ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟ

Ο Λοχαγός Αντώνιος Κουμανάκος με την επίσημη στολή στις Σέρρες, 1915  Εναν άλλον Δεκέμβρη, του 1917, βρίσκουμε τον Ευστράτιο Σταματόπουλο στρατιώτη στον πόλεμο. Τον Απρίλιο του ίδιου χρόνου ο Μυριβήλης έχει καταταγεί στο 4ο Σύνταγμα της Μεραρχίας Αρχιπελάγους και έχει αναχωρήσει από τη Λέσβο για τη Μακεδονία. Με το Σύνταγμά του κινούν το καλοκαίρι να στήσουν προφυλακή στο Μοναστήριον. Στο Αρχείο του, έξι φωτογραφίες από το Πουαντό-Γευγελή τον Δεκέμβριο του 1917, με επιμέλεια τοποθετημένες επάνω σε γκρίζο χαρτόνι, φέρουν ιδιόχειρες λεζάντες: «Στην πόρτα του αμπρί μου τραβηγμένη με ομίχλη» γράφει στη μία. «Στη μέση ξεσκούφωτος και μαγουλικωμένος ο νέος προϊστάμενός μου, λοχαγός Κουμανάκος. Χρυσός τύπος» γράφει στην άλλη και αλλού: «Τρεχάλες μες στο χιονισμένο δάσος του καταυλισμού μας με το αγαπημένο μου σκυλί του Ταμείου "Λέων"». Είναι η χρονιά που αρχίζει να γράφει τη Ζωή εν τάφω. Με την έκδοσή της στην Αθήνα το 1930 λαμβάνει θέση ανάμεσα στους μεγάλους ευρωπαίους λογοτέχνες...

Εφημερίδα Σκριπ, Φύλλο: 29/11/1915, Σελίδα: 6 Διαφήμιση της Τράπεζας Ανατολής στην Εφημερίδα Σκριπ, η οποία περιλαμβάνει και τις Σέρρες, 29 Νοεμβρίου 1915

Στις 12 Οκτωβρίου 1915, κυκλοφόρησε η εφημερίδα "Τηλέγραφος", που είχε υπότιτλο "Εφημερίς των Σερρών καθημερινή". Ήταν δισέλιδη σε σχήμα 26Χ37, με ιδιοκτήτη το Φώτη Νούλη και διευθυντή το Ν.Γ. Μπενάκη. Η εφημερίδα τυπωνόταν στο τυπογραφείο Χ.Α. Γουσίου και αποσκοπούσε στην ενημέρωση της τοπικής κοινωνίας των Σερρών.

Στις 3 Αυγούστου 1915, η εφημερίδα «Νέα Ημέρα Τεργέστης» δημοσίευσε την είδηση της αυτομόλησης του νεοεκλεγέντος βουλευτή Αθανασίου Αργυρού από το ψηφοδέλτιο των Βενιζελικών προς το κόμμα του Δημητρίου Γούναρη. Ο Αθανάσιος Αργυρός (Νιγρίτα, 1858 - Βόλος, 9 Ιανουαρίου 1945) ήταν Έλληνας δικηγόρος, δημοσιογράφος και πολιτικός. Υπηρέτησε ως βουλευτής Σερρών και ως υπουργός. Υπήρξε πρωτεργάτης του Μακεδονικού Αγώνα

Στις 2 Αυγούστου 1915 ο πρωθυπουργός Δ. Γούναρης σε συνέλευση των κυβερνητικών βουλευτών πουπραγματοποιήθηκε στο ξενοδοχείο «Τουρίστ» οπου και ο ίδιος διέμενε «υπέδειξε κυβερνητικόν υποψήφιον Πρόεδρον της Βουλής τον κ. Ιωάννην Δέλλιον βουλευτήν εκ Σερρών…».

Οι εκλογές στις 31 Μαΐου 1915 πραγματοποιήθηκαν από την (διορισμένη από τον Βασιλιά Κωνσταντίνο) κυβέρνηση του Δημητρίου Γούναρη. Σε αυτές τις εκλογές ψήφισαν πρώτη φορά οι περιοχές της Ελλάδας που είχαν προσαρτηθεί μετά τις νίκες στους Βαλκανικούς Πολέμους, οι επονομαζόμενες «Νέες Χώρες», δηλαδή η Μακεδονία, η Ήπειρος, η Κρήτη και τα νησιά του Αιγαίου. Το Κόμμα των Φιλελευθέρων απέσπασε την πλειοψηφία των εδρών στο Κοινοβούλιο, κερδίζοντας όλες τις έδρες της Κρήτης, της Ηπείρου και του ανατολικού Αιγαίου, ενώ διατήρησε την δύναμή του στην λεγόμενη «Παλαιά Ελλάδα». Αντίθετα, ηττήθηκε κατά κράτος στην Μακεδονία, όπου οι εθνικοθρησκευτικές μειονότητες της περιοχής ψήφισαν μαζικά τους υποψήφιους του Κόμματος Εθνικοφρόνων. Παρά την ξεκάθαρη νίκη του Ελευθερίου Βενιζέλου, ο σχηματισμός της κυβέρνησής του πραγματοποιήθηκε στις 10 Αυγούστου, αφού (σύμφωνα με την επίσημη αφήγηση) η ασθένεια του Βασιλιά, δεν του επέτρεπε να υπογράψει νωρίτερα το διάταγμα διορισμού της κυβέρνησης. Ωστόσο η νέα κ...

