ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟ

Στις 29 Σεπτεμβρίου 1993 ξεκίνησε το Α΄ Διεθνές Ιστορικό Συνέδριο με θέμα: «Οι Σέρρες και η περιοχή τους από την αρχαία Ελλάδα στη Μεταβυζαντινή κοινωνία» στην αίθουσα του "Ορφέα", υπό την αιγίδα του Δήμου Σερρών. Η τιμητική επιτροπή περιλάμβανε: Μητροπολίτη Σερρών και Νιγρίτης κ.κ. Μάξιμο Δήμαρχο Ζήση Μητλιάγκα Guillou Andre, καθηγητή στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences (Παρίσι) Πέτρο Πένα, ιστορικό Καφταντζή Γεώργιο, λογοτέχνη - ιστορικό Νικολάου Νίκο, πολιτικό μηχανικό - ιστοριοδίφη Ασπιώτη Ευάγγελο, ποιητή Η οργανωτική επιτροπή περιλάμβανε: Πρόεδρος: Κουκούλη Χρυσανθάκη Χάϊδω, έφορος αρχαιοτήτων Αντιπρόεδρος: Μπόλαρης Μάρκος, δικηγόρος, δημοτικός σύμβουλος Σερρών Γεν. Γραμματέας: Κατσαρός Βασίλης, επίκουρος καθηγητής Φιλοσοφικής Σχολής Α.Π.Θ. Μέλη: Γλαβίνας Απόστολος, καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ., Μπακιρτζής Χαράλαμπος, έφορος αρχαιοτήτων - επίκουρος καθηγητής Φιλοσοφικής Σχολής Α.Π.Θ., Odorico Paolo, Universita de Trieste, Παπαστάθης Χαράλαμπος, καθηγητής Νομι

Στις 29 Σεπτεμβρίου 1949, τελείωσε η δημαρχιακή θητεία του Αθ. Παπαπαναγιώτου, η οποία διήρκεσε από τις 13 Ιουνίου 1946 έως τις 29 Σεπτεμβρίου 1949. Στη θέση του διορίστηκε και πάλι ο Βασίλης Χατζηιακώβου ως δήμαρχος.

Με την πολιτειακή αλλαγή της 9ης Σεπτεμβρίου του 1944 στη Βουλγαρία, την κατάληψη της εξουσίας από το Πατριωτικό Μέτωπο και την υπογραφή ανακωχής, δόθηκε η δυνατότητα στο Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΕΑΜ) να αναλάβει την πολιτική εξουσία των περιοχών που μέχρι τότε τελούσαν υπό βουλγαρική κατοχή Στις 29 Σεπτεμβρίου 1944, διεξήχθησαν οι πρώτες δημοτικές εκλογές στις Σέρρες μετά την απελευθέρωση, διοργανωμένες από το ΕΑΜ. Συμμετείχαν 20 υποψήφιοι για τις θέσεις των δημοτικών συμβούλων και 9 για τις θέσεις των Λαϊκών Δικαστών. Ο Θ. Καντάς ανακηρύχτηκε δήμαρχος, ενώ αντίπαλός του και χαμένος των εκλογών ήταν ο Κωνσταντίνος Α. Φωκάς.

