣ, με επικεφαλής τον ταγματάρχη Μεθόδιο Αλεξανδρόπουλο, τον έφεδρο ανθυπολοχαγό Αλέξανδρο Κοσμίδη και τον καπετάνιο Αλέξανδρο Ματσούκα, μπήκαν στην πόλη μετά από συνεννόηση των καπεταναίων του ΕΛΑΣ, Αλέξη και Γιώργη, με τον διοικητή της Βουλγαρικής Μεραρχίας. Ο Βουλγαρικός στρατός υποδέχθηκε τα τμήματα του ΕΛΑΣ σε παράταξη, με τον ταγματάρχη Αλεξανδρόπουλο και τον Βούλγαρο φρούραρχο να παρελαύνουν μαζί μέχρι το παλιό τηλεγραφείο, όπου εκφώνησαν λόγους για τη συναδέλφωση των δύο λαών. Σχετικά άρθρα Φτάνει η διαταγή της απελε...

Οι αντάρτες του ΕΛΑΣ εισέρχονται στην πόλη των Σερρών στις 14-9-1944 Τα χρόνια της κατοχής υπήρξαν σκληρά κι ανελέητα για τη ζωή των ανθρώπων. Ποτέ μέσα σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα δεν έγιναν τόσα πολλά. Η πείνα, ο κίνδυνος, ο έσχατος εξευτελισμός και ο θάνατος κυριάρχησαν σχεδόν σε καθημερινή βάση, φέρνοντας τα πάνω κάτω. Ο υπέρτατος φόβος πήγε κι έφερε τις καρδιές των ανθρώπων και τα παιδιά είδαν τα λιγνά κορμιά τους να ψηλώνουν και να ωριμάζουν μέσα σε λίγες νύχτες. Μεγάλα μυστικά και μηνύματα ζωής και θανάτου θα ταξιδέψουν από σπίτι σε σπίτι και από γειτονιά σε γειτονιά και ανείπωτοι ηρωισμοί και πράξεις θυσίας θα σημαδέψουν το σώμα και το αίμα των καιρών. Όμως, όλα αυτά κάποτε θα φτάσουν στο τέρμα τους, ο πόνος, οι νεκροί και η δυστυχία θα είναι πια μόνο άσχημες μνήμες και οι άνθρωποι θα αρχίσουν για μια ακόμη φορά να ονειρεύονται, επιλέγοντας μέσα από το κουβάρι της ζωής την κόκκινη κλωστή του παραμυθιού. Στις 3 Σεπτεμβρίου του 1944, κυβέρνηση στη Σόφια θα σχηματίσει ο Μουράβι...

Ο αρχηγός του «Αθανάσιου Διάκου», Χρήστος Μόσχος Τη νύχτα 13 προς 14 Σεπτεμβρίου 1941, η αντάρτικη ομάδα «Αθανάσιος Διάκος» , υπό την ηγεσία του Χαλκιδικιώτη έφεδρου ανθυπολοχαγού Χρήστου Μόσχου, ανατίναξε την γέφυρα Μουριών Κιλκίς, της γραμμής Θεσσαλονίκης - Αλεξανδρουπόλεως.  Ο Μόσχος, που αργότερα έγινε επιτελάρχης της 10ης μεραρχίας και καπετάνιος της 6ης μεραρχίας του ΕΛΑΣ, ήταν σημαντικό στέλεχος του αντιστασιακού κινήματος κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Αυτή η ενέργεια αποτέλεσε μία από τις πρώτες αντιστασιακές πράξεις εναντίον των δυνάμεων του Άξονα, υπονομεύοντας τις υποδομές τους και συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της ένοπλης αντίστασης.

Φωτό αρχείου  : 1928 Στις 14 Σεπτεμβρίου 1928, στα Σέρρας, κατά την Ημέρα Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, πραγματοποιήθηκε μεγάλη θρησκευτική πανήγυρη στον τότε νέο Ναό, κοντά στο ρεύμα Κλοποτίτσης (παλαιότερα τέμενος Αλτάν Τζαμί). Η λειτουργία τελέστηκε από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Σερρών. Στην τελετή ανακηρύχθηκε ο ανάδοχος του νέου ναού, ο οποίος τίμησε τον Άγιο, του οποίου το όνομα θα έφερε ο ναός στο εξής. Μέχρι να δοθεί το επίσημο όνομα, ο ναός ονομάστηκε προσωρινά «Ιερός Ναός Ρεύματος».

