ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟ

Στις 22 Οκτωβρίου 1912, κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων, Έλληνες αντάρτες υπό την ηγεσία του καπετάν Γιαγκλή (Γιαγλής) άρχισαν την μάχη για την απελευθέρωση της Νιγρίτας από τον οθωμανικό ζυγό.  Το 1912, είχε αποφασισθεί από το Ελληνικό Γενικό Επιτελείο ο σχηματισμός σωμάτων προσκόπων, που θα χρησιμοποιούνταν στη Μακεδονία μαζί με σώματα μακεδονομάχων ως προπομποί του ελληνικού στρατού. Ενώ λοιπόν ακόμη ο ελληνικός Στρατός μαχόταν έξω από τη Θεσσαλονίκη και πριν την απελευθερώσει, ο καπετάν Γιαγκλής μπόρεσε να καταλύσει τις οθωμανικές φρουρές και να καταλάβει την πόλη και την περιοχή «εν ονόματι της Ελλάδος». Ο καπετάν Γιαγκλής ανέλαβε λοιπόν το έργο, της απελευθέρωσης της περιοχής μας, πριν προλάβει να την καταλάβει ο βουλγαρικός στρατός: ¨…την 23ην Οκτωβρίου κατελήφθη υπό Ελληνικού Ανταρτικού Σώματος, διατελούντος υπό την αρχηγείαν του γνωστού Έλληνος οπλαρχηγού κ. Γιαγκλή, η Νιγρίτα και υψώθη εν αυτή η Ελληνική Σημαία. Οι εν αυτή και πέριξ Ελληνικοίς χωρίοις ένθα επίσης ...

Στις 22 Οκτωβρίου 1912, σύμφωνα με το ημερολόγιο του Μητροπολίτη Σερρών Απστόλου, καταγράφηκε μια κρίσιμη στιγμή για την πόλη των Σερρών, ο Μουτεσαρίφης (Οθωμανός διοικητής της περιοχής) κατέφυγε στη Μητρόπολη ζητώντας τη συνδρομή του Μητροπολίτη. Ο Μητροπολίτης υπαγόρευσε την παραίτηση του Μουτεσαρίφη, η οποία γράφτηκε στα ελληνικά, και ο Μουτεσαρίφης την υπέγραψε. Μέσω της παραίτησης, εξουσιοδοτούσε τον δήμαρχο Αχμέτ Αφέντη να παραδώσει την πόλη στους ερχόμενους ελληνικούς στρατιωτικούς. Το ίδιο βράδυ, ο Μουτεσαρίφης, σε συνομιλία με τον Μητροπολίτη, εξέφρασε την επιθυμία του να παραδώσει την πόλη σε 300 Έλληνες στρατιώτες, λέγοντας: «Φέρτε μου τριακόσιους Έλληνες στρατιώτας ίνα όπως εγώ παραδώσω αυτοίς την πόλιν». Ο Μητροπολίτης απάντησε ότι οι μόνοι διαθέσιμοι Έλληνες βρίσκονταν στη Νιγρίτα, αλλά ήταν αντάρτες. Ο Μουτεσαρίφης απέρριψε την ιδέα να παραδώσει την πόλη στους αντάρτες, τους οποίους αποκαλούσε «ληστάς», όπως συνήθιζαν να αποκαλούν οι Οθωμανοί τους αντάρτες της περιοχής. ...