Ήδη από τον Ιούλιο του 1941 δρούσε στη Βισαλτία του Σερρών το αντιστασιακό σώμα «Οδυσσέας Ανδρούτσος». Η πρώτη μαζική εξέγερση του ελληνικού λαού η οποία έλαβε καθαρά μαχητικό και επαναστατικό χαρακτήρα συνέβη στην περιοχή της Δράμας, όπου η βουλγαρική κατοχική διοίκηση επιχειρούσε με μεθοδικότητα τον εκβουλγαρισμό των κατοίκων. Ο πληθυσμός αντέδρασε στη βίαιη προσπάθεια αφελληνισμού. Ως εξέγερση και σφαγή της Δράμας ή γεγονότα της Δράμας αναφέρονται η εξέγερση των Ελλήνων ενάντια στη βουλγαρική κατοχή και τον επιχειρούμενο εκβουλγαρισμό και η σφαγή που ακολούθησε από τις δυνάμεις κατοχής. Η εξέγερση ξέσπασε στις 28 Σεπτεμβρίου και διήρκεσε μέχρι τις 2 Οκτωβρίου του 1941, ενώ μέχρι τις 5 του ίδιου μήνα, οι βουλγαρικές δυνάμεις εκτόπισαν τους Έλληνες αντάρτες και πρόσφυγες από τους γειτονικούς ορεινούς όγκους. Η εξέγερση ξεκίνησε το βράδυ της 28ης Σεπτεμβρίου από το Δοξάτο όπου αντάρτες από τη συγκεκριμένη κωμόπολη και τη γειτονική Χωριστή, υπό τον Χρ. Καλαϊτζή ή Καλαϊτζίδη, επιτέθηκαν

Στις 24 Σεπτεμβρίου 1941, στην πόλη παρατηρήθηκαν ασυνήθιστες κινήσεις και νευρικότητα. Οι Βούλγαροι και οι κομιτατζήδες συγκλήθηκαν στο διοικητήριο, που σήμερα φιλοξενεί τη Νομαρχία Σερρών, για να ενημερωθούν και να σχεδιάσουν δράσεις. Στη λεωφόρο Μεραρχίας, τότε μετονομαστείσα σε λεωφόρο Βόριδος του Α΄, ο Βούλγαρος νομάρχης συναντήθηκε με εξέχοντες Βούλγαρους πολίτες, αναφέροντας τους εμμέσως τους σκοπούς τους. Οι περιπολίες της αστυνομίας αυξάνονταν, με τους κομιτατζήδες να κυκλοφορούν οπλισμένοι. Στις 29 Σεπτεμβρίου 1941, με απόλυτη μυστικότητα, όλες οι βουλγαρικές οικογένειες άρχισαν να εξοπλίζονται. Ορισμένοι Βούλγαροι που είχαν αναπτύξει φιλίες με Έλληνες πολίτες τους ειδοποιούσαν εμμέσως να φύγουν για να αποφύγουν τα επακόλουθα της κατοχής. Από το μεσημέρι, η χωροφυλακή, με τη βοήθεια κομιτατζήδων και εξοπλισμένων Βουλγάρων που σχημάτισαν πολιτοφυλακή, αναχώρησε για τη Δράμα. Κατά τη διάρκεια της ημέρας, ο βόμβος βουλγαρικού αεροπλάνου ανησύχησε τους πολίτες, καθώς έριχνε φακέ

Στις 29 Σεπτεμβρίου 1936, στον κινηματογράφο "Κρόνιον" προβάλλονταν η ταινία "In Caliente" (Καλιέντε).  In Caliente είναι μια ρομαντική μουσική κωμωδία του 1935 από την Αμερική, σε σκηνοθεσία Lloyd Bacon, με πρωταγωνιστές την Dolores del Río και τον Pat O'Brien. Το σενάριο έγραψαν οι Ralph Block και Warren Duff. Οι μουσικοχορευτικοί αριθμοί χορογραφήθηκαν από τον Busby Berkeley και η ταινία κυκλοφόρησε από την Warner Bros. στις 25 Μαΐου 1935. Υπόθεση Ο Lawrence, κριτικός και μόνιμος πότης, επισκέπτεται το καμπαρέ In Caliente στο Μεξικό για να απομακρυνθεί από την Clara, μια γυναίκα που επιθυμεί να τον παντρευτεί. Εκεί, ο Lawrence ερωτεύεται τη Μεξικανή χορεύτρια Rita Gómez, ξεχνώντας ότι παλαιότερα είχε γράψει μια αυστηρή κριτική γι' αυτήν. Πρωταγωνιστές Dolores del Río ως Rita Gomez Pat O'Brien ως Larry MacArthur Leo Carrillo ως Jose Gomez Edward Everett Horton ως Harold Brandon Glenda Farrell ως Clara Tony De Marco και Sally De Marco ως τα αδέλφια De M