Στις 14 Σεπτεμβρίου 1916, η Ηράκλεια βίωσε μία από τις πιο τραγικές στιγμές της ιστορίας της. Οι Βούλγαροι κατακτητές, σε μια πράξη εκδίκησης και καταπίεσης, διέταξαν όλους τους κατοίκους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους μέσα σε μόλις δύο ώρες. Τους ζήτησαν να πάρουν μαζί τους ό,τι μπορούσαν σε τρόφιμα και ρούχα και να συγκεντρωθούν στο βόρειο σημείο της πόλης. Για να επιβάλουν την εντολή τους, κανονιοβόλησαν την κωμόπολη, σκοτώνοντας δύο αθώους κατοίκους. Περίπου 7.000 με 8.000 κάτοικοι, ανάμεσά τους γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένοι, οδηγήθηκαν δια της βίας μέσω του Στρυμονοχωρίου, της γέφυρας του Στρυμόνα, τα στενά του Ρούπελ και της Κρέσνας, φτάνοντας τελικά στο Μελένικο. Εκεί, κρατήθηκαν ως όμηροι υπό σκληρές συνθήκες για τέσσερις μήνες. Η τραγωδία δεν σταμάτησε εκεί. Τον Δεκέμβριο του 1916, οι Βούλγαροι μετέφεραν τους ομήρους στην κατεχόμενη Σερβία, σε περιοχές όπως το Παζάρεβιτς και το Πέτροβιτς, όπου έζησαν σε άθλιες συνθήκες για δύο ολόκληρα χρόνια. Μετά την ανακωχή της 19ης Σεπ...

Απεβίωσε η αρχόντισσα Μάρω (Μάρα Μπράνκοβιτς), 14 Σεπτεμβρίου 1487 Η Μάρα Μπράνκοβιτς (Σερβικά: Мара Бранковић, επίσης γνωστή και ως: Μαρώ, Κομνηνή, Βαλιντέ Χανούμ Σουλτάνα, Κυρά-Μάρω, Μάρα Δέσποινα Χατούν, Σουλτάνα Μαρίγια, Μάρα Χατούν, Δέσποινα Χατούν ή Αμερίσσα, 1418-14 Σεπτεμβρίου 1487) από τον Οίκο Μπράνκοβιτς ήταν Ελληνοσέρβα πριγκίπισσα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας από τον Οίκο Μπράνκοβιτς και κόρη του ηγεμόνα της Σερβίας, Γεωργίου Μπράνκοβιτς και της Ειρήνης Καντακουζηνής, κόρης του ποντιακής καταγωγής, Ματθαίου. Ήταν μια από τις σημαντικότερες γυναικείες προσωπικότητες του 15ου αιώνα. Επίσης ήταν θεία του Γεωργίου Καστριώτη - Σκεντέρμπεη. Η Μάρα Μπράνκοβιτς γεννήθηκε το 1418. Δόθηκε από την οικογένειά της στο σουλτάνο Μουράτ Β', το 1435, σε ηλικία μόλις 17 ετών, σε ένα συνηθισμένο για την εποχή φαινόμενο, το οποίο είχε ως στόχο την εξασφάλιση της ακεραιότητας των χριστιανικών εδαφών. Έτσι, έγινε και η μητριά του στερημένου μητέρας από μικρή ηλικία, Μωάμεθ Β' του Πορθητ...

Xριστός γέρας σοι τω Γερασίμω άνω, Kεδνόν δέδωκε των ιδρώτων σου χάριν. Στη στρατιά των Οσίων, λαμπρή θέση κατέχει και ο Όσιος Γεράσιμος ο Νέος ο Θαυματουργός, ο εκ Λεονταρίου της Πελοποννήσου. Aσκήτευσε στην Ιερά Μονή Aγίας Τριάδος Σουρβιάς, την οποία έκτισε εκ βάθρων ο Όσιος Διονύσιος του Ολύμπου (βλέπε 23 Ιανουαρίου) πρίν 150 περίπου χρόνια, βρίσκεται δε κοντά στο χωριό Μακρινίτσα. Ο Όσιος Γεράσιμος θεωρείται ο δεύτερος κτήτωρ της Ιεράς Μονής Σουρβιάς και εκεί βρίσκεται και ο τάφος του. Ο Όσιος Γεράσιμος ο Νέος γεννήθηκε στα μέσα του 17ου αιώνα μ.Χ. στο χωριό Λεοντάριο Μεγαλοπόλεως Πελοποννήσου, από το Θεόδωρο και την Ευαγγελία. Όταν ο Γεώργιος έγινε 8 ετών τον παρέδωσαν σε δάσκαλο να μαθαίνει τα ιερά γράμματα. Ιδιαίτερα αγαπούσε τους βίους των Αγίων. Έτσι όταν μεγάλωσε πήγε στη μονή Φιλοσόφου, που ήταν κοντά και ήταν σπουδαίο πνευματικό κέντρο ελληνικής παιδείας στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, κι έγινε μοναχός με το όνομα Γεράσιμος κι όπως ήταν φυσικό απέκτησε καλή παιδεία. Έχοντας Θ...