Βρετανoί Αξιωματικοί παίζουν ποδόσφαιρο κοντά στη Θεσσαλονίκη, Ελλάδα, 25 Δεκεμβρίου  Αυτή η φωτογραφία συνήθως λανθασμένα λαμβάνει χώρα κατά τη διάρκεια της εκεχειρίας των Χριστουγέννων του 1914. Είναι στην πραγματικότητα από τις 25 Δεκεμβρίου 1915 κοντά στη Θεσσαλονίκη, Ελλάδα. Δείχνει τους Βρετανούς αξιωματικούς να παίζουν ποδόσφαιρο, με άλλες τάξεις του βρετανικού τραίνου πυρομαχικών 26ης Μεραρχίας.

Ο Ναός των Αγίων Θεοδώρων Σερρών, 1915 Ο άλλοτε καθεδρικός και περιώνυμος Ιερός Ναός των Αγ. Θεοδώρων Σερρών, γνωστός ως Παλαιά Μητρόπολη, όριζε το ιστορικό κέντρο της μεσαιωνικής πόλης των Σερρών, το οποίο στα αυτοκρατορικά χρυσόβουλλα, σε κώδικες και χρονικά μνημονεύεται ως "Κάστρον" ή "Βαρόσι'' (Τουρκοκρατία). Είναι μεγάλη ορθογώνια ξυλόστεγη ελληνιστική βασιλική, τρίκλιτη, με κάτω διπλή κιονοστοιχία, υπερώο πάνω, με πλάγια κλίτη και στέγη με φωταγωγό. Το ιερό καλύπτεται από κτιστούς θόλους, η κεντρική αψίδα του από τεταρτοσφαίριο και με παραβήματα (πρόθεση και διακονικό) από τρουλίσκους πλίνθινους. Η αρχική κατασκευή του μνημείου, που είναι το αρχαιότερο και πολυτιμότερο των Σερρών, ανάγεται σε χρόνους παλαιοχριστιανικούς, δηλ. κατά τον 5ο η 6ο αι. μ.Χ. Κατά καιρούς δέχτηκε διάφορες προσθήκες και επισκευές. Είναι πολύ πιθανό να χτίστηκε πάνω σε ειδωλολατρικό ναό. Μερικοί ισχυρίζονται ότι θεμελιώθηκε τον 11ο αιώνα και άλλοι τον τοποθετούν στις αρχές του 13ου α...

"Αγιά Σοφιά" Σερρών, 1915 Το Τέμενος Μεχμέτ Μπέη ή "Αγιά Σοφιά", όπως είναι το όνομα που έχει επικρατήσει ανάμεσα στους κατοίκους των Σερρών, βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο της πόλης, δίπλα στο ρέμα των Αγίων Αναργύρων. Είναι το μεγαλύτερο και το αρχαιότερο από τα σωζόμενα μουσουλμανικά τεμένη των Σερρών. Κτίστηκε το 1492-1493 από τον Μεχμέτ Μπέη, σύζυγο της πριγκίπισσας Σελτζούκ Χατούν, κόρης του Βαγιαζίτ Β΄, η οποία έζησε στις Σέρρες τις τελευταίες δεκαετίες του 15ου αι. και υπήρξε κτήτορας και άλλων κτιρίων, μη σωζόμενων σήμερα. Αποτελείται από ένα ευρύχωρο κεντρικό χώρο, τετράγωνο στην κάτοψη, που καλύπτεται από έναν τεράστιο τρούλο διαμέτρου 14,58 μ. Τέσσερα πλευρικά δωμάτια καλυπτόμενα με χαμηλότερους σκαφοειδείς θόλους περιβάλλουν τον κεντρικό χώρο από ανατολικά και δυτικά. Στον νότιο τοίχο εξέχει η πεντάπλευρη σε κάτοψη αψίδα του "μιχράμπ". Στη βόρεια πλευρά, όπου βρίσκεται η κεντρική είσοδος, διαμορφώνεται κιονοστήρικτη ανοικτή στοά με πενταμερ...