Στις 29 Σεπτεμβρίου 1935, στο θερινό κινηματογράφο "Όασις" προβλήθηκε η ταινία "Η γυναίκα της ταβέρνας"  ενδεχομένως είναι η ταινία "Wonder Bar" με πρωταγωνίστρια την Dolores del Río

Στις 29 Σεπτεμβρίου 1798 γεννήθηκε ο Γιαννάκης Παπάς , γιος του Εμμανουήλ Παπά, σημαντικού αγωνιστή της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Ο Γιαννάκης Παπάς ακολούθησε τα χνάρια του πατέρα του και συμμετείχε ενεργά στην Επανάσταση. Πολέμησε σε διάφορες μάχες, ενώ βρήκε ηρωικό θάνατο στη μάχη του Μανιακίου το 1825, πολεμώντας στο πλευρό του Παπαφλέσσα κατά των δυνάμεων του Ιμπραήμ Πασά.

Οι Άγιοι Τρεις Νεομάρτυρες εν τω Βραχωρίω Αγρινίου ήταν Πελοποννήσιοι και πραγματεύονταν στα μέρη των Ιωαννίνων, όπου έμαθαν να μιλούν και τα τούρκικα. Το 1786 μ.Χ. αποφάσισαν να γυρίσουν στην πατρίδα τους τον Μωρία. Στο δρόμο, όταν έφτασαν στο Βραχώρι της Αιτωλίας, υπήρχαν φοροεισπράκτορες Τούρκοι, πού εισέπρατταν τον φόρο. Οι τρεις Μάρτυρες για ν' αποφύγουν το χαράτσι τους χαιρέτισαν τούρκικα και πέρασαν ελεύθερα στην πόλη, διότι τους πέρασαν για Τούρκους. Κατόπιν όμως τους ανακάλυψαν, τους συνέλαβαν και τους βασάνισαν για ν' αρνηθούν τον Χριστό. Αυτοί όμως, έμειναν σταθεροί στην πίστη τους και έτσι πήραν το στεφάνι του μαρτυρίου με απαγχονισμό.

 Δεν έχουμε λεπτομέρειες για τον βίο του Ρώσου Αγίου παρά μόνο ότι ήταν δια Χριστόν σαλός.

 Σοὶ τὴν κεφαλὴν τῇ κεφαλῇ τῶν ὅλων, Χριστέ, προσῆξεν ἐκ ξίφους Γουδελία. Η Αγία Γουδελία (ή Γοβδελία) ήταν Περσίδα χριστιανή απόστολος, που κατάφερε να φέρει πολλούς απίστους στο δρόμο της δια Χριστού σωτηρίας. Έζησε τον τέταρτο μετά Χριστόν αιώνα, όταν βασιλιάς της Περσίας ήταν ο Σαπώρ (περί το 340 μ.Χ.). Επειδή δυναμικά εκτελούσε το Ιεραποστολικό της έργο, τη συνέλαβαν και την έκλεισαν για πολλά χρόνια στη φυλακή. Οι εκεί κακοπάθειές της υπήρξαν φοβερές. Μόνο η θεία χάρη την ενίσχυσε, ώστε να κατανικήσει την υγρασία, το σκοτάδι και τις συχνές στερήσεις και αυτού του νερού. Αλλά όλα αυτά τα μακροχρόνια βάσανα, δεν ελάττωσαν καθόλου τη φωτιά της πίστης και τη φλόγα της γενναιότητάς της. Κατόπιν της έγδαραν το κεφάλι, χωρίς να υποκύψει η καρτερία της. Τελικά πέθανε με σταυρικό θάνατο. Ίσως, με την πάροδο του χρόνου, να έγινε σύγχυση μεταξύ των Συναξαριακών πηγών και ο Άγιος Γοβδελαάς που τιμούμε την ίδια μέρα έγινε, από λάθος αντιγραφές, Γουδελία ή Γοβδελία με πανομοιότυπη βιογραφία. Ά

 Tρυφήν τρόφιμον Tρόφιμός τε και Tρύφων, Συν τω Δορυμέδοντι εύρον την άνω. Στους Συναξαριστές αναφέρεται γι' αυτούς μόνο η φράση: «ἡ σύναξις τούτων τελεῖται πλησίον τῆς Ἁγίας Ἄννης ἐν τῷ Δευτέρῳ».