Mακάριος συ και μακάρων εις τόπον, Θανών απήλθες διά του μαρτυρίου. Δεν είναι γνωστός ο τόπος καταγωγής και ποιοί ήταν οι γονείς του Αγίου Μακάριου. Υπήρξε μαθητής του Αγίου Νήφωνος (†1508 - βλέπε 11 Αυγούστου) Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, του οποίου τον βίο μιμήθηκε. «Φθάσας δε εις το άκρον και τέλειον της θείας αγάπης εφλέγετο καθ' εκάστην η καρδία του και επόθει να αξιωθή να τελειώση την ζωήν του με μαρτυρικόν θάνατον». Φανέρωσε τον ένθεο πόθο του στον άγιο διδάσκαλό του, που βρισκόταν τότε πάλι στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου, και αφού γνώρισε ότι η επιθυμία του είναι πράγματι κατά θεία βούληση, τον νουθέτησε κατάλληλα, του ευχήθηκε, τον ευλόγησε, τον κατεφίλησε και τον κατευόδωσε προς την οδό του μαρτυρίου και του είπε: «Άπελθε, τέκνον, εις την οδόν του μαρτυρίου, ότι κατά την προθυμίαν σου, θέλεις αξιωθή να λάβης τον στέφανον της αθλήσεως και να αγάλλεσαι αιωνίως μετά των μαρτύρων και των οσίων». Ο Μακάριος είχε συνοδεύσει, μαζί με τον παραδελφό του Ιωάσαφ (βλέπε 26 Οκτωβρίου), ...

Yπόστασιν μεν του Θεανθρώπου μίαν, Διττάς δε γνώθι και θελήσεις και φύσεις. Σέβειν θελήσεις του Θεανθρώπου δύω, Έκτη διδάσκει πληθύς ευσεβοφρόνων. Η ΣΤ’ Οικουμενική Σύνοδος έγινε στην Κωνσταντινούπολη το έτος 680 μ.Χ. επί της βασιλείας του Kωνσταντίνου Δ' και καταδίκασε τον Μονοθελητισμό. Ο αριθμός των Πατέρων που έλαβαν μέρος στην Σύνοδο ανέρχεται στους 150. Το Συναξάρι αναφέρει χαρακτηριστικά ότι η ΣΤ’ Οικουμενική Σύνοδος «Ἠθροίσθη δὲ ἐν τῷ Τρούλλῳ τοῦ Παλατίου, τῷ λεγομένῳ, Ὠάτῳ, ἀναθέματι καθυποβαλοῦσα Σέργιον, καὶ Πύρρον, καὶ Πέτρον, καὶ Παῦλον, Ἐπισκόπους γενομένους Κωνσταντινουπόλεως· Μακρόβιόν τε τὸν Ἀντιοχείας, καὶ Κῦρον τὸν Αλεξανδρείας, καὶ Ὁνώριον τὸν Ῥώμης, Στέφανόν τε καὶ Πολυχρόνιον, καὶ τοὺς σὺν αὐτοῖς». Η ΣΤ’ Οικουμενική Σύνοδος, υπήρξε η κατάληξη πεντηκονταετών θεολογικών και εκκλησιαστικών ερίδων (7ος αιώνας μ.Χ.) περί το θέμα αν ο Θεάνθρωπος Χριστός, τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος, σε μία Υπόσταση (ένα πρόσωπο), έχει δύο ενέργειες και θελήσεις ή μία. Η Σύνοδο...