Το Μπεζεστένι των Σερρών, 1915 Το Μπεζεστένι των Σερρών, 1915 Μπεζεστένι κλειστή στεγασμένη αγορά του β' μισού του 15ου αι. που βρίσκεται στο σημερινό κέντρο της πόλης. Χτίστηκε κατά το πρότυπο των βυζαντινών αγορών και το όνομα του σημαίνει αγορά υφασμάτων.

Μαυσωλείο στη Σέρρες, 1915. Επεξεργασμένη φωτογραφία. Μαυσωλείο στη Σέρρες, 1915

Μουσικό σχήμα, 1910. Επεξεργασμένη φωτογραφία. Μουσικό σχήμα, 1910 Κάρτ ποστάλ πνευστών κλασικής μουσικής. Σπάνια μουσική ευχετήρια κάρτα των αρχών του 20ου αιώνα στα Σέρρας. Η έκδοσή της τοποθετείται στα τέλη του 19ου αι. μέχρι το πιθανότερο, το 1910. Στάλθηκε από μέλη της Συντεχνίας Κηπουρών Σερρών στον πρόεδρό τους Κωνσταντίνο Μιχαλό ή Μιχαλούση για την ονομαστική του γιορτή στις 21.5.1915. Προσφορά Γιάννη Μιχαλούση Το υλικό αυτό ανήκει στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σερρών το οποίο αποτελεί μέρος της συλλογής του «Μουσικού αρχείου του Γ. Αγγειοπλάστη» το οποίο φυλάσσεται και εκτίθεται σε διαμορφωμένο χώρο στο κτίριο της βιβλιοθήκης. Στην φωτογραφία αναγράφεται η γερμανική ευχή " herzlichen glückwunsch zum ninestage"΄.

Άποψη των Σερρών, 1915-1917 Φωτογραφία Πέννας & Δαϊρετζόπουλος Σέρραι

Μαθητές του Γυμνασίου Σερρών με όργανα στον Μπέη Μπαξέ το 1915

Ο Δήμαρχος Σερρών και Πρόεδρος του Ορφέα Γιώργος Μόσχος, 1915, Επεξεργασμένη φωτογραφία. Ο Δήμαρχος Σερρών και ο Πρόεδρος του Ορφέα Γιώργος Μόσχος Άνω Βροντού Σερρών. Ο μετέπειτα Δήμαρχος Σερρών και πρόεδρος του Ορφέα Γεώργιος Μόσχος, στα αριστερά, φωτογραφίζεται με παρέα σε τοποθεσία του χωριού. Το υλικό αυτό ανήκει στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σερρών το οποίο αποτελεί μέρος της συλλογής του «Μουσικού αρχείου του Γ. Αγγειοπλάστη» το οποίο φυλάσσεται και εκτίθεται σε διαμορφωμένο χώρο στο κτίριο της βιβλιοθήκης.

Πρόσφυγες στον σταθμό Σιδηροκάστρου, 1915 επιχρωματισμένη φωτογραφία Πρόσφυγες στον σταθμό Σιδηροκάστρου, 1915. Από το American Museum Journal, 1915, v. 15 Απο το ίδιο τεύχος, φωτογραφία με π ρόσφυγες στην Θεσ/νικη. American Museum Journal, 1915, v. 15

Η κατάληψη του Χαρωπού από τους Βουλγάρους στην εφημερίδα Darling Downs Gazette,  Σαβ 11 Δεκ 1915  ANGLO-FRENCH FORGED BACK. AUSTRIAN BOMBARDMENT OF DURAZZO. RUSSIAN ACTIVITY. GERMAN BOASTING IN THE REICHSTAG. 'THE BRIDGE TO THE EAST.'; BULGAR ATTACK. ON ALLIES' FORCES, , FURIOUS BATTLE. ... - t- . , BRITISH IN DANGER. LONDON, Thursday. The ''^nily TCTegraph's' Salonika I corresponcJent states that the falling- 1 bacir*1 the French army occupied ten days, and was successfully termiQ-ued j on Tuesday with very slight losses. .. This ' voluntary retirement u'feuitv-d: in reports that the Allies were i'i full retreat. When gun fire was joard at Ghqvgeli and the surrounding '?» il't ges* on Tuesday the inhabitants were pt-ri-1 ?ic stricken and rushed in the train to ? Thepgeli. Those unablo to thus- escape fledfon foot.. Fugitiyes'^tories intensi fiedytho alarm' and -spread tho belief' -'th'a| tlio Allies i\ad rh'et wi...

  Άποψη των Σερρών, 1915  Φωτογραφικό αρχείο : Πέννας & Δαϊρετζόπουλος Σέρραι

Άποψη του  Δεμίρ Ισσάρ περιοχή Σιδηροκάστρου. την δεκαετία του 1920 Αυθεντικη φωτογραφλια Wellox's huts, Demir - Issar. δεκαετια 1920

Άποψη από την περιοχή του Δεμίρ Χισάρ, 6 Δεκεμβρίου 1915