 Δεκάς δεκαπλή μαρτύρων και πεντάκις, Δέκα αθλούσι και κομίζονται στέφη. Για τους Άγιους Εκατόν Πενήντα Μάρτυρες γνωρίζουμε μόνο ότι μαρτύρησαν στην Παλαιστίνη..

 Ξίφει κλίνασα τὴν κάραν, Πετρωνία, Ψυχῆς ἐρείδεις ὄμμα τῇ θείᾳ πέτρᾳ. Η Αγία Πετρωνία μαρτύρησε δια ξίφους. Εδώ μερικοί Συναξαριστές αναφέρουν και τη μνήμη της Όσιας Αναστασίας της ασκήτριας

Η Λειψανοθήκη του Αγίου Δονάτου Τὶς μὴ Δονᾶτον δοξάσει ἐν τοῖς λόγοις, Ὃν περ τὰ ἔργα πανταχοῦ ἐδόξασαν. Σήμερα η Εκκλησία μας εορτάζει την μετακομιδή του Ιερού του λειψάνου από την Εκκλησία της Παναγίας του Murano της Βενετίας στην Παραμυθία και εναποτέθηκε μετά πάσης ευλαβείας και λαμπρότητας στον ομώνυμο μεγαλοπρεπή Ιερό Ναό. Ο Άγιος Δονάτος έζησε κατά τους χρόνους του αυτοκράτορα Θεοδοσίου του Μεγάλου (379 - 395 μ.Χ.). Γεννήθηκε περί το 330 μ.Χ. στην Εύροια και μορφώθηκε στο Βουθρωτό της Ηπείρου. Σε ηλικία τριάντα ετών χειροτονήθηκε Επίσκοπος Ευροίας και αρχιεράτευσε επί αξήντα χρόνια. Μετείχε δε στην Β' Οικουμενική Σύνοδο. Άλλες πηγές θεωρούν ότι ο Άγιος καταγόταν από τη Δύση, αφού το όνομα αυτό ήταν πολύ διαδεδομένο εκεί. Στις λατινικές πηγές παρατηρείται σύγχυση μεταξύ του Αγίου Δονάτου, Επισκόπου Ευροίας, και του ομωνύμου του Επισκόπου Αρητίου Τυρρηνίας, ο οποίος μαρτύρησε επί Ιουλιανού του Παραβάτου. Αυτό ήταν εύκολο να συμβεί, αφενός μεν λόγω της συνωνυμίας, αφετέρου δε δ

Ο Όσιος Θεοφάνης ο Φιλεύσπλαχνος καταγόταν από την συριακή πόλη της Γάζας. Ήταν πολύ ευγενικός και ελεήμων. Χάρισε όλη του την περιουσία στους φτωχούς και ο ίδιος ζούσε στην ένδεια. Προς το τέλος της ζωής του αρρώστησε από υδρωπικία που του προκαλούσε μεγάλο πόνο. Το σώμα του άρχισε να πρήζεται, να σαπίζει και να αναδύει μια δυσωδία. Παρόλα αυτά, ο Όσιος Θεοφάνης υπέμενε και αυτή τη δοκιμασία καρτερικά και ευχαριστούσε τον Θεό. Μια σφοδρή καταιγίδα μαινόταν ενώ πέθαινε, και η σύζυγός του φοβόταν ότι δεν θα ήταν σε θέση να τον κηδεύσει όπως πρέπει. Ο Όσιος Θεοφάνης όμως την παρηγόρησε και της προφήτευσε ότι ο φιλεύσπλαχνος Θεός, που γνωρίζει την ώρα του θανάτου του, θα σταματήσει την καταιγίδα. Πράγματι, όταν ο Όσιος Θεοφάνης παρέδωσε την ψυχή του στον Κύριο, επικράτησε ηρεμία. Μετά το θάνατο του Οσίου, το σώμα του αφού καθαρίστηκε από τις πληγές και την φθορά, άρχισε να αναβλύζει μύρο ως απόδειξη της αγιότητάς του.