Τὰς ἐν λάρυγγι Σῶτερ ὑψώσεις φέρει, Ὑψούμενον βλέπουσα τὸν Σταυρὸν κτίσις. Ὑψώθη δεκάτῃ, Σταυροῦ ξύλον, ἠδὲ τετάρτῃ. Το 326 μ.Χ. η Αγία Ελένη πήγε στην Ιερουσαλήμ για να προσκυνήσει τους Αγίους Τόπους και να ευχαριστήσει το Θεό για τους θριάμβους του γιου της Μεγάλου Κωνσταντίνου. Ο Θείος ζήλος όμως, έκανε την Άγια Ελένη να αρχίσει έρευνες για την ανεύρεση του Τιμίου Σταυρού. Επάνω στο Γολγοθά υπήρχε ειδωλολατρικός ναός της θεάς Αφροδίτης, τον οποίο γκρέμισε και άρχισε τις ανασκαφές. Σε κάποιο σημείο, βρέθηκαν τρεις σταυροί. Η συγκίνηση υπήρξε μεγάλη, αλλά ποιος από τους τρεις ήταν του Κυρίου; Τότε ο επίσκοπος Ιεροσολύμων Μακάριος με αρκετούς Ιερείς, αφού έκανε δέηση, άγγιξε στους σταυρούς το σώμα μιας ευσεβέστατης κυρίας που είχε πεθάνει. Όταν ήλθε η σειρά και άγγιξε τον τρίτο σταυρό, που ήταν πραγματικά του Κυρίου, η γυναίκα αμέσως αναστήθηκε. Η είδηση διαδόθηκε σαν αστραπή σε όλα τα μέρη της Ιερουσαλήμ. Πλήθη πιστών άρχισαν να συρρέουν για να αγγίξουν το τίμιο ξύλο. Επειδή, όμως, συ...

Εφημερίδα Σκριπ, Φύλλο: 13/9/1898, Σελίδα: 3 Στις 14 Σεπτεμβρίου 1898, Σαλή Αγάς από τις Σέρρες εγγονός του Μεχμέτ Αλή Πασσά έχει κατηχηθεί και προετοιμαστεί, θα βαπτισθεί αύριο στον Ιερό Ναό της Ρόμβης. Η εφημερίδα  Σκριπ έγγραψε την προηγούμενη ημέρα: Βάπτιση Οθωμανού Ο Σαλή Αγάς από τις Σέρρες της Μακεδονίας, εγγονός του Μεχμέτ Αλή Πασσά, αφού έχει κατηχηθεί και προετοιμαστεί, θα βαπτισθεί αύριο στον Ιερό Ναό της Ρόμβης. Βάπτιδις Οθωμανού Ὁ ἐκ Σερρῶν τῆς Μακεδονίας Σαλῆ ἀγᾶς, ἔγγονος τοῦ Μεχμέτ ᾿Αλῆ πασσᾶ, κατηχη- θεὶς ἤδη καὶ παρασκευασθείς βαπτισθήσεται αὔριον ἐν τῷ ἱερῷ ναῷ τῆς Ρόμβης.

Τὰς ἐν λάρυγγι Σῶτερ ὑψώσεις φέρει, Ὑψούμενον βλέπουσα τὸν Σταυρὸν κτίσις. Ὑψώθη δεκάτῃ, Σταυροῦ ξύλον, ἠδὲ τετάρτῃ. Βιογραφία Το 326 μ.Χ. η Αγία Ελένη πήγε στην Ιερουσαλήμ για να προσκυνήσει τους Αγίους Τόπους και να ευχαριστήσει το Θεό για τους θριάμβους του γιου της Μεγάλου Κωνσταντίνου. Ο Θείος ζήλος όμως, έκανε την Άγια Ελένη να αρχίσει έρευνες για την ανεύρεση του Τιμίου Σταυρού. Επάνω στο Γολγοθά υπήρχε ειδωλολατρικός ναός της θεάς Αφροδίτης, τον οποίο γκρέμισε και άρχισε τις ανασκαφές. Σε κάποιο σημείο, βρέθηκαν τρεις σταυροί. Η συγκίνηση υπήρξε μεγάλη, αλλά ποιος από τους τρεις ήταν του Κυρίου; Τότε ο επίσκοπος Ιεροσολύμων Μακάριος με αρκετούς Ιερείς, αφού έκανε δέηση, άγγιξε στους σταυρούς το σώμα μιας ευσεβέστατης κυρίας που είχε πεθάνει. Όταν ήλθε η σειρά και άγγιξε τον τρίτο σταυρό, που ήταν πραγματικά του Κυρίου, η γυναίκα αμέσως αναστήθηκε. Η είδηση διαδόθηκε σαν αστραπή σε όλα τα μέρη της Ιερουσαλήμ. Πλήθη πιστών άρχισαν να συρρέουν για να ...