ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟ

Φώτο αρχείου πρόσφυγες στο Σιδηρόκαστρο  Στις 7 Αυγούστου 1913, σύμφωνα με δελτίο επιτροπής προσφύγων στη Θεσσαλονίκη, είχαν καταγραφεί 1.401 πρόσφυγες από τις Σέρρες. Το ίδιο δελτίο ανέφερε ότι την ίδια περίοδο, οι άστεγοι στην πόλη των Σερρών, τόσο Χριστιανοί όσο και Μωαμεθανοί, έφθαναν τους 15.000. Αυτά τα στοιχεία αποτυπώνουν τη μεγάλη ανθρωπιστική κρίση που προκλήθηκε από τους Βαλκανικούς Πολέμους, με χιλιάδες ανθρώπους να βρίσκονται χωρίς στέγη και να αναζητούν καταφύγιο σε άλλες περιοχές, όπως η Θεσσαλονίκη.

Στις 7 Αυγούστου 1894, καταρτίστηκε και ψηφίσθηκε από τη γενική συνέλευση των χριστιανών κατοίκων της Τζουμαγιάς (Ηράκλειας) ο «Κανονισμός» της Ελληνικής Κοινότητας. Ο κανονισμός αυτός αποτέλεσε σημαντικό βήμα για την αυτοοργάνωση και τη διοίκηση της ελληνικής κοινότητας στην περιοχή. Καθόρισε τους κανόνες και τις αρχές λειτουργίας της κοινότητας,  ενισχύοντας την εσωτερική συνοχή και την αλληλεγγύη των μελών της. Μέσω αυτής της νομικής ρύθμισης, οι Έλληνες της Τζουμαγιάς απέκτησαν ένα εργαλείο για την προστασία των δικαιωμάτων τους και την ενίσχυση της πολιτιστικής τους ταυτότητας σε μια περίοδο έντονων εθνικών ανταγωνισμών και κοινωνικών ανακατατάξεων.

Φώτο αρχείου,  Ιωάννης Βρατσάνος Στις 7 Αυγούστου 1864, ο Ιωάννης Βρατσάνος, ο Έλληνας υποπρόξενος στις Σέρρες, έγραψε στην ελληνική κυβέρνηση αναφέροντας τις αυθαιρεσίες των τουρκικών αρχών εις βάρος των Ελλήνων εμπόρων και βιοτεχνών της περιοχής. Το γράμμα αυτό αποτελεί ένα σημαντικό τεκμήριο των δυσκολιών και των καταπιέσεων που αντιμετώπιζαν οι Έλληνες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κατά την περίοδο εκείνη. Οι περιγραφές του Βρατσάνου παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες για την οικονομική και κοινωνική κατάσταση των Ελλήνων στην περιοχή των Σερρών και την ευρύτερη Μακεδονία, αναδεικνύοντας τα προβλήματα και τις προκλήσεις που είχαν να αντιμετωπίσουν.