Τοιχογραφία στο Ναό Φανερωμένης Μπανάτου, δια χειρός Νικολάου Μπιάζη Σεντή, 2002 μ.Χ. Οι Άγιοι Μάρτυρες «Οἱ ἐν Στροφάσιν ἀναιρεθέντες» μαρτύρησαν το 1530 μ.Χ. (ή 1537 μ.Χ.). Για τους Αγίους αυτούς, μαθαίνουμε από την Ακολουθία τους, ποίημα του Παχωμίου Ρουσσάνου, που δημοσιεύτηκε με τον τίτλο: «Ἀκολουθία ψαλλομένη εἰς τοὺς ὁσίους πατέρας τοὺς ἐν Στροφάσιν ἀναιρεθέντες καὶ εἰς ἅπαντος τοὺς παραπλήσιον τέλος λαχόντας». Επίσης, από τον Μπανατιώτη ιστοριογράφο Παναγιώτη Χιώτη δημοσιεύτηκε «μικρά χρονική σημείωσις σωζομένη εν ταις χερσί των καλογήρων», κατά την οποία «....εστάθηκε το άνωθεν Μοναστήριον εις την κατάστασίν του έως εις τους 1537 Ιουλίου 29. Εις τον οποίον καιρόν απέρασεν η αρμάδα των Τούρκων από την Ζάκυνθον, και δεν έκαμε βλάψιμον. Και γυρίζοντας έπειτα εις τα Στροφάδια η αυτή αρμάδα τα έκαψε, και τα ερήμωσεν....». Λειτουργικά κείμενα Ἀπολυτίκιον Ήχος α’. Της ερήμου πολίτης. Εν μονή των Στροφάδων θεαρέστως βιώσαντες και της εν Χριστώ απαθείας εποφθέντες κειμήλια υπέστητε βαρβ

Εις τον Γοβδελαάν Ὁ Γοβδελαᾶς πείρεται τοῖς καλάμοις, Τὸν καλάμῳ τυφθέντα Χριστόν μου σέβων. Eις τον Δάδαν. Ξίφει μεληδὸν σῶμα πᾶν τετμημένος, Τὸ πνεῦμα σῴζεις, Μάρτυς Ὑψίστου Δάδα. Eις τον Kασδόον και Kασδόαν. Ἀθλοῦσιν ἄμφω Κασδόος καὶ Κασδόα, Ὁ μὲν σπαθισθείς, ἡ δὲ θλασθεῖσα ξύλῳ. Ο Γοβδέλαος ήταν γιος του βασιλιά Σαβωρίου και έγινε χριστιανός από έναν αξιωματικό του πατέρα του τον Δάδα. Όταν το έμαθε αυτό ο Σαβώρ διέταξε και συνελήφθησαν και οι δύο. Όταν αυτοί αρνήθηκαν να θυσιάσουν στους Θεούς, το μεν Δάδα τον τεμάχισε ζωντανό, το γιο του Γοβδέλαου τον υπέβαλε σε βασανιστήρια, και έγδαρε το κεφάλι του, έκοψε τα μέλη του και κέντησε το σώμα του με καλάμια. Ο Κάσδοος (ή Κασδίος) ήταν συγγενής του βασιλιά και επειδή έγινε χριστιανός τον έγδαρε ζωντανό. Η Κασδόα ήταν κόρη του βασιλιά, και αδελφή του Αγίου Γοβδέλαου. Αυτή είχε επισκεφθεί τον αδελφό της στην φυλακή, ο οποίος την έκανε χριστιανή. Όταν μαθεύτηκε αυτό ο βασιλιάς την συνέλαβε, και επειδή δεν μπόρεσε να αλλάξει την πίστη της

Μαλαχία Κύριλλον σκέπε τὸν Ῥόδου, Εὐλαβῶς σοι πλέξαντα τὰς ἱκεσίας. Ο Άγιος Μαλαχίας γεννήθηκε κατά το έτος 1500 μ.Χ. στην Λίνδο της Ρόδου από ευσεβείς γονείς, τον Γεώργιο και την Χριστίνα. Στα 22 χρόνια ξενιτεύτηκε για την αγάπη του Χρίστου. Πήγε στις Κολοσσές της Φρυγίας, στην πατρίδα του Αγίου Τρύφωνα, την Λάμψακο, και από εκεί επισκεπτόμενος την Πελοπόννησο και διάφορα νησιά κατέληξε στην Φοινίκη. Από εκεί πήγε στην Αίγυπτο, την Λιβύη, το Όρος Σινά και τέλος έφθασε στα Ιεροσόλυμα οπού με πολύ πόθο και λαχτάρα προσκύνησε τους Αγίους Τόπους, όπου ο Κύριος έζησε σωματικώς. Έμείνε αγωνιζόμενος με νηστείες, αγρυπνίες και προσευχές σε διάφορα άγια προσκυνήματα και διακόνησε για μεγάλο χρονικό διάστημα στον Πανάγιο Τάφο του Κυρίου μας και στον Ναό της Αναστάσεως Του. Βλέποντας ο εχθρός κάθε…καλού διάβολος την μεγάλη πρόοδο και προκοπή του Αγίου στα πνευματικά τον φθόνησε και τον πολέμησε με μανία χρησιμοποιώντας σαν όργανό του έναν φανατικό Αγαρηνό. Ό Αγαρηνός αυτός συνάντησε μία μέρα τον

Σκίλλης ἀμύνῃ Κυριακὲ πικρίᾳ, Γεῦσιν γλυκεῖαν, ᾗ θανεῖν κατεκρίθης. Σκιλλοβόρος δ' ἐννάτῃ μύσεν εἰκάδι Κυριακός. Ο Όσιος Κυριακός ήταν άνθρωπος που καλλιεργούσε «ὑπομονήν, πραότητα» (Α' προς Τιμόθεον, στ' 11). Γι' αυτό και πέτυχε στην ασκητική του ζωή. Γεννήθηκε στην Κόρινθο το 5ο αιώνα μ.Χ., από Ιερέα πατέρα, τον Ιωάννη. Τη μητέρα του την έλεγαν Ευδοξία και είχε αδελφό τον Αρχιεπίσκοπο Κορίνθου Πέτρο. Από ιερατικό, λοιπόν, γένος ο Κυριάκος, σε νεαρή ηλικία πήγε στα Ιεροσόλυμα και από εκεί στη Λαύρα του Μεγάλου Ευθυμίου. Εκεί, ο Μέγας Ευθύμιος, τον έκανε μοναχό και τον έστειλε στον ασκητή Γεράσιμο. Όταν πέθανε ο Γεράσιμος, ο Κυριακός επέστρεψε στη Λαύρα του Ευθυμίου, όπου με ζήλο καλλιεργούσε τις αρετές του, ώσπου κάποια στάση που έγινε στη Λαύρα του Ευθυμίου τον ανάγκασε να πάει στη Λαύρα του Σουκά. Εκεί 40 χρονών χειροτονήθηκε πρεσβύτερος και ανέλαβε την επιστασία του Σκευοφυλακίου. Εκείνο που τον διέκρινε απέναντι στους συμμοναστές του, ήταν ο γαλήνιος τρόπος με τον